به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ برنامه تحلیلی «این.ج.ا» که به بررسی الگوی کشورداری در جمهوری اسلامی ایران می پردازد با موضوع «چالش اعتبار» با اجرای محمد لسانی و باحضور عماد افروغ جامعه شناس و استاد دانشگاه، دیروز جمعه به روی آنتن شبکه چهار رفت.

عماد افروغ در پاسخ به این سوال که چه می شود در رویدادهای مختلف از همراهی مردم کاسته می شود آیا این یک امر طبیعی است یا خیر گفت: بخشی از آن طبیعی است مردم یک کشور بسته به عقلانیت و حافظه تاریخی شان، اقبال و ادبارهایشان شدت و ضعف پیدا می کند. وقتی مردم ایران ازچیزی فرار می کنند عقلانی است اما وقتی به چیزی گرایش پیدا می کنند احساسی است. گرایش احساسی اول انتخابات باعث می شود پرده ها کنار رود و مردم با واقعیات روبرو شوند و آگاهانه تر تصمیم بگیرند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه حرفهایی که در زمان انتخابات زده می شود صادقانه یا در توان مدعیان نیست گفت: حرفها و شعارهایی در زمان انتخابات زده می شود صرفا برای برنده شدن است و مردم برای فرار از مشکلات احساسی عمل می کنند. دولتمردان ما بجای اینکه به شعارهایشان در زمان انتخاب توجه کنند به فریب روی می آورند مردم آگاه هستند، می بییند و می شنوند و این از اعتبار آنها کم می کند.

افروغ گفت: بهترین اعتماد مسبوق به اعتباری است که هم باور صادق و هم مطابق با واقعیت باشد. شعارها منطبق بر واقعیت باشد و به آنها عمل شود همچنین به حقوق شهروندی و نیازهای واقعی مردم برگردد نه نیازهای کاذب. ممکن است مردم نیاز واقعی شان را ندانند این وظیفه عالم است که مردم را از نیازهای اصلی شان آگاه کند.

مشارکت مردم فقط به انتخابات محدود شده است

افروغ در پاسخ به این سوال که اگر چالش اعتبار را بپذیریم، مردم چه می بینند که دلسرد می شوند وچه کنیم که دلگرم شوند، بیان کرد: وقتی مردم احساس می کنند حضورشان فقط معطوف به یک رای بوده و دیگر به آنها در تصمیم گیری ها، تصمیم سازی ها، اجراها و نظارت ارجاعی نمی شود دلسرد می شوند. همچنین وقتی می بینند به نیازهای روزمره و حقوق شهروندی شان توجه نشده دلسرد می شوند. در نظام سیاسی ما ساختارها به گونه ای تعریف نشده که فعالیت مردم مستمر باشد و حضور آنها فقط در حد انتخابات است.

وی با بیان اینکه ظرفیت حضور مستمر و فعال مردم در کشور ما وجود ندارد، گفت: وقتی کشور به صورت تمرکزگرایانه اداره می شود مردم نمی توانند حضور داشته باشند. ظرف متمرکز نمی تواند ظرف خوبی برای مشارکت مردم باشد. مردم احساس می کنند دولتمردانشان توان لازم را ندارند در حالی که اگر این توان پخش شود، مردم مشارکت می کنند و توانمندی ها و ظرفیت ها نشان داده می شود.

افروغ با بیان اینکه در کشور نیاز به قهرمان نداریم، گفت: اشخاص اصلا مهم نیستند و قواعد و ساختارها مهم اند. باید اداره قاعده مند در کشورداشته باشیم اداره شخص محور در هر رده ومقامی در کشور اشتباه است. اشخاص اعتبارشان را از قواعد می آورند و می آیند و می روند اگر دل مشغول اشخاص باشیم یعنی دل مشغول تصمیمات آنها هستیم.

جای خادم و مخدوم عوض شده است

وی ادامه داد: در چنین حالتی ارادت سالاری شکل می گیرد و جای خادم و مخدوم عوض می شود یعنی بجای اینکه مردم مخدوم باشند خادم می شوند و متاسفانه طی این سالها جهت مخدومیت وخادمیت عوض شده چون به ظرف و فرصت ها توجه نکردیم. در اول انقلاب اسلامی جابجایی خادم و مخدومیت وجود نداشت. در جنگ تحمیلی اوج تجلی مخدومیت مردمی و ظرف غیرمتمرکز را دیدیم و شاهد دفاع سربلند کشور بودیم وهمه فکر می کردند ظرفی هست که فعالیت کنند. اما بعد از جنگ همه چیز حتی در شعار هم فراموش شد.

