زندگی سراسر فهم مسئله است/ مسئله‌مندی در چشم‌اندازی از زندگی

کتاب «زندگی سراسر فهم مسئله است» نوشته‌ دکتر نعمت‌الله فاضلی به‌تازگی به همت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده است که به مسئله و مسئله‌شناسی در علوم اجتماعی و انسانی ایران می‌پردازد و بنابه‌گفته‌ مؤلف از تجارب زیستی و دانشگاهی او برآمده است.

یادداشتی از نعمت الله فاضلی؛ چرا چیزی به ذهنمان خطور نمی‌کند؟

طبیعی است که این نظام آموزشی ذهن بسته می‌شود و بسته می‌ماند. دقیقاً همین وضعیت است که ما را آزار می‌دهد و این پرسش را ضروری می‌سازد که چرا چیزی به ذهن مان خطور نمی‌کند؟

در بزرگداشت جلال ستاری مطرح شد؛ جلال ستاری اولین متن سیاستگذاری فرهنگی رانوشت/نمادی از ایده گفتگو

فاضلی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در مراسم بزرگداشت جلال ستاری گفت: اولین گزارش یا متنی که ما درباب سیاستگذاری فرهنگی داریم، تألیف استاد جلال ستاری است.

یادداشت نعمت‌الله فاضلی درباره اهمیت خوانایی و نویسایی: نوشتن و خواندن وعده رستگاری مدرن هستند/ چرا باید باسواد شویم؟

نوشتن و خواندن دو روی یک سکه‌اند و ویژگی‌هایی در هم تنیده‌ای هستند و مولفه‌های ساختاری دنیای مدرن‌اند. مدرنیته و تجدد آن‌ها را ایجاد کرده و بخشی از وعده رستگاری و فلاح مدرن به حساب می‌آیند.

یادداشت نعمت‌الله فاضلی درباره غیبت جغرافی‌دانان در حوزه عمومی؛ جغرافیای ایران روشنفکر حوزه عمومی ندارد/ چرا جغرافی‌دان‌ها غایب‌اند؟

نعمت‌الله فاضلی نوشت؛ یکی از عوامل غفلت جغرافی‌دان‌ها از حوزه عمومی در  ایران این است که جغرافی‌دان‌های ما اساسا مخاطبان بیرون از رشته خودشان را نمی‌شناسند و با آن‌ها گفت‌وگو نمی‌کنند.

پرسش زمانه‌ات را بشناس!/ نگاهی به «زندگی سراسر فهم مساله است» نعمت‌الله فاضلی

نعمت الله فاضلی مطرح کرد؛ حضور فعال علوم‌انسانی و اجتماعی ایران در بحران کرونا

یک انسان شناس با بیان اینکه در هیچ یک از بحران‌‎های معاصر ما به اندازه بحران کرونا، علوم انسانی و علوم اجتماعی ایران حضور نداشته است، گفت: نیمه‌خالی‌اش این است که در خیلی از بحران‌ها نبودیم.

فاضلی در آیین رونمایی از کتاب «کلانشهر و فرهنگ»: دانش فهم قهرمانان را در فضای کلان‌شهر تبیین کنیم/ انتقاد از سیطره فیزیکالیسم

به اعتقاد نعمت‌الله فاضلی اگر می‌خواهیم شهر بهتری داشته باشیم نیاز داریم دانش فهم قهرمانان را در فضای کلان‌شهر تبیین کنیم تا بر اساس دانش‌های میان رشته‌ای نظام دانش دیگری به وجود بیاید.

نعمت الله فاضلی: زندگی سراسر حل مسئله است یا فهم مسئله؟/ تفاوت میان مسئله و مشکل

استاد انسان شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت:مشکل عبارتست از موقعیت عینی و انضمامی که در زندگی فردی و جمعی یا نظام حکمرانی با آن روبرو هستیم اما مسئله ها انتزاعی و مفهومی اند.

یادداشتی از نعمت‌الله فاضلی/ توسلی و مسئله ابن خلدون

رویش و رونق اندیشه ورزی نیازمند «علم زنده» است، علمی که راویان متعدد آن را روایت و البته نقد کنند. ایده‌ها در فضای جامعه ما به سختی به صورت زنده در مبادله، بحث و گردش در می‌آیند و «مناسبات بینامتنی» اصیل شکل نمی‌گیرد.

