به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایکنا؛ محسن عبادی، خوشنویس برجسته قرآن صبح امروز ۲۲ دی‌ماه در دهمین نشست ناشران و خوشنویسان فعال قرآن گفت: باید نحوه به کارگیری خطوط ایرانی برای تسهیل در قرائت قرآن این است که خطوط ایرانی را به سمتی ببریم که همه سطوح و رده‌های سنی بتوانند از آن استفاده کنند و در قرائت و سلیس‌خوانی دچار مشکل نشوند که در این زمینه شاهد فراز و نشیب‌هایی بوده‌ایم.
وی افزود: در زمینه اصلاح و تغییر برخی کلمات از خطوط ایرانی، از دو منظر این موضوع را مورد توجه قرار دادیم یکی اینکه خطوط ایرانی سهل القرائه شود و دیگر اینکه به سمت خطی برویم که جایگزین خط عثمان‌طه شود و این نشر اغراق‌آمیز عثمان‌طه با خطوط ایرانی جایگزین شود که در این حوزه برخی از کشورهای اسلامی مانند قطر، ترکیه و مصر اقداماتی را آغاز کرده‌اند. از جمله اینکه در قطر کاتب و خوشنویس برجسته‌ای مصحف قطر را نوشته و یا کشور ترکیه در راستای چاپ مصحف ملی، مسابقه‌ای را ترتیب داد و از تمام نسخ‌نویسان دعوت کرد و جایزه بزرگی را هم به آن اختصاص داد که تا در سال ۲۰۱۷ قرآن ملی ترکیه را بنویسند و هادی الدراجی از کشور عراق اول شد و قراردادی با وی منعقد شد که این به معنی طرد کامل عثمان‌طه نیست، بلکه استقلال در جنبه سرزمینی است که اهمیت دارد و ما باید محصول وطنی خود را با توجه به پیشینه فرهنگی و غنای هنری ارائه دهیم.
عبادی ادامه داد: در صورتی که در طراحی خط، یک گروه نرم‌افزاری هم همراه باشد می‌توان در راستای هدف تسهیل در قرائت قرآن موفق‌تر عمل کرد؛ چراکه در زمینه هنر، هنر زیبا مخصوص خواص است و هنر کاربردی که دشوارتر از اولی است برای عموم بوده و عثمان‌طه با توجه به این موضوع توانسته توفیق یابد؛ از این‌رو در نسخ ایرانی نیز باید ابتکاراتی را به کار برد و آن را با ذائقه ایرانی هماهنگ کرد.
وی در ادامه به قرآن‌های نفیس اشاره و عنوان کرد: برای حوزه کار نفیس، سرمایه‌گذاری زیادی صورت می‌گیرد تا خوشنویسان به این امر ترغیب شوند و روی کاغذ آهار مهره بنویسند که دارای ویژگی‌های مهمی است. نهضت رویکرد به قرآن‌های نفیس در کشورهای دیگر آغاز شده و خوشنویسان تراز اول به سمت این کار رفته‌اند و نمی‌دانم چه هدفی را دنبال می‌کنند و در این زمینه جای خوشنویسان ایرانی خالی است و خوشنویسان ایرانی در دنیا به این دلیل شناخته نشده‌اند که به دنبال متریال موزه‌ای نمی‌روند و معروف به گلاسه‌نویسی شده‌اند و تا این کارها را می‌بینند، رد می‌کنند.
ناشر تعیین‌کننده ذائقه مخاطب ایرانی در عرضه قرآن
مجید فدایی‌منش، خوشنویس برجسته خط نستعلیق در ادامه این نشست گفت: ۲۰ سال در حوزه خط نستعلیق که عروس قرآن نام گرفته، کتابت کرده‌ام. با توجه به اینکه این خط حدود ۶۰۰- ۷۰۰ سال کاربرد داشته، کمتر در قرآن‌ها به کار رفته است و حیف است که نادیده گرفته شود. سال‌های دور، پس از مطالعه، به کتابت نستعلیق روی آوردم و حدود دو دهه تجربه داشته‌ام و در این سال‌ها، ۱۵ کتابت انجام داده‌ام که فقط یک مورد آن دیوان حافظ بود و بیشتر عمرم را صرف کتابت قرآن کرده‌ام.
