به گزارش فرهنگ امروز به نقل از شبستان؛ این اثر که شامل منتخباتی از برخی متون مهم روایی شیعی است، در سال ۵۸۰ ق. کتابت شده است.
نسخۀ این اثر از مجموعۀ کتب خطی اهدایی سید محمدصادق طباطبایی به کتابخانۀ مجلس به شمارۀ ۲۱۸ است که بر روی برگۀ مشخصات خطی کتابخانۀ مجلس از آن «مجموعۀ کهنۀ احادیث و اخبار» یاد شده است. این متن دارای اطلاعات و اجازاتی تاریخی است که می تواند بخشی از تاریخ تشیع امامی را در خراسان به طور عام و بیهق، به طور خاص روشن کند.
اولین متنی که در این مجموعه دیده می شود، مجموعه ای است از احادیث در فضائل اهل بیت (ع) که برخلاف اظهارات فهرست نگار تنها مجموعه ای پراکنده از احادیث امالی شیخ صدوق و غیره نیست، بلکه مجموعه ای است از احادیث به روایت از مشایخ و با ذکر سلسله اسناد که به وسیلۀ ابونعیم النعیمی تدوین شده و باید آن را تألیفی از او قلمداد کرد.
بخش دیگر این نسخۀ خطی را یادداشتها و مجموعه از نقلهای کوچک تشکیل می دهد از منابع مختلف. پس از بخش دوم، در نسخۀ حاضر در برگ ۱۱ الف و ب، چند مطلب، حکایت و حدیث و از آن جمله دربارۀ امام غائب نقل شده. در برگ های بعدی نسخه (از برگ ۱۲ الف تا ۲۰ ب) نیز مطالب پراکنده و احادیث و حکایات زیادی و از جمله خطبی از حضرت امیر (ع) نقل شده که بیشتر حکم یادداشتها و مسودات دارد و همه باید به خط النعیمی باشد.
بخش عمدۀ نسخۀ مجموعۀ طباطبایی در واقع گزیده و انتخابی است از دو کتاب عیون أخبار الرضا و نیز امالی شیخ صدوق، هریک به شکل مستقل.
در نسخۀ حاضر در حواشی بسیاری از برگها، روایات و حکایات و مطالب مختلفی دیده می شود که متأسفانه شماری از آنها خوانا نیست.
مجموعه آثار امامیه (منتخباتی از عیون اخبار الرضا (ع)، امالی شیخ صدوق، صحیفة الرضا (ع) و ...) نسخه برگردان به قطع اصلِ نسخۀ خطی مرکز پژوهشی میراث مکتوب با همکاری مرکز ملی پژوهشهای علمی فرانسه (CNRS منتشر شده است.
نظر شما