یادداشت نعمت‌الله فاضلی درباره متفکران علوم اجتماعی در ایران: آیا نیما یوشیج علوم اجتماعی ما زاده می‌شود؟

علوم اجتماعی ایران نیازمند ذهن خلاق و آفرینشگری است که اندیشه‌ای متمایز و خاص در بستر تاریخ و جامعه معاصر ایران بیافریند. اگرچه «نظام دانش ما» در یک سده گذشته چهره‌های بزرگ معرفتی و دانشگاهی مانند غلامحسین صدیقی، احسان نراقی، جمشید بهنام، منوچهر آشتیانی، محمدامین قانعی راد و نام‌های دیگری را پرورش داده است، اما شاید هیچ یک در مقام «متفکر» قرار نگیرند.

مساله و مساله شناسی در علوم اجتماعی و انسانی در ایران

نعمت الله فاضلی در کتاب «زندگی سراسر فهم مساله است» می‌کوشد رویکرد مسئله‌شناسی فرهنگی را از طریق نگاهی میان/فرارشته‌ای و با الهام و اقتباس از رویکردهای فلسفی و جامعه‌شناختی به مسئله ارائه کند.

«فرهنگ و فاجعه» چاپ شد/انتقاد از دانشگاهیان در مواجهه با کرونا

کتاب «فرهنگ و فاجعه(جستارهای انسان­‌شناختی درباره­ مصیبت­‌های جمعی در ایران)» اثر نعمت‌الله فاضلی توسط انتشارات فرهامه منتشر و راهی بازار نشر شد.

معرفی و بررسی دوره سه جلدی «چشم‌اندازهای فرهنگ معاصر ایران»/ پرسش از چیستی و چرایی مشکلات فضای روشنفکری و اندیشه ایران

فاضلی و کلانی در «چشم‌اندازهای فرهنگ معاصر ایران» دست به کار مهمی زده‌­اند و سعی کرده‌اند راهی برای یکی از مهم­ترین مشکلات فضای روشنفکری و اندیشه ایران که همانا عدم گفت‌وگوست بگشایند.

کتاب «فرهنگ و فاجعه» منتشر می‌شود

کتاب «فرهنگ و فاجعه: جستارهای انسان شناختی درباره زلزله، سیل و کرونا در ایران» تالیف نعمت‌الله فاضلی منتشر می‌شود.

نعمت الله فاضلی؛ برای نجات جامعه مسئولانه، خلاقانه، نقادانه و همکارانه مبارزه کنیم

اولین کار مهم برای مبارزه با کرونا این است که این پرسش را بسیار جدی تلقی کرده و با خود و با دوستان و اطرافیان صحبت کنیم و از خود بپرسیم که «آیا مسئولیتی در این موقعیت برعهده ما هست یا نه؟»

یادداشتی از نعمت الله فاضلی؛ مساله ملال در دوران مدرن/ چرا حوصله مان سر می رود؟

در کنار توصیف ملال باید به این بیندیشیم که چگونه باید با آن مواجه شویم. اگر ما مدت طولانی‌ای در ملال بمانیم زندگی به «ملال تحمل ناپذیر» سوق می‌یابد.

نعمت‌الله فاضلی: آیا علوم انسانی و اجتماعی می‌تواند بحران کرونا را مدیریت کند؟

نعمت‌الله فاضلی می‌گوید: به تدریج علوم انسانی، علوم اجتماعی، هنرها و ادبیات نه به عنوان نیازهای ضروری و حیاتی برای سامان جمعی و سیاسی بلکه فقط به عنوان نیازهای فرعی، سرگرمی و مقولاتی فهمیده شده‌اند که جایگاه مهمی در سامان اجتماعی ندارند و بیشتر ویترینی هستند. به همین دلیل جامعه توانایی بهره‌برداری از علوم انسانی و اجتماعی و هنرها و ادبیات را برای پیشگیری بحران‌ها را ندارد.

در نشست «مسأله‌یابی و موضوع شناسی در تاریخ فرهنگی» مطرح شد؛ تاریخ فرهنگی، مطالعه تاریخ اندیشه یا تاریخ فرهنگ نیست

تاریخ فرهنگی، مطالعه تاریخ اندیشه یا تاریخ فرهنگ نیست. در واقع تاریخ از پیش‌برنامه‌ریزی نشده در برابر نظریه‌ تاریخ هدفمند قرار می‌گیرد.

