به گزارش فرهنگ امروز به نقل از روزنامه شرق: امسال، به عقیده بسیاری از سینماگران، سال خوبی برای سینمای ایران در عرصه بینالمللی بود؛ از آنجا که باید کیفیت حضور فیلمها در جشنوارهها را مورد توجه قرار داد و نه صرفا جایزههایی که فیلمها میگیرند. فیلمهای ایرانی در سالی که گذشت در جشنوارههایی همچون برلین، کن، ونیز و... حضور درخور توجهی داشتند. فیلمهای «تاکسی»، «مادر قلب اتمی» و «پریدن از ارتفاع کم» در جشنواره برلین با استقبال تماشاگران مواجه شدند و «تاکسی» توانست خرس طلایی را از آنِ خود کند. پس از آن جشنواره کن نیز میزبان «ناهید» آیدا پناهنده بود که این فیلم در کن با حضور غیرقابلتوصیفی مواجه شد و توانست جایزه آینده نویدبخش در بخش نوعی نگاه این جشنواره را از آنِ خود کند. این فیلم البته در جشنواره فیلم شیکاگو نیز اخیرا توانست جایزهای دریافت کند. در ونیز نیز فیلم «چهارشنبه ١٩ اردیبهشت» ساخته وحید جلیلوند با استقبال قابل توجهی روبهرو شد و توانست جایزه ویژه منتقدان بینالمللی را از آنِ خود کند. جشنواره مونترال نیز در افتتاحیه میزبان «محمد(ص)» مجیدی بود و سپس فیلم «تابو» خسرو معصومی در همین جشنواره توانست جوایزی را از آنِ خود کند، بهعلاوه اینکه در بخش غیررقابتی جشنواره مونترال تعداد قابل توجهی فیلم ایرانی دیگر نیز حضور داشته که با استقبال تماشاگران روبهرو شده. بهطورکلی در سال گذشته، فیلمهای ایرانی در اغلب جشنوارهها حضور داشتند و با استقبال مواجه شدند. فارغ از جایزههایی که این فیلمها در جشنوارهها گرفتهاند، بازخوردهای خوبی نیز از سوی مخاطبان حرفهای سینما در سراسر دنیا داشتهاند. نیکی کریمی نیز با ارائه «شیفت شب» به جشنواره فیلم ورشو توانست توجه مخاطبان این جشنواره را جلب کند. «گس» ساخته کیارش اسدیزاده هم توانست با حضور در جشنواره فیلم رم، بار دیگر توجه اروپاییان را به سینمای ایران جلب کند. یکی از برگ برندههای سینمای ایران، در عرصه بینالمللی این است که سالانه طیف وسیعی فیلم در ایران تولید میشود که میتوان آنها را به جشنوارههای مختلف جهان با سلیقههای مختلف ارائه کرد. علاوهبراین، مراکز فرهنگی مختلفی در دنیا، همچون موزهها، دانشگاهها و مجامع فرهنگی که جشنواره فیلم برگزار میکنند نیز همهساله میزبان فیلمهای ایرانی هستند؛ مثلا جشنواره فیلمهای ایرانی شیکاگو یا پراگ، هرساله میزبان فیلمهای ایران هستند و این نشانگر آن است که فیلمهای ایرانی در سراسر دنیا، آنقدر توانایی جذب مخاطب دارند که همهساله بهویژه در اروپا و آمریکای شمالی جشنواره متعدد فیلمهای ایرانی برگزار میشود. مسلما اگر این فیلمها مخاطب نداشته باشند، جشنوارهای برایشان برگزار نمیشود. کلیه این شواهد نشان میدهد جشنوارههایی که حتی مخاطب خاص دارند و به فیلمهایی با جنبه هنری توجه میکنند، به فیلمهای ایرانی نیز توجه دارند و مجموعا فیلمهای ایرانی در دنیا مورد توجه هستند. اخیرا در جشنواره تالین نیز، فیلم «بهمن» ساخته مرتضی فرشباف مورد توجه بود. فاطمه معتمدآریا نیز بهتازگی برای بازی در همین فیلم در آسیاپاسیفیک مورد تقدیر ویژه قرار گرفت. بااینحال، سینمای ایران در داخل، برخلاف توجهی که در خارج به آن میشود، وضعیت چندان مناسبی ندارد و با بحران مخاطب روبهروست.
