به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر، مراسم رونمایی از كتاب «گذری بر معماری متقدم مسلمانان» ترجمه مهدی گلچين عارفی عصر شنبه ۲۴ آبان با حضور معماران، استادان و دانشجويان برگزار شد.

در اين مراسم سيدمحمد بهشتی، رئيس پژوهشگاه ميراث فرهنگی ترجمه و انتشار كتاب را كاری ارزشمند شمرد و عنوان كرد: خشنودی من از چاپ اين كتاب از جهات مختلفی است؛ اول آنكه همه كسانی كه در حوزه مطالعات تاريخ معماری فعاليت می كنند، می دانند قرون متقدم اسلامی، در زمينه تاريخی بسيار گنگ و تاريك است كه البته دلايل مختلفی دارد.

وی سپس به نكاتی كه موجب ابهام در اين دوره شده، اشاره و ادامه داد: يكی از دلايل آن است كه آثار زيادی از اين زمان باقی نمانده و يا اگر مانده مورد دخل و تصرفات فراوانی قرار گرفته است و رد پای آن چيزی كه باقی مانده، مربوط به فعاليت باستان‌شناسان است؛ اگرچه باستان‌شناسان ما زحمات بسياری را متحمل شده‌اند اما همچنان كارهای كمی صورت گرفته است.

بهشتی توجه متخصصان اين امر را بيشتر به آثار داخلی معطوف دانست و افزود: هنگامی كه از معماری دوران اسلامی بحث می شود متخصصان ما بيشتر به آثار معماری داخل كشور توجه می كنند حال آنكه منبع عظيمی از آثار اين دوران در خارج از مرزهای جغرافيايی ما قرار دارد و بدون آگاهی از دانش و اطلاعات كافی كار برای دانشجويان سخت‌تر می شود.

رئيس پژوهشگاه ميراث فرهنگی از قرون متقدم اسلامی به عنوان قرون گذار ياد كرد و تصريح كرد: نكته ديگری كه ارزش اين كار را معلوم می كند اين است كه قرون متقدم قرون گذار هستند و ما از يك دوره به دوره‌ ديگر منتقل می شويم، خصوصا در سرزمين‌هايی مانند شامات و بيزانس كه دارای تمدن درخشانی هستند به خوبی اين تغييرات مشاهده می شود.

بهشتی به ترجمه كتاب‌هايی كه دچار خلاء زبان فارسی هستند اشاره و خاطرنشان كرد: درباره ترجمه‌ای كه آقای عارفی انجام داده‌اند، بايد گفت كارشان بسيار ارزنده است بسياری از آثار ترجمه‌‌ای خصوصا ترجمه‌های تخصصی خلائی در زبان فارسی دارند كه متاسفانه موجب می شود خواننده ارتباطی با عمق مطالب پيدا نكند ولی خوشبختانه اين كتاب بسيار خوب ترجمه شده كه از نكات مثبت آن است. ما مانند پدران و مادران كه آرزو دارند تا فرزندانشان از آنها پيشی بگيرند، آرزوی موفقيت اين عزيزان را در تمام مراحل داريم و اميدواريم قبيله‌ايی از فرزانگان در كشور خود داشته باشيم.

مهرداد قيومی بيدهندی، پژوهشگر و استاد دانشگاه سخنران بعدی اين مراسم به دقت و عمقی كه مترجم داشته اشاره كرد و گفت: در روزگاری كه انجام كارهای سخت و دشوار به سر آمده، مي‌بينم كه مترجم در نهايت عمق و دقت خاصی كتاب را ترجمه كرده است. اين ترجمه در زمانی كه همه به دنبال راحتی و آسايش خود هستند، صورت گرفته است. آقای عارفی با دغدغه‌ها و مشكلاتی كه دارند زحمت زيادی كشيده تا كاری اينچنين ارزشمند را خوب و خلاقانه ارائه دهد.

مؤلف كتاب «معنا در معماری غرب» كار ترجمه را كمتر از تاليف ندانسته و ادامه داد: زحمت مترجم، گاه كمتر از كار تاليف نيست چرا كه مترجم علاوه بر داشتن اطلاعات زياد بايد خلاقيت داشته باشد و تسلطش بر كار آنقدر باشد كه اثر با نثر ارزنده، روان و محكم عرضه شود.

قيومی افزود: تصور عوام از ترجمه، ترجمه لغت به لغت است در صورتی اولين كاری كه مترجم بايد انجام دهد پژوهش برای انتخاب و گزينش بهترين اثر برای ترجمه است. آقای عارفی تحصيلاتشان در زمينه معماری است اگرچه صرف تحصيلات مرتبط به ترجمه خوب كمك نمی كند ولی ايشان با تسلطی كه به مفاهيم داشته‌، توانستند كه اين كار را بسيار خوب انجام دهند.

اين استاديار دانشگاه ادامه داد: به دليل آنكه زبان فرانسه زمانی زبان بين‌المللی محسوب می شده در نقاطی آميختگی با زبان انگليسی دارد، بعضا مشكلاتی در امر ترجمه پديد می آورد كه با توجه به فهرستی كه از اصطلاح و اعلام در اين كتاب وجود دارد، به خواندن مطالب و فهم آن كمك می كند.

اين مراسم با توضيحات هايده لاله باستان‌شناس و عضو هيات علمی دانشگاه تهران درباره كتاب، نويسنده و دوران تاليف كتاب و توضيحات مترجم به پايان رسيد.

کتاب «گذری بر معماری متقدم مسلمانان»، نوشته جان كرس‌ول، بازنگری جيمز آلن و ترجمه مهدی گلچين‌عارفی توسط مؤسسه تاليف، ترجمه و نشر آثار هنری (متن) وابسته به فرهنگستان هنر منتشر شده است.

اين كتاب به بررسی دقيق و موشکافانه از آثار برجسته معماری كه ريشه در وقايع تاريخی و پيدايش سنت معماری اسلامی دارد، می پردازد. نگارنده با ارائه فهرستی از آثار و بناهای بر جای مانده از معماری اسلامی با ترتيبی تاريخی در دو بخش با عناوين «امويان» و «عباسيان» به شرح و تحليل دقيق آثار صدر اسلام تا نيمه دوم قرن سوم پرداخته است. در اين بررسی که شامل بيست و دو فصل است با توجه به منابع دست اول تاريخی، گزارش سياحان، کاشفان و باستانشناسان به زبان‌های گوناگون نسخه مجملی از معماری متقدم مسلمانان فراهم آمده است.