به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ مراسم نکوداشت دکتر صادق آئینه‌وند یکشنبه ۱۰ خردادماه با حضور آیت‌الله سید محمد موسوی بجنوردی، عضو هیات علمی بنیاد دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، نعمت‌الله فاضلی، دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ناصری استاد بازنشسته دانشگاه الزهرا و جمعی از استادان و دانشجویان در تالار فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.

موسوی بجنوردی در ابتدای این مراسم با بیان این جمله که دکتر صادق آئینه‌وند ابعاد مختلفی اوصافی داشت که من ترجیح می‌دهم درباره نفس مطمئنه ایشان حرف بزنم سخنرانی خود را آغاز کرد و گفت: ایشان اصلاً بغض و کینه از کسی نداشت و من در او این را ندیدم که از کسی ناراحت باشد جز اینکه همه را به خوبی می دید. ایشان معلم اخلاقی بود که عملکردش انسان را به اخلاق نیکو هدایت می‌کرد و این بزرگترین آموزگار برای انسان است.

وی با اشاره به حدیث پیامبر که می فرماید من مبعوث شدم که مکارم اخلاق را در جامعه اجرا کنم افزود: متاسفانه امروزه اخلاق در جامعه ما کم رنگ شده در صورتی که اخلاق در همه زمینه‌ها نقش کلیدی دارد و درست است که تخصص آئینه‌وند تاریخ بود اما ایشان متخلق به اخلاق بود و این بزرگترین ویژگی او بود.

موسوی بجنوردی با تاکید بر اینکه با خشونت نمی‌توان جامعه را اصلاح کرد بلکه با اخلاق نیکوست که می‌توان جامعه را اصلاح کرد یادآور شد: ایران هر چه مکارم اخلاق دارد از اسلام دارد. ایران درست است که معارفش را از اسلام گرفته است اما بزرگترین خدمت را به اسلام هم کرده است. اکنون بهترین و بزرگترین فقها و مورخان و دانشمندان اسلامی چه شیعه و چه سنی مانند صدوق، کلینی، بخارایی و... همه از ایران بوده‌اند.

وی تصریح کرد: اخلاق است که انسان را از سایر موجودات جدا می‌کند. مرحوم آئینه‌وند فردی متخلق به اخلاق اسلامی بود. کسی بود که به علم و بزرگان علوم و... احترام می‌گذاشت. بهترین راهی که انسان می‌تواند جامعه را هدایت و راهنمایی کند با عمل خویش است بنابراین پیامبر اسلام با عملش جامعه عرب آن زمان را در عین حال که آگاه می‌کرد متخلق به اخلاق کرد.

وی در پایان سخنانش گفت: صادق آئینه‌وند فقط در تاریخ نبود که کار می‌کرد بلکه روی روایات هم کار می‌کرد و فوت ایشان خسارت بزرگی به جامعه علمی ایران وارد کرد.

استاد آئینه‌وند سرمشق و ایده‌آل یک انسان آکادمی آرمانی بود
در ادامه دکتر نعمت الله فاضلی با اشاره به سابقه آشنایی‌اش با دکتر آئینه‌وند که به سال ۱۳۷۳ برمی‌گشت گفت: ایشان همیشه حتی در آن زمان که ۴۴ سال بیشتر نداشت به مانند یک پدر بود، هر چند که جسماً پیر نبود اما شخصیتا پیر، مراد و رهبر بود. این ویژگی را او در سن ۶۴ سالگی هم داشت.

وی در بخش دیگری از سخنانش درباره انسان آکادمیک ایرانی توضیحاتی داد و افزود: استاد آئینه‌وند سرمشق و ایده‌آل یک انسان آکادمی آرمانی بود. یک انسان آکادمی چندین بعد دارد و در ابتدا باید دانشمند باشد و این ویژگی در جوهر وجودی فرد نهادینه شود. استاد آئینه وند این ویژگی را داشت.

وی ادامه داد: این درحالی است که افراد کمی این ویژگی را در وجودشان دارند، ۳۳ کتاب و بالای ۱۰۰مقاله گواهی است برای اینکه ایشان کارشان را به صورت عاشقانه انجام می‌دادند. ویژگی دیگر فرد آکادمی آرمانی پذیرفتن مسئولیت و نقش در دانشگاه است. آئینه وند همیشه فردی بود که مسئولیت‌های مهم دانشگاهی را می‌پذیرفت و این مسئولیت‌ها را برای جاه طلبی نمی‌پذیرفت در صورتیکه خیلی افراد این قسمت را می‌پذیرند اما استاد آئینه‌وند بیشتر نقش رهبری داشت تا یک مدیر دانشگاهی. وی یکی از رهبران آکادمیک بود.  