فاضلی: بلوکباشی مانند دماوند نماد فولکلوریست ایرانی است

نعمت‌الله فاضلی گفت: بلوکباشی نماد فولکلوریست ایرانی است، همان‌طور که دماوند نماد ایران است. نماد ایرانی نه به معنای ملی‌گرایی و حس ناسیونالیسی و دمیدن در سیاست و قدرت و خشونت بلکه به معنای فرهنگی کلمه.

«امید اجتماعی در جامعه ایران» بررسی می‌شود

نشست تخصصی «امید اجتماعی در جامعه ایران» به همت دفتر طرح‌های ملی، با حضور مقصود فراستخواه و نعمت الله فاضلی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزارمی‌شود.

آثار نعمت‌الله فاضلی طی نشستی مرور شد/ میرزایی: مردم‌شناس وارد عمق یک پدیده می‌شود و از رویاهای دیگری سخن می‌گوید

حسین میرزایی گفت: کار مردم‌شناسی آن‌جایی شروع می‌شود که کار اکتشاف‌گر تمام می‌شود و مردم‌شناس وارد عمق یک پدیده می‌شود.

نعمت الله فاضلی: صلح یک مفهوم شاعرانه و زیبایی شناسانه نیست/ بلبشو در وضعیت ناصلح

نعمت الله فاضلی گفت: صلح، مفهوم شاعرانه، اخلاقی و زیبایی شناسانه نیست، بلکه مفهومی انتقادی و از جمله مفاهیمی است که حول آن مفاهیم دیگری مثل دیگری، مسئله میان فرهنگی و ... شکل می گیرد.

نعمت‌الله فاضلی: آیا در ایران بلبشوست؟

نعمت‌الله فاضلی در یادداشتی مطالعه کتاب «بلبشو؛ جستاری در یک وضعیت» را توصیه کرده و می‌گوید: خواندن این کتاب می‌تواند به بازسازی جامعه ایران کمک کند.

سیدمحمد بهشتی: انگار اهل سرزمین‌مان نیستیم

نعمت‌الله فاضلی می‌گوید: با یک انقباض زمانی و قطع ارتباط با حال روبروییم که یا ما را دچار یک نوستالوژی نسبت به هویت و گذشته‌مان کرده و از آن برای استثمار ایدئولوژیک بهره برده شده است، یا ما را به یک مالیخولیای اتوپیایی نسب به آینده می‌رساند.

نعمت‌الله فاضلی: پیشرفت معرفتی مستلزم خودآگاهی تاریخی است

نعمت‌الله فاضلی گفت: متاسفانه تاریخ علوم در نظام آکادمیک ایران به رسمیت شناخته نمی‌شود این در صورتی است که هر نوع پیشرفت معرفتی مستلزم یک خودآگاهی تاریخی است.

نعمت‌الله فاضلی: علاقه‌مندان شناخت ایران «گفتمان‌های جامعه ایرانی» را بخوانند

رحیم محمدی نویسنده «گفتمان‌های جامعه ایرانی» دانش‌های فلسفی، جامعه شناختی، تاریخ، زبان شناسی و اندیشه سیاسی را به هم دقیق و معناداری با هم درآمیخته تا روایتی تازه از ایران بگوید.

یادداشت فاضلی درباره کتاب «چادر کردیم رفتیم تماشا؛ سفرنامه عالیه خانم شیرازی»/ چشم گریان و دل بریان عالیه خانم/ روایتی از حاکمیت مصرف گرایی

نعمت‌الله فاضلی نوشت: براساس آنچه عالیه خانم در «چادر کردیم رفتیم تماشا از «فرهنگ درباری» روایت می‌کند، می‌توان بوضوح تبار مصرف گرایی و لذت گرایی امروزی حاکم بر زندگی روزمره شهرنشینان را در همان دربار ناصری جستجو کرد.

یادداشتی از نعمت الله فاضلی؛ اجازه شکل‌گیری نقد ساختاری را نمی دهیم/ مفهوم ایده مرگ مدرسه

کسانی که آموزش و پرورش را نقد می‌کنند نقد تکنیکی می‌کنند و نقد مفهومی و تئوریک غایب است و اجازه شکل‌گیری نقد جدی و ساختاری را نمی‌دهیم.

پاسخ مهدوی زادگان به نعمت الله فاضلی؛ دانشگاه مدرن، مولد و مبلغ فردگرایی است/ نقد درون متنی یک نشست

تولید علم ذاتی دانش است و اساساً نفی تولید علم از دانش، نفی خود دانش است و ارزش مسئولیت اجتماعی دانشگاه بر همین مولد علم بودن دانش استوار است.