به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ در مقدمه کتاب «اصول و روشهای صحافی سنتی؛ از مجموعه کتابهای صنعت چاپ» درباره صحافی میخوانیم: «به احتمال نزدیک به یقین، چینیها اولین ملتی بودهاند که چوب را انتخاب کردند. آنها چوب را به کمترین قطر و ضخامت میتراشیدند و مطالب خود را روی آن منتقل میکردند. برای اینکه صفحههای چوبی قابل ردیف کردن باشد، سوراخی در گوشه آن به وجود می آوردند و ریسمان یا تسمهای پوستی از میان سوراخها عبور میدادند تا صفحات از پراکندگی حفظ شود. این عمل را شاید بتوان اولین گام در امر صحافی به حساب آورد.
در مقاطع بعد، از پوست حیوانات و گیاهان، بهویژه گیاهی به نام پاپیروس، در مصر استفاده کردند. مصریان بهمرور گیاه مزبور را به شکل ورق ساختند و برای جلوگیری از پراکنده شدن اوراق، شگردهای مختلف بهکار گرفتند تا بهتدریج فن صحافی شکل گرفت.»
مؤلف کتاب، صحافی را چنین تعریف کرده است: «هر کتاب پس از آنکه مرحله چاپ را طی کرد، به آنجا میرسد که تدبیری اندیشیده شود تا بتوان آن را به نسلهای بعد انتقال داد و این امر موضوع «فن صحافی» است. در واقع صحافی تکمیلکننده و مرحله پایانی کارهای چاپی از قبیل کتاب، جزوه، کاتالوگ، بروشور، سربرگ و نظایر آنهاست.»
کتاب «اصول و روشهای صحافی سنتی؛ از مجموعه کتابهای صنعت چاپ» در هشت فصل تنظیم شده است که عناوین آنها عبارتند از «صحافی کشورهای اسلامی»، «صحافی کشورهای غربی»، «ابزار و وسائل کارگاهی صحافی سنتی»، «مواد و مصالح»، «وسائل و تجهیزات»، «بلوکسازی(1)»، «بلوکسازی(2)» و «جلدسازی».
در بخش پیشگفتار این اثر میخوانیم: «در جهان اسلام دو قرن پس از آن که صحابه پیغمبر اسلام قرآن را بر روی نخل و استخوان ثبت کردند، این کتاب آسمانی به خط پُرشکوه کوفی بر صحافی مرتب و کامل با سرلوحههای زرنگار نوشته شد. از این زمان تا قریب هزار سال شیوههای گوناگون تجلید و کتابسازی همواره رو به کمال گذارده است.
به مرور ایام گرچه از جنبههای دستی صحافی کاسته شد و به ابعاد صنعتی آن افزوده گردید و ویژگیهای هنری صحافی سنتی کمتر مورد نظر قرار گرفت و لکن صحافی دستی بنابر نیاز جامعه به حیات مؤثر خود ادامه داد.
امروزه در ایران برای مرمت آثار موجود در کتابخانههای عمومی و خصوصی تدوین و تجلید گزارشها، رسالهها، نشریهها، روزنامهها، مجلهها، ماهنامهها و ... آلبومسازی، صحافی و جلدگذاری برخی کتب تازه انتشار که دارای تیراژ محدود و کیفیت بالا هستند و ... از صحافی دستی استفاده میشود. این خود هویت زنده این حرفه را بر ما روشن مینماید.»
انتشارات آذرپویا نخستین چاپ کتاب «اصول و روشهای صحافی سنتی؛ از مجموعه کتابهای صنعت چاپ» اثر داود لطفی با همکاری کبری بادرامپور، با شمارگان 1000 نسخه، در 176 صفحه، به بهای 170 هزار ریال راهی بازار نشر کرده است.
نظر شما