به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر، در نخستین همایش دوسالانه ادبیات کودک و مطالعات کودکی که طی دو روز ۳۰ مهر و اول آبان ماه در کتابخانه حسینیه ارشاد در حال برگزاری است، کیانوش غریب‌پور صبح امروز پنجشنبه به بیان سخنانی در ارتباط با تصویرگری کتابهای کودک و نوجوان پرداخت.

به گفته او تصویرگری معاصر ایران از جهت تحول نگاه و ترویج دیدگاههای نو از اواسط دهه ۴۰ شمسی آغاز می شود و این آغاز میراث زیبایی شناسی نوینی است که در کانون پرورش فکری شکل می گیرد. تلقی مشترک و تصویر مورد توافقی که ما از تصویرگری داریم حاصل دوران جدیدی است که مولفه های آن در کانون پرورش فکری رقم خورده یا در آنجا تثبیت شده است به این تعبیر، کانون، تصویرگری ایران را به دو دوره پیش از خود و پس از خود تقسیم می کند که من این دوران را دوره «میراث نو» می نامم.

این تصویرگر کتاب کودک و نوجوان افزود: بیش از یک دهه پس از تاسیس کانون پرورش فکری و با ظهور انقلاب اسلامی، معیارهای «میراث نو» دچار گسست شد و از درون آن نحله های کوچک، متناقض و کم توانی بیرون آمد که نزدیک به ۲۰ سال تصویرگری ایران را از یک خصلت مشترک و قالب تهی کرد. من این دوران را «برزخ» می نامم چرا که بین دو مقطع از تاریخ تصویرگری معاصر، یعنی دوره میراث نو و آنچه که از دهه ۸۰ در ایران اتفاق می افتد و ظهور نسلی جدید از تصویرگران را به همراه دارد، قرار دارد؛ من این دوره جدید یعنی دهه ۸۰ به بعد را هم روزگار «عصیان» می نامم.

غریب پور با اشاره به اینکه میل بازگشت به مولفه های «میراث نو» در دوره عصیان وجود دارد گفت: اگرچه تصویرگران دوره «عصیان» همه مولفه های «میراث نو» را تایید نمی کند اما میل رجعت به مولفه های آن دوره را دارند. دوران عصیان به دلیل ماهیت واکنشی و فقر پشتوانه های نظری هر چند از نظر فرمالیستی در تصویرگری ما اثرگذار بود اما نتوانست دستاوردهای خود را سامان بدهد و ما امروز با تلقی های پراکنده و خودمحوری مواجهیم که همچنان بی اعتنا به هم و بدون پشتوانه های فکری مطمئن در حرکت است.

پس از وی، سحر ترهنده در سخنانی با اشاره به اینکه در طول سالیان روانشناسان بسیاری چون ژان پیاژه به مطالعه درباره جنبه های مختلف رشد کودک پرداختند، گفت: رشد، فرایندی چند بعدی است و شامل رشد جسمی، رشد زبانی، رشد عاطفی، شناختی، اجتماعی، اخلاقی و شخصیتی می شود. اگر چه آهنگ پیشرفت تمامی کودکان در پیمودن مراحل رشد یکسان نیست، اما گذار همگی آنان از این مراحل قطعی است. در نتیجه توجه به ویژگی های کودکان در هر مرحله از رشد سرنخ هایی را برای شناخت ادبیات مناسب آنان به دست می دهد.

به گفته این منتقد ادبیات کودک، بچه ها برای پشت سر گذاردن هر مرحله خاص از رشد به کتابهای مناسبی احتیاج دارند و ما باید بتوانیم چنین کتاب هایی را تولید و در اختیار بچه ها بگذاریم. شاید از این رو است که برخی پژوهشگران به رده بندی گروههای سنی معتقدند و با تقسیم بندی کتابهای کودک به رده های سنی متفاوت موافق هستند.

ترهنده تاکید کرد: سالیان سال است که تعداد زیادی از ناشران و کتابداران برای سهولت طبقه بندی و دسترسی مخاطب به منابع مطالعاتی مناسب کتابها را بر اساس گروههای سنی تقسیم می کنند. این رده بندی عموماً بر پایه روان شناسی رشد و ویژگی های عمومی کودکان در گروههای سنی خاص صورت گرفته است.

این عضو شورای کتاب کودک افزود: رده بندی سنی کتابها بر دو اساس صورت می گیرد؛ یکی از این روش ها تقسیم بندی های فیپا (فهرست نویسی پیش از انتشار) است. در این فهرست ها رده بندی سنی توسط کارشناسان کتابخانه ملی بر اساس شکل ظاهری کتابها صورت می گیرد. رده بندی دیگر در کانون پرورش فکری پایه گذاری و سپس همه گیر شد تا جایی که اکنون بسیاری از ناشران خصوصی نیز از آن برای مشخص کردن گروه سنی مخاطبان استفاده می کنند و خوانندگان خود را به گروه سنی «الف»، «ب» و ... تقسیم می کنند.