فرهنگ امروز/ فرین حسین روحانیان: نمایشگاه «اسب‌ها و درخت‌ها» شامل ٣٦ اثر از آثار حسین محجوبی، جمعه سوم شهریور در گالری تازه‌تأسیس «چهار» افتتاح شد. «اسب‌ها و درخت‌ها» عنوان تازه‌ترین نمایشگاه حسین محجوبی است؛ گرچه اسب و درخت قدیمی‌ترین نشانه‌های آثار این هنرمند پیش‌کسوت است. آن زمان که نقاشی در ایران میان واقع‌گرایی کمال الملکی و نگارگری، کوچه و پس‌کوچه‌های کمتری از نوگرایی را کشف می‌کرد؛ کسانی مانند حسین محجوبی دست به کار منظره شدند؛ انگار که خواسته باشند طبیعت را به بوم کشند، اسب را رام کردند و تا آنجا که اسب‌ها راه آمدند، نرم‌تر و منعطف‌تر بر بوم نشاندند؛ گویی که خواسته باشند نگاره اسب رقم بزنند.
اما نه آن منظره طبیعت‌گرایی واقع‌گرایانه بود و نه این اسب‌های آرام تاب‌خورده، نگارگری؛ درخت‌ها از خاطره جداناشدنی لاهیجان در چشم محجوبی به صف‌شده بودند و لابه‌لای درخت‌ها، زیبایی هر موجودی که دیده می‌شد، مانده بود بر ذهن استاد نقاش.
وقتی دست به قلم و نقش برد، دست از پی دل می‌رفت و هنوز هم می‌رود. جهان محجوبی باشکوه است؛ همان‌گونه که جهان برای محجوبی شکوهمند است. او مسحور جهان و نظم جهان است و ناگزیر، آنچه بر بوم می‌نشاند نسیم‌آگین است و عطر چای لاهیجان می‌دهد. حسین محجوبی، زاده سال ۱۳۰۹ در لاهیجان است و سال ۱۳۲۹ بر اثر یک اتفاق، به کمک دکتر محمدعلی مجتهدی، برای ادامه تحصیل به دبیرستان البرز تهران رفت و سپس در سال ۱۳۳۸ در رشته معماری فضای سبز از دانشکده هنرهای زیبا فارغ‌التحصیل شد. از آن سال‌ها، علاوه بر نقاشی و نقاشی‌خط در عرصه معماری و پارک‌سازی و فضای سبز فعالیت داشته و بیش از نیم‌قرن در عالم هنر گام برداشته و حاصل آن شرکت در ده‌ها نمایشگاه جمعی و اختصاصی همراه با نقاشان ایران و جهان بوده است. محجوبی و آثار نقاشی او به‌ویژه درخت‌ها و اسب‌هایش، در ایران و جهان شناخته‌شده هستند. از کارهای ماندگار او در زمینه رشته تحصیلی‌اش، طراحی پارک ساعی تهران در سال ۱۳۴۲ و نظارت بر اجرای ساخت پارک‌های ملت و نیاوران در سال‌های بعد بوده است.نگاه آزاد و بی‌مرز محجوبی از افق شهری وام گرفته شده که پیش‌تر در آن جز سبزی و کوه و درخت و بیکرانی چیزی به چشم نمی‌خورده است. در آثار معروف‌تر او، درخت‌ها یا چنان بلندند که سیالیت و آزادگی طبیعتی که حالا رنگش به استحاله درآمده، گاه صورتی شکوفه‌گون، گاه آبی نیلگون و گاه سبز تپه‌های چای، لابه‌لای آن سحرآمیزی محصور شده است یا چنان شاخ و برگ دوانده که پهنای بوم را دربر گرفته است.
نگاه محجوبی با همه نوگرایی و آزاداندیشی‌اش اتفاقا دورتر از تاریخ معاصر ایران و جهان است؛ او درخت را از اعماق تاریخ، تقدس و زایندگی‌اش دنبال کرده است و اسب را با تمام اسطوره‌ها همراه و مرکب کرده است.هرچه برج‌ها بیشتر و بالاتر می‌روند، او درخت‌های بیشتری می‌کشد و هرچه دود اتومبیل‌ها رنگ شهرها را خاکستری‌تر می‌کند، او اسب‌های رنگی‌تر و افسانه‌ای‌تری روی بوم‌هایش می‌دواناند. در نمایشگاه «اسب‌ها و درخت‌ها» در گالری چهار، یک اثر متمایز هم دیده می‌شود؛ تصویر دقیق‌تری از لاهیجان. محجوبی از آن دست استادانی است که همیشه دغدغه قدردانی از پیشگامان هنر، ثبت و نگه‌داری از آثار هنری را داشته و شاید بیش از ٤٠ سال است که برای به‌ثمررساندن این دغدغه‌ها کوشیده است. حالا مدتی است که دست به کار برآورده‌کردن خواسته زنده‌یاد دکتر محمدعلی مجتهدی اهل لاهیجان و از البرزی‌های (دبیرستان البرز) بنام است. این اثر خاص که با نام دکتر مجتهدی در فهرست آثار دیده می‌شود، قرار است به حراج گذاشته شود تا از محل فروش آن، نخستین گام‌ها برای ساخت بنای یادبود و بنیاد فرهنگی- هنری مجتهدی در لاهیجان برداشته شود.
در بخشی از یادداشت امیر سقراطی بر دیوار گالری چهار درباره آثار حسین محجوبی، می‌خوانیم: «با اینکه نقاش فقط طبیعتی بهشتی را می‌نمایاند؛ اما در تک‌تک آثار، سهل‌انگاری و غفلت‌زدگی انسان از سرنوشت خویش پیداست. انسان در آثار حضور ندارد؛ اما حضورنداشتنش و رودررویی با سرزندگی و شورانگیزی بهشت خیالی، ما را با حسرت زیستن در لحظه اکنون مواجه می‌کند. روند مصیبت‌بار زیستن در شرایطی که جهان به سمت تخریب و انهدام پیش می‌رود، بر هنر معاصر هم تأثیر گذاشته است. هنرمند در این میانه، خود به عنوان یکی از چرخ‌دنده‌های عصبیت و انهدام، به بازتولید نشانه‌های خشم و عصیان می‌پردازد تا با خالی‌شدن عصیان، در برابر آن بایستد. راه‌حل حسین محجوبی برای تلنگر بر نیستی، تأکید بر هستی است...».
در نمایشگاه «اسب‌ها و درخت‌ها»، ٣٦ اثر در ابعاد مختلف به نمایش درآمده‌اند و از هشت تا ١٥٠ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده‌اند. آثار این نمایشگاه از دهه٥٠ تا امروز را دربر می‌گیرد. این نمایشگاه تا ٣١ شهریور در گالری شماره چهار دایر خواهد بود.
روزنامه شرق
نظر شما