به گزارش فرهنگ امروز به نقل از روزنامه اعتماد؛ سرانجام کلید بر قفل افتاد و نمایشنامه «صدام» از کشوی میز تحریر نمایشنامهنویس بیرون آمد. محمد رحمانیان برای جذب بازیگر فراخوانی منتشرکرد که در آن اشاره شده علاقهمندان مسلط به حرکات بدن تمرینهای خود را تا زمان اجرا زیرنظر یاسر خاسب پی میگیرند. نمایش جدید رحمانیان مرداد و شهریور امسال در تالار وحدت به صحنه خواهد رفت. نمایشی که او از حدود سالهای ٨٩- ٨٨ نسبت به اجرای آن ابراز علاقه کرد که میسر نشد و سپس وقتی در سال ٩٢ به ایران بازگشت اعلام کرد علاقه دارد آن را به صحنه ببرد. او پیشتر در این باره گفته بود: «در سفر اخیری که به ایران داشتم برای اجرای آن گفتوگوهایی انجام دادم و از آنجا که هزینه اجرا بسیار بالاست، نیازمند کمک بخش خصوصی هستم. البته همزمان چند نهاد دولتی برای تهیهکنندگی این کار اعلام آمادگی کردند که من با کمال احترام، پیشنهاد آنان را رد کردم چون این نمایش به گونهای است که حتما باید با مشارکت بخش خصوصی اجرا شود زیرا نمیخواهم چیزی از بیرون به آن تحمیل شود. »
رحمانیان به سفر رفت و اشکان خطیبی پیگیر امور شد
نمایش «صدام» چنانچه از نامش پیداست زندگی صدام حسین دیکتاتور مخلوع عراق از آغاز تا زمان اعدام را روایت میکند و علاوه بر آن پیامدهای بعد از اعدام را پیش روی تماشاگران میگذارد. پروژهای بسیار سنگین به گفته کارگردان که با هشتاد بازیگر به صحنه میرود و مدت زمان تقریبی اجرای آن نیز حدود چهار ساعت اعلام شده است. مدتی از اعلام تمایل گذشت و ظواهر امر نشان داد که قرار نیست مثل آنچه برای بعضی کارگردانان بینام و نشان رخ میدهد، ابر و باد و مه و خورشید و فلک در تالار وحدت بهکار آیند تا یک نمایش بیکیفیت با صرف بودجه میلیاردی متصل به یک نهاد غیر فرهنگی روی صحنه برود. رحمانیان برای مدتی به سفر خارج از کشور رفت و در این فاصله اشکان خطیبی پیگیری امور تولید را بر عهده گرفت. این هنرمند که خودش یکی از بازیگران نمایش «صدام» خواهد بود اردیبهشت سال ٩٣ از توافق اولیه و حضور قطعی بازیگرانی مانند مهتاب نصیرپور و علی عمرانی در این پروژه خبر داد. «تا این لحظه با بازیگران مورد نظر صحبت شده و تفاهمهای اولیه را کسب کردهایم که باقی مسائل نیز به زودی حل میشود. از طرفی به دلیل برنامههای فشرده تالار وحدت و زمان ۲۰۰ دقیقهای نمایش مسائلی وجود دارد که با تلاش مدیران مجموعه در حال برطرف شدن است.»
خطیبی همچنین در همان تاریخ اعلام کرد «مدیریت هنری پروژه برعهده بهرام شاه ابراهیمی خواهد بود و ساخت موسیقی را هم فردین خلعتبری انجام میدهد.» اما با وجود تمام امیدواریهای موجود در دل اعضای گروه شرایط آنطور که باید پیش نرفت و نمایشنامه از کشوی میز نویسنده بیرون نیامد. به همین سبب گاهی شائبه فشار ممیزی پیش آمد، گاهی حمایت نشدن و کوتاهی مسوولان بنیاد رودکی و مواقعی هم مشکلات گروه برای به سرانجام رساندن پروژهای چنین سنگین.
سه ماه بعد و نشست رسانهای داغِ
«ترانههای محلی»
سه ماه بعد از اظهارات امیدوارکننده اشکان خطیبی، نشست رسانهای موسیقی – نمایش «ترانههای محلی» پنجم مرداد در سالن مشاهیر مجموعه تئاترشهر برگزار شد. رحمانیان اینبار نیز به ماجرا گریزی زد که از دلایل پیگیری جدی «صدام» حکایت داشت. «تا سه ماه قبل به نمایش «صدام» فکر میکردم و اصلا بحث اجرای «ترانههای محلی» در میان نبود. ولی گاهی شما در شرایطی هستید که اجازه نمیدهد کار مورد علاقه خود را انجام دهید، در نتیجه باید به بهترین گزینه موجود فکر کنید. » در همین نشست رسانهای بود که رحمانیان بار دیگر به «روز حسین» و بحرانسازی مدیران تئاتری – مدیریت وقت تئاترشهر- و رسانههای حامی دولت قبل برای این نمایشنامه اشاره کرد که ماجرا تا تعطیلی «نشر چشمه» پیش رفت. «در «ترانههای محلی» صدای من مثل نمایش «روز حسین» بلند است اما گاهی باید به زبان نشانه با مخاطبان سخن بگوییم و نتیجهگیری را به آنها بسپاریم. من همچنان برای عصبانی کردن عدهای تئاتر کار میکنم. »
ویژگی برشتیِ نمایشنامه «صدام»
رحمانیان در دو مقطع درباره ویژگی نمایشنامه «صدام» صحبت کرده است. یکی در نشست رسانهای «ترانههای محلی» و بار دیگر در گفتوگویی که با خبرگزاری دانشجویان ایران انجام داد و هر دو بار از نقش پررنگ موسیقی گفت. عنصری که در سالهای اخیر به یکی از ویژگیهای بارز نمایشها یا نمایش – موسیقیهای این هنرمند بدل شده است. «مطالعه دوباره آثار برشت با آگاهی امروز نتایج بسیار شگفتآوری داشت و من را بهشدت تحت تاثیر قرار داد. بنابراین به این فکر کردم طوری بنویسم که نه تنها مخاطب ایرانی، بلکه مخاطب هر کشور دیگر هم متوجه شود موضوع چیست. در نمایش «صدام» بهشدت تحت تاثیر برشت بودم و نقش موسیقی در آثار این نویسنده موجب گرایش بیشتر به این سو شد. در کنار موسیقی، ترانههای زیادی در نمایش «صدام» خواهیم داشت. در حال حاضر مضمون ترانهها را مینویسم اما فکر میکنم حتما با یک هنرمند ترانهسرا همکاری داشته باشیم. » حالا بعد از به وجود آمدن امکان خوانش نمایشنامههای بهرام بیضایی، رحمانیان امکان به صحنه آوردن یکی از نمایشنامههای مورد علاقهاش را به دست آورده است. میماند وضعیت تالار وحدت و اجراهای متعدد این مجموعه که بعضا گروههای تئاتری را با دردسر مواجه میکند. یا جذب حمایت خصوصی طبق اظهارات کارگردان، ولی مهمتر از هر چیز بیرون آمدن نمایشنامه از میز کار نویسنده و به صحنه آمدن نمایش دیگری از محمد رحمانیان است.
نظر شما