به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از مهر؛ حجت الاسلام علی نصیری رئیس مؤسسه معارف وحی و خرد در مورد اینکه اگر بخواهیم فیلترینگ را یک نوع برخورد با تهاجم فرهنگی بدانیم آسیب های آن چیست؟ گفت: مسئله فیلترینگ به نحوی به مقوله آزادی و محدوده آن مربوط می شود و یک بحث کاملاً مبنایی است. حداقل در ۴ حوزه می توان آن را تعریف کرد. بعد می توان یک خط سیری به این بحث بدهیم و یک چارچوب برایش تعریف کنیم.

وی افزود: در حوزه آزادی، چه آزادی را در عرصه باورهای دینی ببریم و آن چیزهایی که مربوط به حوزه اعتقادات مردم می شود، چه یک بخشش را به دسته ارزشهای اخلاقی، رفتاری، ببریم. چه یک بخشش را در عرصه مسائل سیاسی و چه یک بخشش را در عرصه مسائل اقتصادی ببریم حداقل در این ۴ حوزه مبحث فیلترینگ یا آزادی اطلاعات را می شود پی گرفت. مبنای اظهار نظر ما هم باید وحی باشد یعنی آنچه که متون دینی به ما می گویند که البته هم تکیه بر عقل و فطرت و شهود دارد و هر عاقلی این مباحث را می تواند بپذیرد. 

رئیس مؤسسه معارف وحی و خرد تصریح کرد: در بخش باورهای دینی و بخش ارزشهای اخلاقی قائل به آزادی مطلق نمی توانیم باشیم. در عصر اطلاع رسانی و در عصر اطلاعات آزاد و بُعد رسانه که شامل صدا و سیما و بحث ماهواره ها و سایت ها و کتاب ها و نوشته ها و هرچه که به عنوان بُرد خبری محسوب می شود و انتقال اطلاعات می آییم و می بینیم که اسلام می گوید شما باید اقشار آسیب پذیر جامعه را به نوعی در نظر بگیرید و برای اینها نوعی ایمنی ایجاد کنید. مثل این است که وقتی ویروسی مثل جنون گاوی یا خطری مثل بیماری جذام یا سایر آفاتی که سلامت جامعه را تهدید می کند در جامعه پیش می آید در تمام دنیا عرف است که موانعی می گذارند و قرنطینه می کنند در فرودگاه ها و همه جا کنترل ها شدید می شود. اسلام می گوید مسئله روح و روان که برگشت به آن باورهای دینی می شود و مسئله رفتار مردم که مربوط به بُعد اخلاقی و ارزشی می شود به مراتب از مسئله سلامت تن مهمتر است .

وی افزود: چطور می شود که در همه فرودگاه های دنیا سیستم هایی نصب می شوند که مواد منفجره و مواد مخدر و آتش زا را تشخیص بدهند و هر مسافری که با خود چنین موادی حمل کند  بازداشت می شود و این مسئله شرق و غرب و کمونیست و غیرکمونیست و الحاد و دین را نمی شناسد و همه افراد مجبورند از این سیستمها عبور کنند و این مواد تشخیص داده شوند زیرا این مواد برای جامعه و مردم خطر آفرین هستند و سلامت تن و جامعه را تهدید می کنند. ولی در مورد سلامت روح و روان بی توجه باشیم. 

نصیری اظهار کرد: اسلام می گوید مسئله اعتقادات و حوزه اخلاقیات مردم چون بحث روح و روان است ده ها و بلکه صدها مرتبه مهمتر از سلامت جسمی است. در آیه شریفه «فلینظر الانسان الی طعامه...» در بعد ظاهری معنایش این است که انسان باید به غذای ظاهریش نگاه کند که هم به سلامتش توجه کند و هم این غذا یک نعمت الهی است. اهل بیت(ع) فرمودند این آیه یک معنای باطنی هم دارد و آن این است که «فلینظر الانسان الی علمه یعمل یاخذه» یعنی انسان نگاه کند به اینکه دانشش از کجا به او منتقل شده است.

