فرهنگ امروز/ نیوشا مزیدآبادی:

«غم‌نومه فریدون» آخرین اثر موسیقایی حسین علیزاده، چندی پیش از سفر وی به خارج از ایران در مراسمی خصوصی اکران شد. در این مراسم که با حضور نویسنده و کارگردان هنری، بازیگران، نوازندگان، خوانندگان و سایر عوامل اثر برگزار شد، هنرمندان دیگری نیز به‌عنوان میهمانان پروژه حضور داشتند. «غم‌نومه فریدون»، اثر پیمان قدیمی که آهنگ‌سازی آن را استاد حسین علیزاده به انجام رسانده است، عنوان کتابی است با همین عنوان که در سال ۹۱ از این نویسنده در پاریس منتشر شد. این کتاب دربردارنده قصه‌ای محاوره و منظوم است که سرگذشت یک آبادی را روایت می‌کند. پیمان قدیمی درباره علت گرایشش به این گونه ادبی عنوان می‌کند: «شعر- قصه‌نویسی در سال‌های پس از کودتای مرداد سی‌ودو توسط بزرگانی همچون شاملو، فروغ، بیژن مفید، علی حاتمی و... در ادبیات ایران رواج پیدا می‌کند و عمده دلیل آن نوعی ارتباط شفاهی و بی‌محاق نویسندگان با عامه مردم بوده است. درست زمانی که بسیاری از مردم خواندن نمی‌دانستند!»«غم‌نومه فریدون» نیز ماجرای یک آبادی است که در آن خندیدن قدغن شده و «فریدون» - شخصیت اصلی داستان- به‌واسطه عشقش به لبخندهای هیچا - دختر خنده‌روی آبادی- تلاش می‌کند تا با پایبندی به آرمان‌هایش، دیگربار لبخند را به مردم آبادی بازگرداند.
پیمان قدیمی- نویسنده، تهیه‌کننده و کارگردان هنری این اثر- در ابتدای مراسم اکران صوتی «غم‌نومه فریدون» پیرامون شکل‌گیری آن و پیوستن حسین علیزاده به این پروژه گفت: «مدت‌ها پیش تصمیم گرفتم تا «غم‌نومه فریدون» را به صورت کتاب صوتی منتشر کنم و از برخی آثار استاد علیزاده به‌عنوان موسیقی متن نیز در کنار گفتارها بهره بگیرم. ازاین‌رو با ایشان ملاقاتی داشتم و وقتی قصه را برایشان خواندم با پیشنهاد آهنگ‌سازی مستقل روی این پروژه از جانب ایشان مواجه شدم. با این پیشنهاد پروژه «غم‌نومه فریدون» آغاز شد و در ادامه حبیب رضایی به‌عنوان مشاور هنری، نیما دهقانی به‌عنوان کارگردان گفتارها و صبا علیزاده به‌عنوان دستیار آهنگ‌ساز به مجموعه پیوستند. کار روی این پروژه بیش از سه‌سال طول کشید و امیدواریم اردیبهشت‌ماه سال آینده منتشر شود».
در ادامه این مراسم علیزاده با اشاره به همکاری‌اش با پیمان قدیمی در پروژه «غم‌نومه فریدون» گفت: «پیمان قدیمی جوان کم‌سن‌وسالی است که کارش از بسیاری از پیرمرد‌ها و افراد باتجربه بهتر است. همان‌طور که خودش هم اشاره کرد، یک روز به دیدن من آمد و گفت که می‌خواهم از شما اجازه بگیرم تا از موسیقی‌های شما به‌عنوان موسیقی متن این قصه استفاده کنیم. اما وقتی نگاهی به قصه انداختم حسی را از من دزدید که باوجود آنکه مشغله فراوانی داشتم، پذیرفتم تا روی آن کار کنم. این پروژه به دلیل سفرهای من و کارهایی که در دست داشتم مدتی به تعویق افتاد تا خوشبختانه در سال گذشته در یکی از سفرها، خلوتی پیدا کردم و موسیقی آن را نوشتم. «غم‌نومه فریدون» برای من فقط یک پروژه موسیقایی نیست. بلکه این اثر از جنبه نمایشی، سینمایی و ادبی نیز حائزاهمیت است. من با این اثر زندگی کرده‌ام». این آهنگ‌ساز در ادامه با انتقاد از جریان هنری امروز ایران گفت:«همه دوستان سینمایی و هنرمند من که در این جلسه حضور دارند، می‌دانند که یک اثر هنری زمانی می‌تواند تأثیرگذار باشد که عوامل آن به آن عشق بورزند، نه مثل اکثر فیلم‌های این دوران که مدام و هم‌زمان بازیگران از یک لوکیشن این فیلم به لوکیشن فیلمی دیگر می‌روند».
