به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایرنا؛ در باب اخلاق و هنر سخن بسیار رفته و مناقشات و مجادلات فراوانی درباره این دو در طول تاریخ اندیشه بشر رخ داده است، برخی براین باور بوده اند كه هنر، خلاقیت آزاد و آفرینشگری هنرمند است و اخلاق به گونه ای هنر را محدود می كند؛ لذا هنر و اخلاق راه و روشی جداگانه می پیمایند. این در حالی است كه برخی نه تنها ارتباط و درهم تنیدگی اخلاق و هنر را مطرح كرده اند، بلكه هنر بدون اخلاق را لجام گسیخته و سست بنیان دانسته اند.
از دیگر سوی، برخی هنری را متعالی دانسته و ستوده اند كه در جهت رشد و تعالی بشر باشد كه از منظر آنان هنر با اخلاق پیوندی ناگسستنی مییابد.
** هنر چیست؟
هنر عنصری از زیبایی نهفته است و می توان در تعریف آن گفت: هنر آفرینش زیبایی بدیع است.
** اخلاق چیست؟
اخلاق در تعریف بسیار اولیه اش عبارتست از مجموعه ای از بایدها و نبایدها در چارچوب خاص كه راه ما را در رسیدن به كمال (به جای فضیلت و سعادت در فلسفه یونان) هموار می كند.
چارچوب خاص مقصود ادیان و مكاتبی است كه بایدها و نبایدهایشان مختص خودشان است و مرزبندی خاصی با مذاهب و مكاتب دیگر دارد. هر چند ایده های جدیدی وجود دارد كه بر یكسان بودن بنیادهای اخلاقی ادیان تكیه كرده و آن را راهی برای وحدت و مسالمت بین ادیان مختلف می داند.
مهناز شایسته فر استاد هنر، درباره پیوند میان اخلاق و هنر می گوید:پیوند میان هنر و اخلاق كهن، پیچیده و دیرپا است. اما به نظر می رسد بررسی نگاه اخلاقی هنرمندان، متناسب با سرشت كار هنری كه كم تر كار عقلانی محاسبه گر را برمی تابد و بیش تر به عرصه نامعقول ها قدم می گذارد، بسیار جذاب و مهم باشد.
وی افزود: هنر در دوره های نخستین تكوین جوامع انسانی، با تجویز حفظ حرمت خدایان و تبلیغ احكام اخلاقی عمدتاً پاسدار ارزش های اخلاقی بوده است. نخستین نیایشگاه ها و پرستشگاه ها ملازم با اجرای مناسك و عقاید دینی همچون ذكر و اوراد و نوحه سرایی و مدیحه سرایی و مولودیه خوانی و اجرای موسیقی و ادعیه بودهاند.
شایسته فر گفت: تأسیس بناهای باشكوه و بدیع كلیساها در قرون وسطی و پدید آوردن تصاویر و شمایل و پیكره های قدیسان و بزرگان دین همه مصادیق آشكار ارتباط هنر و اخلاقند. مفاهیمی همچون حسادت، آزمندی، كاهلی، صبر و خویشتن داری، كبر و نیكی، ایثار و فضیلت و نظایر آن كه همه مفاهیم اخلاقی اند، در پرتو بسیاری از آثار هنری از تأثیرگذاری بیشتر و ماندگارتری برخوردار شدهاند.
بر این اساس هنرمند با پاسداشت ذات هنر به شكلی تأثیرگذار نماد اخلاق گرایی در جامعه می شود.
هنر می تواند مفاهیم اخلاقی را به شكلی دقیق و در لایه های واقعی زیبایی شناختی به مخاطب ارائه دهد و بسیاری معتقدند سینما در این راه توانایی و برد بیشتری دارد.
نظر شما