وی افزود: بله آزادی اطلاعات در عرصه باورهای دینی و ارزشهای اخلاقی باید کنترل شود که اقشار آسیب پذیر جامعه مورد آسیب و آفت قرار نگیرند. اگر قرار باشد در این عرصه ادعا کنیم که نه، باید این عرصه هم آزاد باشد و این عرصه، عرصه آزادی و انتخاب است و بگذاریم مردم در معرض اطلاعات مختلف قرار بگیرند آیا در طیف های عمومی جامعه آنهایی که در بستر این اطلاعات تخصص کافی ندارند اگر در معرض شبهات قرار بگیرند و کتاب و نوشته کسانی که با نیرنگ و شیطنت می آیند و دین و باورهای دینی را تخریب می کنند یا جوانان و نوجوانان که ازدواج نکرده اند آزاد گذاشت که پای هر ماهواره و هر سایتی بروند قطعاً هیچ انسان خردمند و باهوشی این مسئله را نمی پسندد و نمی پذیرد. در عصر مدرنیته و ولنگاری جنسی و عصر آزادی بی حد و مرز در جهان غرب می بینیم که در مورد کودک آزاری برلوسکنی می ایستند و وی را به دادگاه می کشانند و خیلی جدی با او برخورد می کنند. تعریفی هم که از آزار جنسی می دهند مسائل خیلی ساده ای راهم وارد این عرصه کرده اند و گفته اند اینها مصداق کودک آزاری جنسی است و محکوم است.

این محقق و پژوهشگر حوزه علوم اسلامی یادآور شد: در غرب هم جلوی خیلی سایت ها را می گیرند و حتی خود گوگل نسبت به انعکاس برخی از مسائل و مطالب خودش فیلتر گذاشته است تویتر هم این کار را کرده است. نهادهای رسانه ای خیلی آزاد دنیا هم می پذیرند انعکاس برخی از مطالب و مسائل به صلاح جامعه نیست با آنکه تعریفی که از جامعه دارند از یک جامعه باز به تعبیر کارل پوپر است. از این جهت اینطور نیست که غربی ها هم بگویند ازادی مطلق، منتها محدوده آزادی آنها خیلی بازتر از ما است ولی ما یک مقداری دقیق‌تر وارد می شویم و می گوییم بُعد باورها و ارزشها باید کنترل شوند.

رئیس مؤسسه معارف وحی و خرد تصریح کرد: خارج از این دو بعد یعنی در بعد مسائل اقتصادی و سیاسی، اعتقادی به این محدودیت ها و سخت گیری ها نداریم. اشتباهی که گاهی اوقات در این برخوردها دیده می شود این است که مرزها را با یکدیگر قاطی می کنیم. برای مثال درباره روزنامه بهار که علیه تشیع و باورهای تشیع مقاله نوشت و شیعه را زیر سؤال برد باید قاطعانه ایستاد زیرا جامعه دینی حرکت امثال کسروی ها حتی در جامعه پهلوی را بر نتافت.  ولی اگر قرار باشد یک روزنامه ای بیاید یک نهاد سیاسی یا اجتماعی را نقد کند اشکالی وارد کند و حرف هایی در این باره بزند و ما بلافاصله بی تابی کنیم و آن روزنامه یا نویسنده مقاله را به دادگاه بکشیم، این کار درستی نیست، یا اگر از نهاد قضا انتقادی شد بلافاصله به دادگاه بکشیم و نویسنده راوادار کنیم که در دادگاه جوابگو باشد که این کار درستی نیست.

نصیری اظهار کرد: اطلاعات آزاد در عرصه مسائل اقتصادی و سیاسی، جهان را تا حدودی بیمه کرده است. در انگلستان روزنامه نگاری حتی مکالمات ولیعهد را رصد کرده و آلودگی جنسی اش را در جامعه افشا کرده و آبروی او را برده است تا دیگران حساب کار دستشان بیاید یا در اسپانیا خبرنگاری چندین سال مسائل اقتصادی شاهزاده اسپانیا را تعقیب کرده و آلودگی های اقتصادی وی را برملا کرده است و کار به دادگاه کشاندن شاهزاده رسیده است. اگر در فضای رسانه به خبرنگاران اجازه بدهیم که مسائل اقتصادی را تعقیب بکنند و مرز و حجابی برای آنها نگذاریم دیگر با آسیب هایی مثل مه آفرید و شهرام جزایری و اخیراً هم بابک زنجانی ها روبرو نمی شویم. یک عده دارند از این فضای بایکوت شده خبری سوء استفاده می کنند و این همه آسیب ها را به عرصه اقتصادی وارد می کنند.

وی تصریح کرد: در عرصه سیاسی هم همینطور است. رجال سیاسی ما باید آستانه تحمل خود را بالا ببرند و نقدها را تحمل کنند. بنابراین عرصه باورهای دینی و عرصه ارزشهای اخلاقی را باید کاملاً حساس بدانیم و مهم هم هست اقشار آسیب پذیر را کاملاً واکسینه و مراقبت کنیم. ولی در بعد سیاسی و اقتصادی اینقدر حساسیت به خرج ندهیم، بگذاریم اطلاعات در فضای آزاد خبری و رسانه ای به تعبیر جامعه شناسان کنترل اجتماعی خودشان را ایجاد بکنند و خیلی ها حساب کار دستشان بیاید تا جامعه در معرض آسیب های مشابه قرار نگیرد.