او در ادامه به تجربه همکاری‌اش با علی حاتمی اشاره کرد و افزود: «وقتی قرار شد علی حاتمی فیلم «دلشدگان» را بسازد، با امکانات آن دوران سعی کرد ساز را در دست بازیگرانی قرار دهد که به‌عنوان نوازنده در فیلم ایفای نقش می‌کردند. اما من شرط کردم در صورتی این بازیگران می‌توانند ساز دستشان بگیرند و نقش نوازنده‌ها را بازی کنند که مدتی کلاس بروند و آداب سازگرفتن را فرابگیرند. البته این انتقاد به سینمای امروز ایران هم وارد است که متأسفانه جنبه‌های مادی کار بیشتر از جنبه‌های معنوی آن شده است. در مدتی که من با «غم‌نومه فریدون» زندگی کردم، حس می‌کنم تعصب و عشقم نسبت به آن از خود پیمان قدیمی هم بیشتر شد و در طول کار تغییراتی روی آن صورت گرفت که امروز نتیجه نهایی‌اش فقط قصه‌خوانی و موسیقی متن نیست». در پروژه «غم‌نومه فریدون» بازیگران مطرحی ایفای نقش کرده‌اند که این اثر را از این حیث (از سایرین) متمایز می‌کند؛ بزرگانی چون مرتضی احمدی، ژاله علو، فاطمه معتمدآریا، آیدا شاملو و بازیگرانی مثل فرهاد اصلانی، سیامک صفری، امیر جعفری، حبیب رضایی، صابر ابر و... .  علیزاده درباره تجربه همکاری‌اش با این هنرمندان گفت: «عواملی که رفته‌رفته به پروژه اضافه می‌شدند، به طور تصاعدی حس و عشق کار را بالا می‌بردند و البته لطف همه این عزیزان بود که بدون هیچ سؤال و جوابی در شکل‌گیری این اثر شرکت کردند. جالب است که بگویم یکی از اتفاقات مهم این کار، حضور مرتضی احمدی بود که آخرین بازی‌اش را در این اثر انجام داده است و البته حضور بانو ژاله علو که با صدای افسانه‌ای خود در این کار ایفای نقش کرده است. امروز دیگر برای من مهم نیست که این کار منتشر شود یا نه، مهم این است که من مونسی به نام«غم‌نومه فریدون» دارم و هرجای دنیا که باشم آن را گوش می‌کنم و حتی بیشتر از پیمان به این اثر وابستگی دارم».حسین علیزاده که همواره در طول سال‌های فعالیتش کوشش کرده با نسل جوان هنرمندان- به‌خصوص در زمینه موسیقی- همکاری کند، این‌بار در تجربه‌ای متفاوت اثر پیمان قدیمی را آهنگ‌سازی کرده است. نویسنده و کارگردان جوانی که به گمان علیزاده هم‌قدوقواره احمد شاملو در این اثر حضور دارد: «نکته مهم این است که اهالی هنر - در هر رشته‌ای- از بزرگانی چون شاملو و... صحبت می‌کنند و با انتقاد از وضعیت هنر امروز ایران، شرایط کنونی را زیر سؤال می‌برند. در صورتی که به عقیده من در هر شرایطی هنر و زندگی جریان دارد و هست. هرچند بسیاری از نمایش‌ها و کنسرت‌های امروز بیشتر به سیرک شباهت دارند اما عده‌ای از جوانان هم هستند که اگر دنیای ما، دنیای بهتری بود به‌مراتب بیشتر از ما کار می‌کردند. پیمان قدیمی نمونه یکی از این جوانان است». حسین علیزاده که در سال‌های اخیر به‌واسطه تورکنسرت‌هایش به شهرهای مختلف ایران سفر کرده، به طور مستقیم با پتانسیلی که در نسل جوان وجود دارد آشنا شده و معتقد است: «این‌همه پتانسیلی که در نسل جدید به وجود آمده اصلا در تصور آدم نمی‌گنجد. هرچند موسیقی‌دانان کشور ما برای هر نفسی که می‌کشند باید مجوز خاص آن را بگیرند اما همه این مسائل نتوانسته برای من تعیین‌کننده و محدود‌کننده باشد. به عقیده من هنرمندی که رسالت دارد، در راه رسیدن به هدفش با هوش و مقاومت پیش می‌رود تا در نهایت هدف نهایی‌اش را به فعلیت درآورد. ضمن اینکه نباید فراموش کنیم که یک هنرمند، پشتیبانی مردم را نیز همراه خود دارد. همین تفکر باعث می‌شود تا هروقت از من می‌پرسند از مسئولان چه انتظاری دارید؟ بگویم هیچ انتظاری. تنها انتظارمان این است که مانع ما نشوند». آهنگ‌ساز «غم‌نومه فریدون» در انتهای سخنانش گفت: «دوست دارم پیمان قدیمی را به‌عنوان سمبل هنرمندان نسل امروز، به شما معرفی کنم. خوشبختانه امروز که اینجا ایستاده‌ام، ذره‌ای ناامیدی در وجود من نیست و افسوس نمی‌خورم که همه‌چیز به ما و هم‌نسلان ما ختم شد. اتفاقا پیمان‌های نسل امروز با هوش، ذکاوت و جهان‌بینی وسیع‌تری در بطن جامعه ما حضور دارند و به صورت جدی کار می‌کنند، اگر هم چندان در رسانه‌ها مطرح نیستند به دلیل این است که رسانه‌ها بیشتر در اختیار جریانات و کسانی است که صرفا پول و قدرت مادی تعریف‌کننده آنهاست. من به‌جرئت می‌توانم بگویم روزی که پیمان «غم‌نومه فریدون» را برایم خواند، او را کشف کردم».
پروژه «غم‌نومه فریدون» که آوازهای آن را محمد معتمدی، پوریا اخواص و داریوش کاظمی اجرا کرده‌اند، توسط بامداد افشار طراحی صدا شده است. این پروژه سال آینده در فازها و مدیوم‌های مختلف منتشر خواهد شد که از چگونگی آن هنوز اطلاعاتی در دست نیست.

روزنامه شرق