به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ نشست «ساختار، عامل و جوانان» شنبه 19 دی ماه با سخنرانی نوراله پاشا در سرای کتاب موسسه خانه کتاب برگزار شد.

پاشا در ابتدای این نشست با اشاره به نظریات مطرح شده از سوی ساختارگرایان و کارکردگرایان در جامعه گفت: ساختارگرایان در جامعه اساس را بر ساختار می‌گیرند و معتقدند که همه چیز از قبل در جامعه درست شده است اما کارکردگرایان اساس را در جامعه بر کارکرد می‌گیرند.

این مدرس جامعه شناسی ادامه داد: عده‌ای نیز اساس همه چیز را در جامعه بر عامل می‌گذارند و چارچوب‌ها را در جوامع دارای نقش تعیین کننده می‌دانند.

وی با بیان اینکه جامعه ساخت‌ها در جامعه تولید و بازتولید می‌کند، افزود: در میان این نظریات، آنتونی گیدنز رویکرد تکمیلی دارد و می‌گوید که بین ساختار و عامل در جامعه دیالکتیک وجود دارد. وی معتقد است در جامعه هم انسان‌ها نقش دارند و تاثیرگذارند و هم چارچوب‌ها و ساختارها اثر گذار است.

سه رویکرد متفاوت و ساختار در حوزه جوانان

پاشا در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به سه رویکرد متفاوت و ساختار در حوزه جوانان اظهار کرد: در این باره سه رویکرد وجود دارد؛ نخست اشکال و مناسبات حوزه قدرت (سیاست) است. بوردیو در این باره معتقد است که طبقه و جنسیت نابرابری در جامعه ایجاد می‌کند. رویکرد دوم «اریج بک» است که به هویت و سبک‌های زندگی جوانان می‌پردازد. رویکرد سوم نیز به عوامل می‌پردازد که حاکی از ایجاد محدودیت‌ها هستند. البته در این زمینه باید گفت که بین فردیت و ساختارها تعامل وجود دارد.

به گفته وی، جوان زمانی که در یک محدوده و چارچوب قرار می‌گیرد، اگر سر راهش مانعی قرار بگیرد سعی می‌‌کند که مقابل آن بایستد.

پاشا در ادامه سخنانش با بیان اینکه بحث ساختار و عامل از مباحث کلان جامعه ماست، گفت: این ادبیات موضوعی در آموزش و پرورش و جوانان به آن پرداخته نشده در حالی که امروز بسیار مهم است که بین ساختار و عامل در حوزه جوانان تعامل و تعادل ایجاد کنیم و محدودیت در ساختارها را از بین ببریم.

نشان دادن کنشگری جوانان در جامعه

وی ادامه داد: به طور مثال خودنمایی کردن دختران ما امروز در جامعه نمادی از عاملیت است چون جوان امروزی می‌خواهد کنشگری خودش را نشان بدهد. ما باید از هر طریقی که می‌توانیم اساسی بودن بحث ساختار و عامل در حوزه جوانان را طرح کنیم چون اکنون بحث عاملیت جوانان در جامعه در حال سرکوب شدن است و ما باید محدودیت‌های ساختاری را روان‌تر کنیم.

به گفته پاشا، امروز جوانان معتقدند باید برایشان ارزش قائل شد چون این نشان‌دهنده این است که عاملیت آنها را در نظر گرفته‌ایم. امروز جوان ما می‌خواهد کنشگری خود را نشان دهد.

این مدرس جامعه شناسی با بیان اینکه کتاب یکی از ساختارهایی است که باید در آن تغییر ایجاد کرد، گفت: کتاب یکی از حوزه‌هایی است که باید آن را فعال و پویا کرد و در آموزش و پرورش و کتاب‌ها تغییراتی را به‌وجود آورد.

پاشا در بخش دیگری از سخنانش توضیحاتی را درباره بحث فرهنگ در ساختار و عامل مطرح کرد و گفت: فرهنگ بحث ساختاری و عاملی است چون فرهنگ به عنوان یک الگوی ساختاری است که باید در چارچوب آن فعالیت کنیم. ما در جامعه‌شناسی از فرهنگ‌های پویا و ایستا سخن می‌گوییم.

خرده فرهنگ‌ها فقیران فرهنگ یک جامعه هستند

وی تاکید کرد: فرهنگ پویا می‌تواند ساختارهای جامعه خود را منعطف  و در آن بازاندیشی کند. در حوزه نظری باید ساختار و عامل‌ها تعادل داشته باشد. فرهنگ نباید آن قدر غیر قابل انعطاف باشد که مثل زنجیر عمل کند؛ به عبارتی باید فرهنگ ما را به سوی تکامل ببرد.

پاشا گفت: ما باید هر جا که فشار فرهنگ رمق جامعه را کم می‌کند سوال کنیم. وقتی دیالکتیکی بین ساختار و عامل وجود دارد باید از حوزه فرهنگ حرف بزنیم.

این مدرس جامعه‌شناسی با اشاره به اینکه خرده فرهنگ‌ها فقیران فرهنگ یک جامعه هستند، گفت: باید مراقب این بود که خرده فرهنگ‌ها در جوامع از بین نروند و به کمک ساختارها در جامعه بیایند.

پاشا در بخش پایانی سخنانش درباره مواجهه با پدیده جهانی شدن توضیحاتی داد و افزود: در این باره باید ببینیم که می‌خواهیم با جهانی شدن مقابله کنیم یا در آن حل شویم. ما باید با جهانی شدن بده و بستان داشته باشیم و تا آنجا که می‌توانیم این پدیده را بومی کنیم چون جهانی شدن برای ما فرصت ساز است.

بخش پایانی این نشست به پرسش و پاسخ حاضران اختصاص داشت و در آن نکاتی را درباره مطالب کتاب‌های درسی در حوزه جامعه شناسی مطرح کردند.