به گزارش فرهنگ امروز به نقل از روزنامه شرق؛ مردادماه سالجاری، «ریچارد استون»، دبیر بخش بینالملل مجله علمی ساینس، به دعوت انجمن ترویج علم ایران و با همکاری مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به کشور ما آمد. وی در مدت کوتاه حضور خود در ایران، فعالیتهای بسیاری انجام داد ازجمله روز چهارشنبه هفتم مرداد، نشستی در فرهنگستان علوم برگزار شد که وی سخنرانیای با عنوان «علم در علم» و با موضوع شناخت علم و شیوههای خبرنگاری علمی برگزار کرد. وی در این مراسم، در جمع روزنامهنگاران، خبرنگاران و علاقهمندان به علم، در ابتدا به سوابق درخشان علم در مشرقزمین اشاره کرد و دستاوردهای علمی «ابوریحان بیرونی»، دانشمند بزرگ ایران در علم نجوم را ستود. «استون» در ادامه، ضمن بیان چگونگی شکلگیری مجله ساینس، درباره بازتاب اکتشافهای مهم بشر در دورههای مختلف در این نشریه سخن گفت. علاوه بر این، وی از روز شنبه دهم مرداد و به مدت سه روز، یک دوره کوتاهمدت روزنامهنگاری علمی را برای روزنامهنگاران علم ایران برگزار کرد. وی در بخش نخست کارگاه، به اهمیت موضوع روایت در روزنامهنگاری علمی پرداخت و با ذکر نمونههایی از تجربیات خود در پروندههای علمی مختلف، دورنمایی از نحوه انعکاس موضوعات و رویدادهای علمی در نشریات علمی را برای حاضران ترسیم کرد. دبیر بخش بینالملل نشریه ساینس با بررسی پروندههایی ازجمله پروژه شبیهسازی ماموت در سیبری توسط دانشمندان ژاپنی، شیوع یک بیماری عجیب در سیبری، محوطه آزمایش بمب اتمی در قزاقستان، وضعیت پژوهشهای علمی در کرهشمالی و نگاهی به چرنوبیل بعد از فاجعه اتمی، به تشریح شیوههای معمول در روزنامهنگاری علمی و ویژگیهای مختص آن پرداخت. این مدرس کارگاه روزنامهنگاری علمی، در خلال بررسی تجربیات عملی خود در انتشار رویدادها و اخبار علمی، بر ضرورت توجه به ارزشهای خبری ازجمله اهمیت، فراگیری، شگفتی، تازگی و اعتبار تأکید کرد و نقاط قوت هر یک از پروندههای خود را از حیث ارزشهای خبری نشان داد. او در بخشی دیگر از این کارگاه آموزشی، به شبیهسازی یک کنفرانس خبری علمی اختصاص پرداخت و خود در نقش مدیر فرضی یکی از پروژههای ناسا، خبر کشف ردپای گونهای از حیات در مریخ را به خبرنگاران اعلام کرد و شرکتکنندگان در کارگاه به طرح پرسشهایی در این زمینه پرداختند. در این جلسه شبیهسازی کنفرانس خبری، روال معمول پرسش و پاسخ از قبیل معرفی و درخواست برای ارائه جزئیات بیشتر تمرین شد. اما در کنار اینها، هدف اصلی وی از سفر به ایران، تهیه گزارشهایی علمی از وضعیت علم در ایران و آینده پژوهشهای علمی کشورمان بود. وی برای تهیه این گزارشها به مناطق مختلفی از کشورمان سفر کرد و با بسیاری از پژوهشگران و همچنین مسئولان حوزه سیاستگذاری علمی از نزدیک دیدار و گفتوگو کرد و نتیجه این دیدارها را در چند شماره مختلف این نشریه به چاپ رساند. موضوعات مورد توجه وی در این سفر بسیار متنوع بود و دامنه بسیار وسیعی را دربر میگرفت؛ از وضعیت دریاچه ارومیه گرفته تا دشواریهای ساخت تلسکوپ ملی، از گفتوگو با دکتر «علی صالحی»، عضو تیم مذاکرهکننده هستهای، تا نقش تحریمها بر پیشرفت علمی ایران. با توجه به اعتبار نشریه ساینس در مجامع بینالمللی و پرداختن به ایران در این نشریه، این گزارشها توجه مجامع علمی ایران را جلب کرد و بازتابهای بسیاری در رسانهها داشت. به همین مناسبت ویژهنامهای را به این موضوع اختصاص دادیم. این ویژهنامه چندین بخش دارد، ازجمله ترجمهای از گزارش «استون» درباره مراحل ساخت رصدخانه ملی و همچنین خلاصهای از گزارش و ارزیابی او درباره نقش تحریمها در وضعیت پژوهشهای علمی ایران و پیامدهای رفع تحریم برای بهبود این وضعیت. علاوه بر این، کارشناسان دیگر نیز درباره نقش سیاست در پژوهشهای علمی سخن گفتهاند.
نظر شما