به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر ؛ شمارۀ ۱۲۱ مجله اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «فلسفه عکاسی» منتشر شد. اولین و دومین دفتر فلسفه عکاسی در شماره ۹۶ (فروردین ماه ۱۳۹۳ ) و شماره ۱۲۰ (فروردین ۱۳۹۵) به ترتیب دفترهای اول و دوم این موضوع را به خود اختصاص داده بودند. اکنون سومین دفتر «فلسفه عکاسی» با شش نوشتار به دبیری منیره پنج تنی منتشر شده است.
دبیر این مجموعه، پس از تأکید بر در هم تنیدگی شاخه های مختلف دانش، علم و هنر، به این نکته اشاره می کند که « ما ناگزیریم با نگاهی بین رشته ای به سراغ پرسشها و دغدغه های حرفهایمان برویم شاید کسی که به طور تخصصی به فلسفه و علوم انسانی اشتغال دارد، لازم نباشد عملا دوربین به دست بگیرد و عکاسی کند، اما از آن جا که اندیشه تاریخی است و تاریخ، محصولی از مواجهۀ حوزه های گوناگون است، قطعا به مسائلی بر می خورد که او را وادار به سر کشیدن به مرزهای دانشهای همسایه اش خواهد کرد.
عکاسی نیز با خود پرسشهایی را به همراه آورده که از منظرهای مختلف فلسفی، جامعه شناختی، تاریخی، نشانه شناختی و انسان شناختی ما را به چالش می کشد؛ اینجاست که نیاز به شناخت ابعاد این حوزه ضروری می نماید.»
منیره پنج تنی، پس از انتشار سه ویژه نامه با محوریت فلسفه عکاسی، بر این نظر است که اکنون متخصصان و علاقمندان باید به نقد و بررسی این سه شماره بپردازند و نقاط ضعف و قوتش را بررسی کنند. در بخشی از سخن دبیر دفتر ماه چنین آمده است: «با توجه به اینکه فلسفۀ عکاسی، موضوع جدیدی است و هنوز آثار متعددی در این حوزه منتشر نشده اند، نیازمند بررسی نقادانه این سه شماره هستیم. روی این سخن، به ویژه با دوستانی است که چه از حوزۀ عکاسی و چه از حوزۀ فلسفه و فلسفۀ هنر، این سه دفتر را مطالعه کرده اند و آن را مفید و آغازگرِ این حوزه یا ناقص و غیرمنسجم یافته اند. حوزۀ فلسفۀ عکاسی نیز مانند بسیاری دیگر از فلسفه های مضاف، عمر بسیار کوتاهی دارد و در این مرحله بیش از هر چیز نیازمند نگاهی سنجشگرانه است.»
دفتر نخست فلسفه عکاسی در فروردین ۱۳۹۳ (شماره ۹۶) و دفتر دوم در فروردین ماه ۱۳۹۵ (شماره ۱۲۰) به ترتیب با هفت و شش نوشتار منتشر شدند. سومین دفتر فلسفه عکاسی (شماره ۱۲۱) مشتمل بر شش مطلب است. نخستین نوشتار با عنوان «ضربۀ چهارم» گفت و گویی است که منیره پنج تنی با دکتر محمد ضیمران انجام داده است. در این گفت و گو به رابطۀ فلسفه و عکاسی، جایگاه عکاسی در زیباشناسی تحلیلی و قارهای، فرهنگ دیداری، رابطۀ تصویر با قدرت و ایدئولوژی، انتقاداتوالتر بنیامین به عکاسی پرداخته شده است.