فاضلی با اشاره به ویژگی‌های دیگر انسان آکادمی آرمانی از جمله منش و اخلاق گفت: منش و اخلاق است که انسان آکادمی را می‌سازد. ایشان در کارهایش صداقت داشت و همچنین در نقل قول ها. هیچ کس نگفت که سرقت علمی کرده است و نخواهد گفت. ما اکنون بحرانی داریم این که روش جای منش را گرفته است آن چیزی که انسان آکادمی را دانشگاهی و آکادمی می‌کند منش است. منش خود بخش‌های مختلفی از جمله اخلاق دارد.

وی درباره برخی از خصوصیات شخصی و منشی استاد آئینه‌وند گفت: در عصری که عصر سرعت است آهستگی یک هنر است و موسیقی وجود او یک موسیقی آرام و آهسته بود. ما وقتی به وی نزدیک می‌شدیم خودمان را با ریتم شخصیت وی هماهنگ می‌کردیم.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه ویژگی دیگر انسان آکادمی آرمانی فرد نیست بلکه یک ساخت است اظهار کرد: البته این ساختی است که در یک فرد عینیت می‌یابد. انسان‌های بزرگ آکادمیک مجموعه‌ها و سرمایه‌هایی هستند که آن ساخت در زبان آنها تبلور پیدا می‌کند. روح دانشگاه و علم بر او استوار شده بود آن چیزی که امروز در اینجا جمع شده‌ایم به خاطر این است که آن سرمایه‌ها در آئینه‌وند جمع شده است.

فاضلی در پایان با اشاره به اینکه انسان آکادمی ساخت تجسد یافته‌ای از معناست که برایند علمی است گفت: شخصیت‌های آکادمیک به عنوان یک ساخت و تراکم نیروها و سرمایه‌ها هستند. دکتر آئینه‌وند به عنوان یک انسان آکادمی آرمانی ساختی از یک انسان آکادمیک شیعی را تبلور یافته بود.

دیدگاه آئینه‌وند درباره مساله زنان چیست؟
ناصری نیز در ادامه این مراسم درباره دیدگاه آئینه‌وند و آبشخور وی درباره زنان سخنرانی خود را ارائه کرد و گفت: آئینه‌وند به قله‌های بزرگی رسید که دیگران به آن اشاره کردند اما باور کنید من که از نردیک با او آشنا بودم باید بگویم در پای همه این قله‌ها زنی نشسته که اگر این زن نبود توفیقات ایشان محقق نمی‌شد.

وی ادامه داد:  شاید بتوان گفت اولین و بنیان گذار انجمن مطالعات زنان ایرانی استاد آئینه‌وند در دانشگاه الزهرا بود. یکی از بزرگترین دغدغه‌های ایشان مساله زن بود. در زمانی که در بیروت بودیم گهگاه به کتابخانه‌ها سرک می‌کشیدیم و یکی از مطالب مورد علاقه وی مطالعات زنان بود.

وی افزود: این دغدغه را از همان جا داشت و از سال ۶۶ آن را در ایران دنبال کرد و البته ریشه‌های تفکر وی درباره مساله زنان به سال‌های قبل از انقلاب و دهه ۵۰ بر می‌گردد که به نوعی ایسم‌های مختلف در ان دوره مثل فمینسیم در ایران شکل گرفت.

ناصری با اشاره به دو کتاب موثر در دوره انقلاب اسلامی اظهار کرد: دو اثر موثر در آن زمان یکی کتاب نظام حقوق زن استاد مطهری و دیگری کتاب فاطمه فاطمه مرحوم شریعتی بود که فضای پر التهاب آن دوران را تسکین می داد اما قطعا این دو کتاب امروز دغدغه مطالعات زنان امروزی نیست.

وی در پایان گفت: آئینه‌وند بیش از همه تخت تاثیر سید محمد فضل الله بود و بیشترین دیدگاه وی در کتاب دنیای زن که به فارسی هم ترجمه شده است نمایان است. وی جلسات متعددی با فضل الله داشت که حاصل آن نهایتا این کتاب شد. فضل الله معتقد بود که برای ایجاد تغییر جامعه باید یک شوک ایجاد کرد. وی حتی معتقد بود که این شوک در فقه هم باید ایجاد شود.

وی یادآور شد: مرحوم فضل الله این کار را در فقه و تاریخ کرد. مهمترین آبشخور آئینه‌وند در کنار نوآوری هایش، حوزه مطالعات حقوقی بر پایه معرفت انسانی بود که مرحوم فضل الله آن را بیان و دنبال می‌کرد.