این جامعه شناس افزود: در زمان جنگ مباحث خطبه های نماز جمعه مربوط به طبقه متوسط و بسط عدالت اجتماعی بود اما پس از جنگ بحث تجملات و سازندگی مطرح شد که یادآور تئوری نوسازی زمان پهلوی بود که نتیجه آن به انقلاب ختم شد و عجیب اینکه توسط کسی بیان می شد که پیش تر از عدالت صحبت می کرد. در نتیجه الگویی که  که برای سازندگی اتخاذ شد و کماکان هم ادامه دارد بستر را برای تضیعف مستمر مردم در برابر دولتمردان فراهم کرد.

افروغ در پاسخ به این سوال که در چه صورتی ممکن است مردم همراهی کمتری با سیاست های دولت کنند، بیان داشت:  جواب روشن است همان اعتباری که ذکر شد و اعتماد مسبوق به اعتبار است. وقتی شما به مردم بی توجهی می کنید و گوش شنوایی برای حرفهایشان ندارید، چنین نتیجه ای رقم می خورد. آنها وقتی می بینند کسانی که به اصطلاح وکالت تام دارند و خودشان را نماینده همه می دانند به فکر آنها نیستند این همراهی کمرنگ می شود.

افروغ به ساختار قدرت و ثروت در کشور اشاره کرد و گفت: کسانی که به قدرت دولتی در کشور می رسند دسترسی بیشتری به ثروت ، سرمایه های فرهنگی و جایگاه های سیاسی دارند که باید این جریان عوض شود و زمانی این جریان عوض می شود که ما به سمت تمرکززدایی برویم تازمانی که این تمرکزگرایی و اتکا به نفت وجود دارد، رابطه زر، زور و تزویر برقرار خواهد بود.

این جامعه شناس گفت: قوه قضاییه اخیرا از برگزاری دادگاه علنی برای برخورد با مفسدان اقتصادی خبر داده است که این امر امید در مردم را احیا می کند. ما اعتقاد به عمل و نظر داریم و نتیجه برای ما مهم است.

مردم دوستدار انقلاب، نظام و هویت دینی شان هستند

این جامعه شناس با بیان اینکه در جامعه ای که عدالت دمیده شود و سه قوه در این حوزه کارنامه خوبی داشته باشند مردم امیدوار می شوند، افزود: مردم ما سریع الرضا هستند یعنی سریع راضی می شوند و در تمام نظرسنجی هایی که انجام شده مردم خواهان انقلاب، نظام و هویت دینی شان هستند.

افروغ به اخرین نظرسنجی که بعد از تجمعات دی ماه ۹۶ انجام شده اشاره کرد و بیان داشت: مهمترین نگرانی مردم با ۷۲.۴ درصد اقتصادی است که در تحلیل به ۸۱ درصد هم می رسد. خواسته ۶۹درصد اصلی تجمع کنندگان مشکلات اقتصادی، کسب و کار و ثبات بازارعنوان شده است. در پاسخ به یک سوال دیگر این نظرسنجی ۲۴ درصد معتقد بودند ریشه این تخریب ها و خشونت ها ریشه خارجی دارد و ۵۴.۵ درصد مشکلات اقتصادی دلیل این تخریب ها می دانستند. در نتیجه سوال دیگر این پیمایش درخصوص صحبت های رییس جمهوردرباره ارتباط این تجمعات و صحبت های ترامپ مشخص شد ۶۶.۴ درصد مردم معتقدند مشکلات داخلی است و هیچ ربطی به ترامپ ندارد.

افروغ در پایان گفت: این انتهای دموکراسی آمریکا است که از آن ترامپ بیرون می آید که نه عهد و پیمان می شناسد و نه قول. ترامپ قابل اعتماد نیست و امریکا می خواهد چیزی که نتوانست از طریق جنگ به دست آورد را از طریق فریب و اغوا کسب کند و این برای ایران گران تمام می شود. مشکلات ومسائل داخلی ما هیچ ربطی به امریکا ندارد. مشکلات ما به مدیریت خراب، بی توجهی به مشارکت مردم و عدالت اجتماعی برمی گردد.

برنامه تحلیلی «این.ج.ا» به تهیه کنندگی مصطفی پورمحمدی هر جمعه ساعت ۱۷.۳۰ به روی آنتن می رود.