آفت دموکراسی/ چگونه اقتدارگرایان عوام‌فریب به قدرت می‌رسند؟

دموکراسی به عنوان یک نظام و مهم‌تر از آن یک سازوکار برای سامان دادن به نظم سیاسی و اجتماعی بدون اشکال نیست. از دیرباز این شکل انتظام‌بخشی به حیات جمعی انسان‌ها مورد نقدهای جدی و اساسی از سوی نظریه‌پردازان و متفکران بوده و هست؛ از انتقادهای بنیادینی که عمدتا متفکران پیشامدرن به اساس آن وارد می‌کردند و آن را با عنوان تحقیرآمیز «حاکمیت میان‌مایگان» (و حتی فرومایگان) مورد خطاب قرار می‌دادند، تا نقدهایی که سازوکارهای دموکراسی را مطمح نظر داشتند و معتقد بودند که روش‌های دموکراتیک، زمینه را برای از میان برداشتن خود دموکراسی، فراهم می‌سازند. با این‌همه منتقدان هم‌دل با این شیوه انتظام‌بخشی، همواره بر این ادعا پافشاری کرده‌اند که به رغم تمام اشکال‎ها و به اصطلاح «باگ»ها، از دموکراسی گریز و گزیری نیست، چراکه عقلانیت بشری در طول تاریخ نتوانسته راه‌حلی کم‌هزینه‌تر و بهتر برای هم‌زیستی بشر پیدا کند و بنابراین، باید در حفظ و حراست از آن کوشید. این باورمندان به دموکراسی البته خود بهتر از هر کسی به این نکته ظریف آگاهند که میان مدعیات دموکراتیک و به اصطلاح آنچه روی کاغذ و در مقام حرف گفته می‌شود، با آنچه در عمل به نام یک نظام دموکراتیک، برپا می‌شود، فاصله‌ کم نیست.