شناسهٔ خبر: 57012 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

درگذشت احمد فخاری و نگاهی به فعالیت‌های او

«احمد فخاری»، هفدهمین مدیر تاریخ کتابخانه ملی ایران، شنبه ۱۲‌ آبان‌ماه در ۸۰ سالگی و به سبب کهولت سن از دنیا رفت.

احمد فخاری

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایسنا، فخاری که متولد ۱۴ اردیبهشت ۱۳۱۷ در تهران بود، دیپلم خود را در رشته طبیعی از مدرسه دارالفنون در سال ۱۳۳۷ گرفت و در دانشگاه تهران، به تحصیل در رشته علوم اجتماعی پرداخت. او در سال ۱۳۴۶ فوق لیسانس را اخذ کرد.

فخاری که در بازه زمانی اول مرداد ۱۳۶۳ تا ۲۴ آذر ۱۳۶۴، سرپرستی کتابخانه ملی ایران را برعهده داشت، برای رفع مشکلات عدیده کتابخانه ملی در آن برهه زمانی بسیار کوشید و راه‌حل‌هایی برای رفع آن‌ها پیشنهاد داد؛ کمبود جا و انبوه کتابی که روی هم قرار گرفته و وضعیت نابسامان کتابداران که لابه‌لای قفسه‌های مملو از کتاب و نزدیک به هم که دالان تنگ و تاریکی را به وجود آورده، به دنبال کتاب برای متقاضیان می‌گشتند و در نتیجه وضعیت اسفباری را برای مخازن پدید آورده بود.

او در گفت‌وگویی با روزنامه کیهان به تاریخ ۳۰ آبان ۱۳۶۳، در این‌باره گفته بود: «بیش از ۳۰ سال است که حجم کتاب و نشریه از ظرفیت واقعی و اصولی مخازن گذشته و هنوز هم ماهی بیش از هزار جلد کتاب و نشریه به این مخازن وارد می‌شود». و در ادامه دو پیشنهاد در دو بُعد آتی و آنی مطرح کرده بود: «بُعد آتی آن است که باید یک طرح اصولی و منطقی کتابداری، منطبق با شرایط بین‌المللی تهیه و اجرا شود، به طوری که این طرح سالیان سال بماند و چنان‌چه اگر در سال‌های دور تراکم کتاب پیش آمد، قابل گسترش هم باشد. در حال حاضر طرحی تهیه شده که امید می‌رود از اوایل سال ۱۳۶۴ اجرای آن شروع شود و مسلما اجرای آن‌ها، سه تا چهار سال وقت می‌خواهد. اما فکر اساسی دوم، فراهم آوردن مکانی برای انتقال بخشی از کتاب‌های اضافی کتابخانه است. در مجموع با توجه به نقش پراهمیت کتابخانه ملی در عرصه فعالیت فرهنگی و تحقیقاتی جامعه، می‌باید بیش از پیش به این مرکز توجه شود و هرچه زودتر در رفع نواقص و کمبودهای آن کوشید، چراکه این توجه نهایتا امکان بیشتری را برای فعالیت‌های فرهنگی و تحقیقاتی در جامعه فراهم خواهد آورد».

اما در دوران ریاست وی، امکاناتی فراهم شد تا برخی از آثار پژوهشی کتابخانه ازجمله پیوست سوم (فهرست مستند اسامی مشاهیر و مولفان) و ویراست دوم (دستورنامه برگه‌آرایی) منتشر شود. فعالیت در امر راه‌اندازی انتشار کتابشناسی‌های معوقه پیش از انقلاب با همت فعالانه اعضای بخش فهرست‌نویسی و کتاب‌شناسی، تسریع در روند فعال‌سازی بخش میکروفیلم، فعالیت گسترده درمورد گسترش کلی محل کتابخانه، کاوش در سابقه این امر و دسترسی به طرح جامعی که قبل از انقلاب تدوین شده بود و دستیابی به قراردادها و پیشنهادهای تعدادی از شرکت‌های خارجی ازجمله شرکت آلمانی فون گرگان که برنده مسابقه معماری شده بود، مقدمات انتقال بخشی از کتابخانه به ساختمان نیاوران با توجه به وضع اسفناک و خطرناک قسمت‌های کتابخانه به‌ویژه بخش کتاب‌های خارجی واقع در ساختمان گیو (محل کنونی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران (ایرانداک))، از دیگر کوشش‌های وی برای پیشبرد اهداف کتابخانه ملی است.

همچنین در این دوره برای نخستی‌ بار پس از انقلاب، موضوع ساختمان جدید برای کتابخانه ملی مطرح شد.

فخاری که از سال ۱۳۶۸ عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی بود، سرپرستی موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی(۱۳۶۱)، مدیریت اداره کل گزینش دانشجو سازمان سنجش آموزش کشور، معاونت اجرایی و قائم‌مقامی کمیسیون ملی یونسکو، ریاست اداره آموزش کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی، مدیریت اداره کل فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد اسلامی و کارشناسی امور فرهنگی کمیسیون ملی یونسکو در دهه ۶۰ و ۷۰ را در کارنامه دارد.

***

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در پیامی درگذشت احمد فخاری را تسلیت گفت.

در پیام اشرف بروجردی آمده است:

خبر درگذشت آقای احمد فخاری موجب تاثر خاطر شد. ایشان در سال‌های ۶۳-۶۴ در کتابخانه ملی در سمت سرپرست این مجموعه منشأ اثر و خدمت به جامعه فرهنگی کشور بودند و به عنوان معاون اجرایی و قائم‌مقام یونسکو و کارشناس امور فرهنگی در کمیسیون ملی یونسکو نیز  در طی سالیان متمادی خدمات ارزنده‌ای را به جامعه فرهنگی کشور ارائه کردند.

این ضایعه را به اهالی فرهنگ و اندیشه و عموم جامعه فرهنگ‌دوست کشور به‌ویژه خانواده گرامی فخاری، تسلیت عرض کرده و برای آن مرحوم، علو درجات را از خداوند منان خواستارم.

نظر شما