وی افزود: اغلب خطاطان غیرایرانی نقاش هستند و طراحی می‌کنند و داخل خط را با مرکب پرمی‌کنند در حالی که خطاطان ایرانی این گونه نیستند و این خط در خارج از کشور جاذبه بسیاری دارد. مدتی پیش در دیداری که با آقای هاشمی رفسنجانی، رئیس فقید تشخیص مصلحت نظام داشتم قرآنی به خط نستعلیق هدیه کردم که مورد پسند ایشان قرار گرفت و عنوان کرد در سفرهایی که به خارج از کشور دارم، قرآن‌های نفیس با خط ایرانی را به رهبران کشورهای دیگر هدیه می‌دهم. همچنین خوشحالم که قرآن کتابت شده من در دست مقام معظم رهبری است و ایشان علاقه شدیدی به این خط دارند.
فدایی‌منش ادامه داد: کشور ما درباره کتابت قرآن نیازمند تحول است و با توجه به اینکه ریشه خط نستعلیق ایرانی است از این رو باید این موضوع را مورد توجه قرار دهیم و این موضوع بدون حمایت دولت امکان‌پذیر نیست؛ در این راستا وظیفه من این بود که این خط را ترویج دهم و نمی‌دانم چرا ناشران چندان رغبتی به این خط نداشته‌اند، متأسفانه در کشورمان، این ناشر است که ذائقه مخاطب را تعیین می‌کند و هیچ کار کارشناسی نسبت به این خط‌ها صورت نمی‌گیرد.
عبدالکاظم صادقا، خوشنویس برجسته دیگر نیز در ادامه این نشست عنوان کرد: یکی از مسائل اساسی در زمینه خط، اصل خط است که با توجه به مشکلات آن باید اصلاحاتی در آن صورت گیرد و از سوی دیگر نامگذاری عربی و ایرانی خط غلط است و نباید به آن نسبت جغرافیایی داد، خط برای خوشنویس و خطاط است که باید مورد توجه قرار گیرد.
ابوالحسن مظفری نیز که خطاط برجسته قرآن است، به آسیب‌شناسی وضعیت فعلی قرآن‌ها اشاره کرد و گفت: در بحث هدف‌گذاری باید اولویت در چاپ و نشر قرآن مشخص شود که هدف ما سهل‌القرائه بودن، زیبایی و کارهای هنری، قیمت، قطع قرآن و ... است؛ چراکه هر یک از این مؤلفه‌ها نیازمند برنامه‌ریزی و همسویی دارد و شورای عالی قرآن و یا نهادها و سازمان‌های مربوط باید به نتیجه مشخص برسند تا بودجه لازم به آن اختصاص یابد.
وی در ادامه به قرآن نفیس اشاره کرد و افزود: تعریف قرآن نفیس باید مشخص شود، برخی به دلیل چاپ آن، برخی کاغذ و برخی به دلیل جلد و ... قرآن را نفیس می‌دانند و در این زمینه خط جایگاهی ندارد؛ از این‌رو باید ذائقه‌سازی شده و کار خوب از بد جدا شود. خوشنویسی قرآن، فقط خوشنویسی آن نیست، بلکه مفردات، اعراب‌گذاری، سطرنویسی، تقطیعات، گل‌آیه‌ها و ... نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
مظفری ادامه داد: در گذشته تنها راه برای ارائه کتاب، خوشنویسی بود که پس از آن چاپ رونق یافت و نسخه‌های مکرر از یک کتاب ارائه شد اما این کار سبب یکنواختی می‌شد که کتابت برای جلوگیری از این امر همچنان رواج یافته است. در رابطه با قرآن‌های نفیس نیز باید گفت؛ در سه جای اصلی رنگ به کار می‌رود، اعراب، حروف ناخوانا و کلمات مؤکد که متأسفانه در قرآن‌ها به‌ویژه قرآن‌های نفیس رنگ به کار نمی‌رود و تک‌رنگ هستند.
نظر شما