وضعیت ایران در اسکار و گلدنگلوب
در جشنواره اسکار امسال نیز فیلم «محمد (ص)» ساخته مجید مجیدی نماینده ایران است. اگرچه بسیاری از منتقدان به موفقیت این فیلم چندان خوشبین نیستند.
گلدنگلوب نیز اخیرا اعلام کرده که فیلم «تاکسی» ساخته جعفر پناهی جزء شانسهای پنج نامزد نهایی فیلمهای خارجی این جشنواره است. جایزه گلدنگلوب در سایت خود با انتشار فهرستی از فیلمهایی که به بخش خارجی هفتادوسومین دوره این رقابت راه یافتهاند، چنین نوشته است: «امسال ٧١ فیلم به گلدنگلوب ارائه شدهاند. حداقل ٥١ درصد از دیالوگهای این فیلمها باید زبانی غیرانگلیسی باشند و از اول نوامبر ٢٠١٤ تا ٣١ دسامبر ٢٠١٥ در کشور خود پخش شده باشند. از این تعداد، پنج فیلم تا ١٠ دسامبر (١٩ آذر) بهعنوان نامزدهای اصلی انتخاب میشوند که جایزه اصلی ١٠ ژانویه ٢٠١٦ اهدا خواهد شد».
در میان این آثار، فیلم «تاکسی» جعفر پناهی نیز از ایران حضور دارد. فرانسه با هفت فیلم، آلمان با شش فیلم، چین با چهار فیلم، مکزیک و آرژانتین و ترکیه هریک با سه فیلم، رومانی، دانمارک، اسرائیل و ایتالیا هریک با دو فیلم بیشترین اثر را در این دوره دارند. لهستان، استونیا، بلژیک، شیلی، اتریش، روسیه، قرقیزستان، فیلیپین، کرواسی، چک، تایلند، مالزی، فلاند، گرجستان، ژاپن، هلند، ایسلند، هاییتی، برزیل، مجارستان، قزاقستان، آفریقای جنوبی، اردن، کره جنوبی، هنگکنگ، نروژ، افغانستان و ایرلند از دیگر کشورهای شرکتکننده در این رویداد هستند.
فیلم «تاکسی» درحالی در فهرست جوایز گلدنگلوب این دوره قرار گرفته است که چند روز پیش گاردین نیز در مطلبی با عنوان «٥٠ فیلم برتر سال ٢٠١٥» فهرستی از آثار سینمایی امسال که مورد توجه بودهاند، منتشر کرد. در این فهرست «تاکسی» در رتبه ١٦ قرار گرفته است. این نشریه در نقد این فیلم با اشاره به سوابق جعفر پناهی و فیلمهایی که پیش از این ساخته، به توصیف آخرین ساخته او پرداخته است: «پناهی در این فیلم خود نقش یک راننده تاکسی را بازی میکند. این کارگردان یک راننده تاکسی میشود که مردم را در خیابانهای تهران سوار میکند و این مسافران ترکیب عجیبوغریبی از قشرهای مختلف هستند». گاردین در ادامه درباره مسافرانی که سوار این تاکسی شدهاند، نوشته و نقد خود را با این جمله به پایان میبرد: «تاکسی تهران یک اثر از یک کارگردان منحصربهفرد است».
فصل جوایز سینما هنوز به روزهای هیجانانگیز خود نرسیده. هنوز چند هفتهای به اعلام برندگان گلدنگلوب و برلین و کمی دیرتر، اسکار باقی مانده. سینمای ایران در فصل جوایز سینمایی، شروع نسبتا خوبی را تجربه کرده. نامزدی فیلم «تاکسی» در جوایز گلدنگلوب، خبر خوشی بود که از آن میتوان به شمارش معکوس سینمای ایران برای کسب افتخارات تازهتر یاد کرد.
همزمان با انتشار خبر نامزدی این فیلم، از استرالیا خبر رسید که «فاطمه معتمدآریا» برای بازی در فیلم «نبات» جایزه ویژه هیأت داوران جوایز فیلم آسیاپاسیفیک را دریافت کرد.
البته برخلاف سال ٩٢ که جایزه انجمن ملی منتقدان آمریکا به فیلم «گذشته» اعطا شد، سینمای ایران سهمی در این جایزه نداشت. باید منتظر ماند و دید سهم تاکسی و فیلم محمد(ص) در افتخارآفرینیهای تازهتر در عرصه سینمای ایران چقدر خواهد بود.
نظر شما