به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ دکتر مجید اسدی، پژوهشگر برتر سال ۹۴ کشور و استاد دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در گفتوگویی درباره وضعیت تولید کتابهای پژوهشمحور در حوزههای مختلف تخصصی و دانشگاهی اظهار کرد: منابع مکتوب دانشگاهی با مولفههای پژوهشی باید از سوی افراد صاحب فن با درجه علمی فوقتخصص تولید شوند. در بسیاری از علوم سرآمد نیستیم، بنابراین صاحبنظری هم در کشور نداریم؛ اگر در این شرایط به تولید و انتشار کتاب دست بزنیم بهطور قطع مخاطبی نخواهیم داشت.
لزوم توجه به ارتباط صنعت و دانشگاه
وی افزود: کتاب پژوهشمحور باید عصاره سالیان سال تجربه نویسنده باشد؛ منابعی که با جذابیت و رویکرد دانشافزایی مخاطب تشنه و گرسنه را سیراب میکند. بیتوجهی به ارتباط بین دانشگاه و جامعه به معنای عام که در دو بعد فیزیکی و غیرفیزیکی قابل ترسیم است، در بررسی مقوله کتاب پژوهشمحور بااهمیت است. ارتباط بین دانشگاه و جامعه در وضعیت مطلوبی قرار ندارد، آثار پژوهشی در دانشگاهها در پیرامون آن مشاهده نمیشود و بهعبارتی دیگر مردم عادی از نتایج تلاشهای علمی در زندگی خود برخوردار نمیشوند.
اسدی ادامه داد: بسیاری از نتایج علمی را میتوان برای کاربرد در زندگی مردم در قالب کتاب به زبانی ساده منتشر کرد. بهعنوان مثال در حوزه طب نوین امروزه از مقوله «پزشکی سیستمی» بحث میشود که به معنای بررسی وضعیت جسمانی افراد با استفاده از فناوریهای نوین مانند بایو و نانو است، تا بتوان احتمال ابتلا به انواع بیماریها را در آینده تشخیص داد. «پزشکی سیستمی» مقولهای فراتر از پیشگیری است و مباحث روز این علم را با همکاری دوستانم در قالب کتاب منتشر کردهام. «پزشکی سیستمی» کتابی با موضوع ترویج علمی است.
اهمیت بسترسازی نهادهای دولتی و خصوصی برای تولید کتابهای پژوهشمحور
نویسنده کتاب «نقش پزشکی هستهای در غدد» درباره نقش نهادهای دولتی و خصوصی در تولید کتابهای پژوهشمحور گفت: بهنظر میرسد میتوان برای هر یک از نهادهای دولتی و خصوصی و تولید کتابهای پژوهشمحور نقشی را متصور شد. نهادهای دولتی و خصوصی هر دو در بسترسازی برای تولید و نشر کتابهای پژوهشمحور نقش دارند. افراد شاخص و صاحب ایده و پژوهشگر میتوانند با عضویت در انجمنها و گروههای مختلف، در این زمینهسازی موثر عمل کنند. دولت در ایجاد فضای مناسب با استفاده از فناوریهای روز مانند ایبوکها و وبسایتهای مختلف در امر بازاریابی کتابهای پژوهشمحور نقش بهسزایی دارد.
وی با تاکید بر وجود نقش اساسی برای نخبگان در حوزه نشر کتابهای پژوهشمحور افزود: در حوزه نشر کتاب، حضور نخبگان ضروری است و بهعبارتدیگر در چنین فضایی، بسترسازی بر عهده دولت و حرکت ابتدایی نیز بر عهده نخبگان است. مولفان یک کتاب با مولفههای واقعی تألیف، بعد از تولید یک اثر، منتظر بازخورد مخاطبان و به اصطلاح بازار هستند. بین مباحث آموزشی و پژوهشی در تولید کتاب در تقسیمبندی بودجه تفاوتهای فاحشی وجود دارد. بودجه تولید کتابهای پژوهشمحور بسیار ناچیز و حمایتها اندک است.
اطمینان در همکاری با ناشر بینالمللی
اسدی با اشاره به لزوم توجه به بازاریابی کتابهای پژوهشمحور عنوان کرد: نویسندگان صاحبنظر برای بینالمللی شدن نیازمند «بِرَند» هستند، در حالیکه برای تولید مقاله مبالغ کمکی برای پژوهشگر درنظر گرفته میشود، اما برای تولید کتاب با مشخصههای پژوهشی چنین تسهیلاتی پیشبینی نشده است. تا زمانیکه مقوله تولید کتاب پژوهشمحور حمایت نشود، نمیتوانیم به قرار گرفتن بهعنوان مرجعیت علمی امیدوار باشیم.
نویسنده کتاب «نقش پزشکی هستهای در قلب و ریه» با تاکید بر لزوم توجه به بِرَندسازی برای ایجاد جایگاه مناسب برای کتابهای پژوهشمحور گفت: همکاری با ناشران بینالمللی جای هیچ نگرانی را برای مولف باقی نمیگذارد، چراکه از بابت تامین هزینههای مادی و معنوی اطمینان دارد. سیستم نشر ایران هرچند در حال پیشرفت است، اما ملزومات این صنعت باید با شتاب بیشتری پیگیری و اجرا شود.
مروری بر پرونده
پژوهشگر برتر سال ۹۴ کشور، ضمن اشاره به موانع تولید کتابهای پژوهشمحور گفت: دولت میتواند سفارشدهنده کتابهای پژوهشمحور به پژوهشگران و مراکز پژوهشی و از سوی دیگر تضمینکننده فروش آنها باشد. گفتوگوی کامل خبرنگار ایبنا با دکتر سیدمسعود هوشمند را اینجـــــــــا بخوانید.
قاسم حسینیسالکده، معاون پژوهشی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، ضمن ارزیابی وضعیت تولید کتابهای پژوهشمحور گفت: براساس استاندارد جهانی، کتابهای تخصصی بهصورت تقسیمبندی بخشهای یک کتاب بین متخصصان شاخههای مختلف و با حضور جدی یک ادیتور تولید میشود. گفتوگوی کامل خبرنگار ایبنا با دکتر قاسم حسینی سالکده را اینجـــــــــــابخوانید.
نظر شما