فرهنگ امروز/ فرزانه قبادی:
روز گذشته نگهبانان و کارگران محوطه جهانی چغازنبیل در اعتراض به تعویق چند ماهه حقوق‌شان تحصن کردند. این نخستین مورد از تحصن کارگران محوطه‌های جهانی نیست، کارگران پایگاه‌های جهانی بم و شوش هم بارها به تعویق در پرداخت حقوق‌شان اعتراض کردند، اما هنوز این موضوع یکی از مهم‌ترین چالش‌های کارکنان پایگاه‌های جهانی است. کارکنان چغازنبیل می‌گویند با وجود تخصیص مبلغ حقوق به میراث فرهنگی استان، حقوق‌شان چهار ماه است که پرداخت نشده است و این اتفاق در سال‌های اخیر بارها تکرار شده است. «عاطفه رشنویی» مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل در این رابطه به «اعتماد» می‌گوید: «حقوق کارگران در محوطه جهانی چغازنبیل از محل اعتبارات عمرانی پرداخت می‌شود. کارشناسان، نگهبانان و کارگران حفاظتی در قالب کارت کارگری و به صورت روزمزد حقوق دریافت می‌کنند. متاسفانه به دلیل مشکلاتی که در تخصیص اعتبارات عمرانی در سطح کلان وجود دارد، پرداخت حقوق کارگران در ماه‌های گذشته به تعویق افتاد. با پیگیری‌های معاونت میراث فرهنگی و اداره کل امور پایگاه‌ها، تصمیم بر این شد که از محل درآمد سایت‌های میراث فرهنگی به کل پایگاه‌های جهانی کشور اختصاص داده شد تا حقوق معوقه کارگران پرداخت شود. این اتفاق هم افتاد و حقوق معوقه کارگران تا شهریورماه پرداخت شد. اما در چهارماه گذشته مجددا پرداخت حقوق این کارگران به تعویق افتاده است. دلیل این امر هم عدم تامین اعتبار بود. البته دهه اول دی ماه اعتباری به این موضوع تخصیص داده شد و در اختیار میراث فرهنگی استان قرار گرفت. اعتراض روز گذشته کارگران هم به این دلیل بود که چرا با وجود تخصیص مبلغ حقوق کارگران، باز هم پرداخت صورت نگرفته است. البته این اتفاق به دلیل مشکلاتی است که پیش آمده و مدیران استان اعلام کرده‌اند تا آخر هفته حقوق کارکنان پرداخت خواهد شد.» حقوق کارگران و کارشناسان و نیروهای حفاظت محوطه‌های جهانی در بودجه سازمان میراث فرهنگی ردیف مشخصی ندارد و گاهی به جای وجه نقد اسناد خزانه برای پرداخت آنها تخصیص داده می‌شود؛ از سوی دیگر شنیده‌ها حاکی از آن است که کارکنان بسیاری در سازمان میراث فرهنگی با عنوان نیروی پایگاه جهانی استخدام می‌شوند، اما در ادارات کل استان‌ها مشغول به کار هستند.
تعویق پرداخت حقوق کارگران پایگاه‌های جهانی موضوع تازه‌ای نیست. کارگران محوطه جهانی بم نیز در اعتراض به تعویق چند ماهه حقوق‌شان دست به تحصن زدند. پرداخت حقوق کارکنان محوطه‌های جهانی از محل پروژه‌های عمرانی صورت می‌گیرد و همین موضوع باعث می‌شود در تخصیص و ابلاغ مبالغ این دستمزدها اختلالاتی ایجاد شود. خواست کارکنان این محوطه‌ها در سراسر کشور این است که سازمان میراث فرهنگی پرداخت حقوق کارکنان این محوطه‌ها را از محل بودجه جاری در نظر بگیرد. از سوی دیگر سال گذشته و بعد از رسانه‌ای شدن مشکل کارکنان پایگاه جهانی بم، فرهاد عزیزی، مدیر پایگاه‌های جهانی سازمان میراث فرهنگی اعلام کرد: «اشکال اصلی در نحوه تخصیص بودجه پایگاه‌های جهانی است، حدود ٨٥ درصد از این بودجه به صورت اسناد خزانه و فقط ١٥ درصد آن به صورت نقدی اختصاص داده شده است. بخش قابل توجهی از کارها و امور جاری، مرمت و نگهداری پایگاه‌های جهانی توسط نیروهای پایگاه‌ها انجام می‌شود و تعداد پیمانکاران و بخش خصوصی طرف قرارداد با ما کم است، عادلانه نیست که بخش اصلی و بیشترین بودجه ما به صورت اسنادی باشد که فقط به پیمانکاران و بخش خصوصی تعلق می‌گیرد. درخواست ما از سازمان مدیریت و برنامه و بودجه این است که در نحوه تخصیص بودجه پروژه‌های ما بازنگری کند زیرا اینها یک تعداد معدود پروژه عمرانی نیستند، این مراکز پایگاه جهانی هستند، هرگونه تنش در آنها بازتاب جهانی خواهد داشت.»
