به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایسنا، این کتاب در قریب به ۴۰۰ صفحه و دو بخش فولکلورهای رسمی یا مناسبتی و ادبیات شفاهی است که در آن به موضوعاتی همچون فولکلور چیست؟، منابع فولکلور ایران، فولکلورهای موسمی براساس تقویم قمری، طبقهبندی افسانهها، ادبیات نمایشی همچون تقلید، نمایشهای زنانه، تعزیه و ... پرداخته شده است.
در بخشی از مقدمه این کتاب میخوانیم: «یکی از ضعفهای اساسی در حوزه مطالعات فولکلور ایران بیتوجهی به مسائل نظری است. در حالی که به همت پژوهشگران بسیاری از اجزای فولکلور ایران گردآوری و منتشر شده و نیز تعداد قابل توجهی از متون ادبی این حوزه تصحیح و چاپ شدهاند اما کتابهای نظری تالیفی در ایران از انگشتان یک دست هم تجاوز نمیکند. یکی از مصادیق ضعفهای نظری مربوط به اصطلاحات فولکلورشناسی است. مثلا گروهی از پژوهشگران یک نوع مشخص داستانی را افسانه و گروهی دیگر همان نوع را قصه یا حکایت مینامند. برخی داستانها مانند سمک عیار، ابومسلمنامه، دارابنامه و جز اینها را داستان عامیانه، برخی داستان بلند عامیانه و گروهی نیز داستان سنتی میگویند. بیتردید این مشکلات صرفا با بیان دیدگاههای مختلف و بحث و گفتوگو برطرف خواهد شد.
در پاسخ به همین ضرورت و برای اشتراک در مباحث نظری، نگارنده از اوایل دهه ۸۰ با تالیف و انتشار مقالههایی دیدگاههای خود را بیان کرد و در معرض نقد و بررسی قرار داد. از چند سال پیش نیز و در ادامه همان تلاش اقدام به تدوین کتاب حاضر کرد.
تالیف کتاب قریب به پنج سال طول کشید. برای این کار از یک سو صدها کتاب و مقاله در زمینه تاریخ و فرهنگ و بهویژه اجزای فرهنگ مردم ایران را فیشبرداری کردم و از سوی دیگر برخی کتابهای درسی حوزه فولکلور کشورهای دیگر، دانشنامههای فولکلور و کتابهای نظریه ادبیات را از نظر گذراندیم تا به این طرح دست پیدا کردم. همانگونه که از محتویات کتاب مشخص است حجم اصلی آن شامل ادبیات شفاهی، ویژگیها، نوعشناسی و ارتباط آن با ادبیات کتبی است. افزون بر این در فصلهایی نیز که به فولکلور مراسمی اختصاص دارد کوشش بر آن بوده است که توجه ویژهای به ادبیات این مراسم شود. البته در این مورد ادبیات هر مراسم در زمینه و موقعیت خاص آن بررسی شده است. در این کتاب تلاش نگارنده بر این بوده است که مهمترین مقولهها و مباحث فولکلور ایران بررسی شود هم از این رو و برای پیشگیری از افزایش حجم آن به ناچار برخی مقولهها آگاهانه کنار گذاشته شد که از جمله میتوان به سفرههای نذری، آداب زیارت و از جمله چاووشخوانی، مکتبخانه و ادبیات مرتبط با آن و برخی شخصیتهای موثر در فرهنگ مردم ایران اشاره کرد. و باز به همین علت برخی فصول کتاب مانند انواع شعر شفاهی بهویژه شعر طنز و شعر کار به اختصار نوشته شده است.
این کتاب اگرچه به فولکلور ایران اختصاص دارد اما به سبب اشتراکات و همسانیهای تاریخی، فرهنگی، زبانی و هویتی مردم ایران با مردم افغانستان و تاجیکان آسیای میانه تلاش شده است که در هر فصل به مصادیقی از فولکلور این مردم نیز اشاره شود.»
«درآمدی بر فولکلور ایران» در انتشارات جامی منتشر شده است.
نظر شما