به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ انتشارات دلیل ما کتاب «نوبختیان در تاریخ تشیع» نوشته نعیمه ملکی را با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۱۹۲ صفحه و بهای ۴۰ هزار تومان منتشر کرد. خاندان نوبختی از مشهورترین خاندان‌های شیعی هستند که در میان قرن دوم تا قرن پنجم زیست کرده و عمده آنها چهره‌های مهمی در کلام شیعی و مذهب امامیه و همچنین علوم مختلف بودند.

مشهورترین چهره خاندان نوبختی حسین بن روح نوبختی است که از نواب اربعه حضرت ولیعصر (عج) بود. او سومین نایب از نواب امام عصر بود که به مدت ۲۱ سال این سمت مهم را در اختیار داشت و در سال ۳۲۶ ق درگذشت. ابوسهل نوبختی، مشهور به شیخ المتکلمین امامیه و بزرگ شیعیان بغداد در عصر غیبت صغری و همچنین ابومحمد حسن بن موسی نوبختی از متکلمان و فلاسفه شیعی در انتهای قرن سوم و قرن چهارم هجری و نویسنده کتاب «فرق شیعه» از دیگر چهره‌های مشهور خاندان نوبختی هستند.

متأسفانه با تمام اهمیتی که این خاندان در اعتلای فرهنگ تشیع داشته‌اند، اما پژوهش‌های درخور درباره این خاندان بسیار اندک است و شاید مهم‌ترین و قابل توجه‌ترین این پژوهش‌ها کتاب «خاندان نوبختی» اثر زنده‌یاد عباس اقبال آشتیانی باشد.

پژوهش نعیمه ملکی درباره خاندان نوبختی پنج فصل دارد که عناوین آنها به ترتیب از این قرار است: «اوضاع سیاسی و فرهنگی عصر آغازین غیبت»، «شناخت خاندان نوبختی»، «جایگاه نوبختیان در جهان تشیع»، «نوبختیان و نحله‌هایفکری و مذهبی مختلف» و «نوبختیان و کلام تشیع اثنا عشری».

در فصل نخست درباره وضعیت خلافت عباسی در عصر غیبت و مسائلی چون چیرگی ترکان در بارگاه خلافت و قدرت یابیآل بویه و همچنین شورش‌های ضد خلافت مانند قیام زنگیان، شورش قرامطه، جنبش‌های خوارج، قیام‌های علویان و وضعیت فرهنگی مانند گسترش فلسفه یونانی و فرهنگ تصوف و همچنین وضعیت مکاتب فکری امامیه مانند مکتب حدیثی قم و مکتب حدیثی بغداد و… بحث شده است.

مباحث فصل دوم کتاب نیز از این قرار است: «خاستگاه نوبختیان»، «مذهب نوبختیان»، «جایگاه علمی نوبختیان»، «نوبختیان و شعرا و ادبا»، «شناخت شخصیت‌های نوبختیان» و… در فصل سوم کتاب نیز منزلت علمی و فکری و همچنین راهبری دینی خاندان نوبختی و همچنن روابط این خاندان با دیگر گروه‌ها و شخصیت‌های شیعه بررسی شده است.

در فصل چهارم کتاب مناظرات و روابط علمی چهره‌های خاندان نوبختی با فیلسوفان، دهریان، رواقیان، صابئیان، جبریان، اصحاب تجسیم، حشویه، خوارج، غالیان، صوفیان، معتزله و… بحث و دفاع آنان از مکتب امامیه در مقابل سایر نحله‌هاشرح شده است. در فصل انتهایی کتاب نیز تأثیر خاندان نوبختی بر اعتلای کلام شیعه و آرای مهم چهره‌های مشهور این خاندان در مسائل مختلف اندیشه اسلامی طرح شده است.