تخریب آثار تاریخی ایذه با پتک
روز گذشته علاوه بر خبر تحصن کارگران محوطه جهانی چغازنبیل، خبر نگران‌کننده دیگری هم از خوزستان منتشر شد که حکایت از این داشت که یکی از نگهبانان پایگاه باستانی «آیاپیر» در نزدیکی «کول فرح» اقدام به تخریب برخی آثار منقول این محوطه باستانی کرده است و برخی منابع علت این اقدام را به تعویق افتادن حقوق کارکنان اعلام کردند. ساعاتی بعد هم خبر استعفای ایوب سلطانی، مدیر اداره میراث فرهنگی ایذه منتشر شد، سلطانی ضمن تایید خبر استعفای خود در مورد این دو خبر به «اعتماد» می‌گوید: «من موضوع استعفا را چندماه پیش با آقای نشان، مدیر میراث فرهنگی استان مطرح کرده بودم و ربطی به اتفاق روز گذشته ندارد. به دلیل مشکل قلبی استعفا دادم اما در کسوت کارشناس همکاری‌ام را با میراث فرهنگی ادامه خواهم داد. اما درمورد اتفاقی که در نزدیکی کول فرح افتاد، برخی دوستان تصور کردند که تخریب در نقش برجسته‌های کول فرح اتفاق افتاده است اما واقعیت این است که برخی اموال منقول این محوطه توسط نگهبان به وسیله پتک آسیب دیده‌اند. تعدادی از سنگ قبرهای دوره اسلامی، بام غلطان و همچنین چند پایه ستون دوره اشکانی و هاون‌های سنگی در این ماجرا آسیب جدی دیده‌اند. فردی که این اقدام را انجام داده در حال حاضر متواری است. ساعاتی بعد از این اتفاق، گزارش حقوقی تهیه شد و پاسگاه منطقه صورت جلسه را تنظیم کرد.» سلطانی از پیگیری برای مرمت این آثار هم خبر می‌دهد و می‌گوید: «تصاویری از تخریب‌ها را برای کارشناسان پایگاه پارسه ارسال کردیم به این دلیل که پارسه کارشناسان مجربی در زمینه مرمت سنگ دارد. قرار بر این است که روز پنجشنبه تیمی از کارشناسان این محوطه به ایذه اعزام شوند، تا موضوع مرمت آثار آسیب دیده را بررسی کنند.» سلطانی ضمن تکذیب ارتباط این اقدام نگهبان پایگاه ایذه به تعویق حقوق کارگران می‌گوید: «این فرد در حال حاضر متواری است و هیچ دلیل قانع‌کننده‌ای برای این اقدام ندارد.» در سال‌های اخیر سازمان میراث فرهنگی تاکید ویژه‌ای بر افزایش تعداد آثار ثبت شده ایران در فهرست جهانی دارد. اما با وجود پذیرش پرونده‌های ثبت جهانی ایران در یونسکو، محوطه‌های میراث جهانی به لحاظ حفاظت و مدیریت منابع انسانی شرایط خوبی ندارند. بی‌توجهی مسوولان به مطالبات و حقوق اولیه منابع انسانی فعال در محوطه‌ها و بناهای تاریخی تبعاتی دارد که شاید در طولانی مدت اثرات آن قابل مشاهده باشد. شاید مسوولان سازمان میراث فرهنگی آنقدر مشغول بالیدن به لیست بلند بالای آثار ثبت جهانی ایران هستند که فراموش‌شان می‌شود به حقوق به حق نیروهای انسانی فعال در این محوطه‌ها نیز رسیدگی کنند.
روزنامه اعتماد
نظر شما