در بخش پایانی گفت و گو نیز اندیشۀ راجر اسکراتندر باب عکاسی، مسألۀ حقیقت، بازنمایی و نیتمندی نزد او بررسی شده است. نوشتار بعدی بخش دوم گفت و گو با رهام شیراز و ادامۀ مباحث «عکاس- مولف» است و در انتهای آن تلاشهای رهام شیراز برای صورتبندی فرضیۀ عکاس – مولف در تألیف و نگارش و همچنین ترویج و شکل دادن آن در دانشگاه و تدریس با نگاهی انتقادی بررسی شده است. نوشتار سوم، بخشِ دوم مقالۀ «تاریخ مختصری از نظریه های عکاسی» به قلم سابین تی. کریبل با ترجمۀ حسن خوبدل است.
در بخش نخست مقاله، مهمترین آراء و نظریات انتقادی در زمینۀ عکاسی از نخستین روزهایش تا دهۀ ۱۹۸۰ بررسی شده بود و در بخش دوم مهمترین آراء انتقادی در سالهای پس از دهۀ ۱۹۸۰ تا امروز بررسی شده است. «پدیدارشناسی عکس» چهارمین نوشتار به قلم ال.سباستین پرسل و ترجمۀ زانیار بلوری است. مولف در این مقاله علاوه بر بررسی هشت خصیصۀ ذاتی عکاسی، می کوشد بر اساس آرای چند فیلسوف موانع موجود بر سر راه تحلیل پدیدارشناختی عکس را بردارد. نوشتار پنجم به قلم صیاد نبوی با عنوان «عکاسیِ هنری و مسأله ای به نام عینینگری» بر کارکردِ پارادُکسوارِ "عینینگری" در"عکاسی هنری"تمرکز دارد. نوشتار پایانی با عنوان «موسیقی و عکاسی: فرایند، محتوا و انتشار» مقاله ای ست به قلم «شارلوت کاتن» با ترجمۀ داریوش عسگری و مریم عسگری. مولف در این مقاله می کوشد با بررسی تغییرات حاصل در شیوۀ تولید و ارائۀ آثار هنری و غرق شدنِ تایتانیک آنالوگ ـ عکاسی و موسیقی ـ به فلسفۀ پیدایش فن آوری های دیجیتال در این حوزه بپردازد.
بخش دوم این نشریه با عنوان ادب و هنر مشتمل بر دو مقاله است که عبارتند از: «زیبا شناسی دورر و نظریه هنر در اروپای مرکزی» به قلم ووادیسواف تاتارکیویچ با ترجمه سید جواد فندرسکی؛ و مقالۀ «بهاءالدین محمد ولد» نوشتۀ حامد الگار با ترجمه جمشید جلالی شیجانی.
بخش سوم نشریه «اندیشه و نظر» نام دارد و مشتمل بر دو مقالۀ دیگر است. مقالۀ نخست با عنوان «به سوی نقشه عالم مثال» به قلم هانری کربن و ترجمۀ انشاءالله رحمتی است. مقالۀ بعدی این بخش با عنوان «کنترل اخلاقی خود: توضیح یک مفهوم از افلاطونیان کمبریج» به قلم مهیار مرادی است.
دو بخش پایانی نشریه عبارتند از کتاب و گزارش. در بخش کتاب نخست سید مسعود رضوی مقاله ای با عنوان طنز پردازی و اسطوره سازی نگاشته است. سپس منیره پنج تنی به مناسبت انتشار کتاب «فلسفۀ جسمانی: ذهن جسمانی و چالش آن با اندیشۀ غرب» (نشر آگاه) با میرزاشاه جهان بیگی گفت و گو کرده و علاوه بر معرفی و نقد این اثر به بررسی رشتۀ «علوم شناختی» و جایگاه آن در میان دیگر شاخههای دانش بشری پرداخته اند. آخرین بخش نشریه به گزارش برخی از وقایع حوزۀ اندیشه در یک ماه اخیر اختصاص دارد. شماره ۱۲۱ نشریه اطلاعات حکمت و معرفت به مدیر مسئولی و سردبیری دکتر انشاءالله رحمتی با قیمت ۲۰۰۰ تومان در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
نظر شما