به گزارش فرهنگ امروز به نقل از فارس؛ عماد افروغ مدرس جامعه‌شناسی در گفت‌وگویی از تألیف و ترجمه دو اثر مرتبط با هم خبر داد و افزود: هر دو اثر، ذیل عنوان رئالیزم انتقادی و دیالکتیک منتشر شده است؛ نخست اثر تألیفی «شرحی بر دیالکتیک» روی باسکار (Roy Bhaskar) اندیشمند انگلیسی و دیگری ترجمه «دیالکتیک و تفاوت» آلن نُری است. به یک اعتبار این کتاب در حوزه دین است.

وی عنوان کرد: در کتاب شرحی بر دیالکتیک روی باسکار آخرین بحثی که مطرح کردم خدا در اندیشه دیالکتیک وی است. یعنی جایگاه خدا در اندیشه روی باسکار فیلسوف انگلیسی است که چند ماه پیش فوت کرد، من از این جایگاه به عنوان جایگاه بازگشت خدا به عرصه آکادمیک یاد می‌کنم.

این استاد دانشگاه ابراز داشت: در حقیقت بر خلاف ادعای غالبی که وجود داشت و محافل آکادمیک غرب را هم تسخیر کرده بود که حکایت از نوعی الحاد می‌کرد به تدریج شاهد واژگون شدن این دیدگاه به سوی بازگشت به خدا هستیم.

وی گفت: کسانی که روزی مدعی الحاد بودند امروز منادی توحید هستند و به این مسأله در کتاب‌‌ها و آثار خودشان تصریح کرده‌اند، آورده‌اند که: شاید کسی از ما نپذیرد و باعث شگفتی است که ما روزی ماتریالیست دو آتیشه بودیم و امروز دم از توحید می‌زنیم و فکر می‌کنیم مثل ما زیاد هستند چون وقتی فضایی ایجاد می‌شود که ما راحت‌تر صحبت می‌کنیم خیلی‌ها مانند ما هستند که به دلیل فضای غالب الحاد در محافل دانشگاهی هنوز نتوانسته‌اند آن طور که باید و شاید آن منویات باطنی خویش را آشکار کنند اما این موضوع به تدریج فراگیر می‌شود.

افروغ با بیان اینکه اقبال به دین یک پدیده جدیدی است که ما بعد از «نیچه» در محافل غرب شاهد آن هستیم، تصریح کرد: چندی قبل مقاله‌ای که بنده در سوئیس داشتم با عنوان «تعامل دین و جامعه در چرخش زمانی معاصر»، بسیار استقبال شد از بحثی که در خود غرب هم مطرح شده و به طور خاص کتابی با عنوان «استعلا، رئالیزم انتقادی و خدا» سه تا از مولفان معروف رئالیست انتقادی منتشر کرده‌اند.

وی اظهار داشت: بعد از کتاب روی باسکار با نام «از شرق تا غرب، سلوک یک نفْس» واقعاً حکایت از یک تحول عظیمی در دنیا دارد و آن هم بازگشت به خدا در محافل علمی به عنوان شرط بلا شرط یا وجود مطلق و حتی یک الهیات جدید. روی باسکار «Roy Bhaskar» دوازده گام تا بهشت را در کتاب خویش ذکر می‌کند و بنده نیز به این ۱۲ گام در کتاب خود اشاره کرده‌ام.

این مدرس جامعه‌شناسی ابراز داشت: بسیار مایه مسرت است انسان احساس می‌کند چه تحول مثبتی در عالم در حال رخ دادن است مبنی بر اینکه آن فضای الحاد حاکم، تحت‌الشعاع یک توحید جدید قرار می‌گیرد و ذکر این نکته جالب است که امروزه دیگر کسی اصل را بر الحاد نمی‌گذارد و بعد مؤمن یا موحد بخواهد خویش را اثبات کند وی ادامه داد: حداقل آن این است که امروز هم فرد مؤمن و هم فرد ملحد باید خود را اثبات کنند و امروز کسی را در این عالم نداریم که باور نداشته باشد؛ همه انسان‌ها در این جهان دارای باور هستند اما متعلق باور آنها با هم فرق می‌کند؛ باور یکی خداست و دیگری باورش پول و قدرت است. بنابراین همه انسان‌ها جزء باورگرایان به شمار می‌روند.

افروغ در پاسخ به اینکه آیا این دو اثر جدید تألیفی و ترجمه‌ای مشخصاً به مسأله فرهنگ مرتبط است، گفت: زمانی ما یک نگاه منظومه‌ای و دیالکتیک به پدیده‌ها داریم و زمانی هم نگاه جزئی و منفرد داریم؛ بر حسب یک نگاه منظومه‌ای و دیالکتیک می‌توان گفت کتاب دوم بنده (ترجمه دیالکتیک و تفاوت) بی‌ارتباط با فرهنگ نیست، خصوصاً وقتی که از یک رابطه فرهنگی سرکوب‌گر سخن به میان می‌آورد که مانع رشد و رهایی و آزادی و بالندگی انسان می‌شود.

وی افزود: به دیگر معنا در حوزه فرهنگ، هم می‌توان از یک شرایط ساختاری عینی سرکوب گر یا رهایی بخش سخن بگوییم که این کتاب به آن توجه کرده است.

این استاد دانشگاه درباره مخاطبانی که می‌توانند از این دو اثر جدید بهره‌ ببرند، عنوان کرد: متن درس بنده در سطح تخصصی دکتری فلسفه علوم اجتماعی است و دانشجویان کارشناسی ارشد و مقطع دکتری و اساتید فلسفه و فلسفه علوم اجتماعی می‌توانند آنها را مورد مطالعه کنند.

افروغ در پایان گفت: این دو اثر به تازگی توسط نشر علم چاپ شده است.