به گزارش فرهنگ امروز به نقل از روابط عمومی دبیرخانه هیأت حمایت از کرسی های نظریه پردازی، نقد و مناظره پیش اجلاسیه نظریه «تحلیل زیبایی شناسی موقعیت متنی در جملات اسمیه (ثبوتیه) و جملات فعلیه (حدوثیه) قرآنی، به عنوان شیوه­ای در اثبات اعجاز قرآن» به همت معاونت پژوهشی دانشگاه گیلان و دبیرخانه هیأت حمایت از کرسی ها برگزار می شود.

 در این نشست علمی که توسط دکتر سید اسماعیل حسینی اجداد نیاکی ارئه می شود؛ آیت الله زین العابدین قربانی، دکتر سید رضا مودب، دکتر محمدرضا فاکر میبدی، دکتر علی اکبر ربیع نتاج و دکتر محمد هادی یدالله پور به عنوان داوران، و دکتر محمد حسن احمدی، دکتر حسین شیرافکن، دکتر محمد عشایری و دکتر مجید معارف به عنوان ناقدان نظریه حضور خواهند داشت. دبیر علمی این جلسه نیز دکتر علی صفایی است.

 گفتنی است این پیش اجلاسیه روز چهارشنبه ۲۸ بهمن از ساعت ۱۴ در تالار حکمت دانشگاه گیلان برگزار می شود.

خلاصه نظریه «تحلیل زیبایی شناسی موقعیت متنی در جملات اسمیه (ثبوتیه) و جملات فعلیه (حدوثیه) قرآنی...»

مساله اصلی نظریه دلالت بر استفاده خداوند از عبارات و جملات اسمیه در زمانی است که شرایط بر ثبات معنایی و دوام همیشگی دلالت دارد و هم چنین موقعیت متن اگر دلالت بر حدوث و تجدد و لحظه ای بودن داشته باشد، استفاده از جملات فعلیة در قران رواج دارد تا بر آنی و لحظه‌ای بودن آن به مخاطب پیام دهد.

این قاعده می تواند دلیلی بر اعجاز قرآنی باشد و شبهات پیرامون بشری بودن قرآن را زائل گرداند و چراغی برای راهیابی کسانی باشد که که از منظار ادبیات و شیوه های زیبایی شناسی گفتمانی می خواهند به تحلیل متون مقدس بپردازند.

جملات فعلیه:

عبارات و جمله­ های فعلیه متشکل از فعل و فاعل و یا متشکل از فعل و نائب فاعل می­ باشد و در اصل برای تجدد و نوشدن مفهوم و حدوث معنایی و لحظه­ ای بودن معنای امور در زمان محدودی وضع شده است. «یعبدون من دون الله ما لایضرُّهم و لا ینفعُهم و یقولون هؤلاءِ شفعاؤُنا عند الله». (یونس-۱۸)؛ با دقت در معنای توصیفی و واژگانی آیه درمی­یابیم که مفهوم و پیام اصلی مورد نظر خداوند یعنی عبادت این دسته از افراد، بسیار لحظه ­ای و کوتاه­ مدت و بی­ ثبات بوده است. و این معنای حدوثی بودن از خبر فعلیه (یعبدون) به وضوح قابل درک است. شایان ذکر است که که معنای حدوثی و عدم ثبات در سطوح عمیق­ تر متن، نظیر مفاهیم تفسیری و تبیین گفتمان آیه با توجه به محدودیت عمر بشری و عدم نفع از این کردار پوچ و شفاعت نکردن معبود از عبادت­ کنندگان در معنی آیه به سهولت قابل فهم است.

جملات اسمیه:

جملات اسمیه دلالت بر ثبوت و همیشگی معنایی دارند و اساسا در موقعیت­ هایی به کار می­روند که آن موقعیت ثبات و پایداری معنایی را طلب کند. به عبارت دیگر، جملات اسمیه، در اصل برای چنین معانی و مفاهیم ثباتی و پایداری وضع شده است. در مثال «الحمد لله» حمد و ستایش از آنِ خداست و این ستایش، فقط برای خدا در یک معنای همیشگی به صورت توصیفی اثبات شده است. اسلوب نحوی جمله با تحلیل سطح واژگانی عبارت که متشکل از یک مبتدا و یک خبر است، ساختار اصلی این جمله ساده را تشکیل می­دهد اما، تبلور معنایی عبارت، ثبات معنایی را به همراه دارد چرا که در قالب یک جمله اسمیه بیان شده است. شایان ذکر است که این معنای ثبات در وهله­ ی اول از اسلوب ظاهری جمله اسمیه در مثال مذکور کاملا قابل فهم است.

شواهد فراوانی در قرآن به چشم می­خورد که مفهوم هر آیه دقیقا در معنای مطلوب خودش به کار رفته است و چه در مفاهیم حدوثی و چه در مفاهیم ثبوتی از این اصل عدول نشده است و عدول از یک اسلوب به اسلوب دیگر فقط به دلیل تغییر موقعیت متنی و تغییر حالت ثباتی و یا حدوثی آن گفتمان و یا حال و محل رخداد معنایی بوده است؛ امری که تحلیل آن به زیبایی شناسی کامل آیات قرآنی منتهی می­شود.

گفتنی است هیأت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره شورای عالی انقلاب فرهنگی با هدف حمایت از گسترش كمی و كیفی برگزاری كرسی‌ها در حوزه علوم انسانی و معارف دینی و مساعدت موثر به بسط آزاداندیشی و شكل‌گیری جنبش ملی نقد و نظریه‌پردازی در ایران از سال ۸۲ راه اندازی شده است و دارای پنج کرسی علمی علوم عقلی، علوم نقلی، علوم رفتاری، علوم اجتماعی و کرسی هنر، معماری و شهرسازی است. بر اساس آئین‌نامه‌های حمایت از نظریه‌پردازان موفق، مدعاهای علمی که با تشکیل اجلاسیه رسمی، پس از نقد و ارزیابی و دفاع، از سوی شورای داوری، تعیین رتبه شده و امتیاز کافی کسب می‌کنند، برحسب مورد، از حمایت های حقوقی، علمی و ترویجی و اجتماعی برخوردار می‌شوند.