به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ همایش یادمان علامه سید محمدحسین طباطبایی (ره) با عنوان تشیع و مختصات فرهنگ شیعی با جستاری در علوم انسانی اسلامی، عرفان علامه طباطبایی دوشنبه ۲۱ آبانماه در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.
آیتالله رشاد موسس و رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و رییس شورای حوزههای علمیه استان تهران گفت: عنوان بحث بنده علوم انسانی اسلامی بایستگی و بایستههای آن است. این بحث هم بسیار وسیع بوده و هم احیاناً به اعتبار پارهای از نکاتی که اشاره خواهم کرد، باید جزء بدیهیات تلقی شود. این بحث در زمره پرسشهای فلسفی نیست که راجع به علم قبل از مبادی و مبانی مطرح میشود. چند پرسش داریم که به تعبیر ما، ماقبل از مبادیاند. به فارسی صریح پیشاپیش انگارند؛ یعنی همانطور که مبادی و مبانی یک علم پیش از خود علم مورد بحث قرار میگیرد، در اینجا باید چند پرسش را پاسخ داده باشیم تا نوبت به مبادی و مبانی این مبحث برسد.
آیتالله رشاد با طرح این سوال که آیا چنین علمی ممکن است؟ افزود: این پرسش از مبادی و مبانی نیست، یعنی مبدا عزیمت به تولید علم قلمداد نمیشود، پیش از آنکه اصولا به مبادی علم بپردازیم، باید این پرسش، پاسخ مثبت دریافت کرده باشد. پس پرسش از امکان در زمره مبادی و مبانی نیست. اگر نگاه شرعی و دینی داشته باشیم، پرسش از جواز هم همینطور است. آیا جایز است؟ اولا میپرسیم آیا ممکن است؟ و دوم آیا جایز است؟
سومین پرسش که از این سنخ است این است که آیا چنین امری ضروری و بایسته است؟ و چهارمین پرسش اینکه آیا قاعدهمند و سودمند است؟ این چهار پرسش، پرسشهای قبل از مبادیاند. چون این یک خطای شایع در بین کسانی است که در حوزه فلسفه مضاف فعالیت و تصور میکنند اینها جزء مبادی علم هستند؛ این مباحث ماقبل از مبادی هستند. یعنی اگر پرسش اول جواب مثبت نگیرد، دیگر نباید از مبادی و منابع فلسفه و غایت آن سخن گفت.
رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: آنچه که عنوان اصلی عرض بنده در این جلسه است پاسخ به سوال چهارم، یعنی بایستگی علوم انسانی اسلامی است. آیا علم انسانی اسلامی ضروری است یا نه؟ از زوایای مختلفی به این مساله میتوان پاسخ داد. یکی از آنها این است که ما از مولفههای علم و مقومهای علم یعنی آن عناصری که با وجود آنها علم، «علم» میشود سخن بگوییم مولفههای رکنیای که انباشتی از معارف هرگاه برخوردار از آن شد، یک دستگاه معرفتی به وجود میآید که ما نام آن را «علم» میگذاریم.
رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: ضرورت علم انسانی اسلامی از بدیهیات است. دانشگاه علامه طباطبایی از این عنوان از دو فقره و دو مولفه تشکیل شده است در واقع دانشگاه علوم انسانی علامه طباطبایی است و توقع میرود که این دانشگاه پیشقدم تولید علوم انسانی اسلامی شود. دانشگاه دیگری را در کشور نمیشناسیم که صرفا علوم انسانی باشد و هم چنین با نام علامه بزرگوار طباطبایی شناخته و نامبردار باشد.
وی در پایان گفت: زمانی در آن ابتدا یک جلسه و تشکیلاتی در اینجا تاسیس شده بود برخی از اساتید هم مانند استادان داوری و محقق داماد و دینانی و اعوانی و ما در خدمتشان بودیم. در این جلسات بحث میشد که یک مرکزی در دانشگاه علامه تاسیس شود که طبق نظریات و تفکرات علامه به تولید علوم انسانی اسلامی بپردازد که بعد از مدتی منتفی شد. الان دانشگاه به سبب دارا بودن قدرت و ظرفیت و مدیریت خوب و منابع لازم، توقع انجام این کار را تقویت میکند. بایسته است که دانشگاه علامه یک اقدام خاصی انجام دهد و پرچمدار و پیشآهنگ علوم انسانی اسلامی شود.
نظر شما