دولت و ملت هر دو به تعزیه آسیب زده‌اند/ گفت‌وگو با جمشید ملک‌پور نویسنده، کارگردان و پژوهشگر تاریخ تئاتر به بهانه انتشار کتاب «درام اسلامی»

آشنایی‌ غرب با آیین‌های نمایشی شرقی در ابتدای قرن بیستم اتفاق افتاد. همان موقع که کشور ما در بی‌ثباتی سیاسی کامل و در فقر و بیماری دست و پا می‌زد و حاکمیت ارضی هم در خطر بود. این شرایط موقعیت خوبی برای آشنایی جهانیان با فرهنگ ایران و به ویژه هنر ایران فراهم نمی‌کرد در حالی که اورینتالیسم اروپایی روی چین و هند و ژاپن تمرکز داشت.

مروری بر کتاب «درام اسلامی» نوشته جمشید ملک‌پور و ترجمه فرزام حقیقی/ آنچه خود داشت ز بیگانه طلب نکرد

تقیان: تعزیه آیینی اسطوره‌ای است/ فتحعلی‌بیگی: هیچگاه در تعزیه اولیا شروع کننده جنگ نبودند

لاله تقیان گفت: تقریبا تمامی نسخ اصلی تعزیه، مضمون جنگ را با خود دارند. در فرضیه‌ها جنگ لازمه کار است اما از صلح خبری نیست به این دلیل که تعزیه آیینی است که از لحاظ ساختار اسطوره‌ای است.

صفویه؛ حلقه واسط عزاداری‌ها تا شکل‌گیری تعزیه

مترجم کتاب «تماشا در عصر صفویه» گفت: کالمار از سفرنامه‌ها مطالب را انتخاب و تحلیل کرده و نشان داده که حلقه واسط عزاداری‌ها و تعزیه در این دوره شکل گرفته است.

حنجره خاموش پیشکسوت تعزیه/ وقتی «ارشاد» سراغ از «مرشد» نمی‌گیرد

مرشد محسن میرزاعلی، فرزند مرشد حسن میرزاعلی ضمن تشریح آخرین وضعیت این پیشکسوت نقالی و تعزیه‌خوانی، از بی‌توجهی مدیران ارشاد نسبت به شرایط پدرش گلایه کرد.

سرانجامِ آثار بازمانده‌ از «معین البکاء» چه شد؟

هاشم فیاض، آخرین بازمانده از نسل تعزیه‌خوانان تکیه دولت بود. می‌گویند، او در صندوقچه‌اش شاید ۲۰۰ نسخه تعزیه داشت که از بین آن‌ها، تنها حدود ۴۰ نسخه به چاپ رسیده، این درحالی است که نهادی وجود ندارد تا متولی چاپ این اسناد قدیمی و جمع‌آوری آن‌ها شود.

روایت پولاک از تعزیه‌های پرزرق و برق ایرانیان در دوره قاجار

یاکوب ادوارد پولاک که در دوره قاجار به ایران آمد و 10 سال در ایران اقامت داشت، شرح جالبی از مراسم عزاداری ایرانیان در ماه محرم و به‌ویژه نمایش تعزیه در سفرنامه خود با عنوان «ایران و ایرانیان» ارائه می‌دهد که در این گزارش به بخشی از آن اشاره شده است.

نخستین شاهد مکتوب آیین‌های محرم در دوره صفویه چه کسی بود؟

برگزاری مراسم تعزیه‌خوانی در دوران حکومت شاهان صفوی و قاجار از زبان افرادی که به بهانه‌های مختلف راهی ایران می‌شدند، با توصیفات جالبی از جزئیات اجرای این مراسم همراه شده است. در این گزارش نگاهی به برخی از اشارات این سیاحان به آئین تعزیه‌خوانی خواهیم داشت و برگزاری این آئین را در دو دوره صفویه و قاجاریه بررسی کرده‌ایم.

«شبیه‌نامه» مرجعی کامل درباره تعزیه

کتاب «شبیه‌نامه» منتشر شد.

کیوان پهلوان «فرهنگ تعزیه در جهان ایرانی» را نوشت

منابع تاریخ نمایش در ایران محدود است اما پژوهش‌های کنونی در این زمینه این نوید را می‌دهد که اطلاعات دقیق‌تری به مخاطب حرفه‌ای عرضه کند. در این زمینه مجموعه‌ای ۱۹ جلدی کتاب «فرهنگ تعزیه در جهان ایرانی» به قلم دکتر کیوان پهلوان منتشر می‌شود.

منشا مخالف‌ خوانی با هنر ملی کجاست؟

یادداشت زیر به بهانه برپایی مجالس «تعزیه» در محوطه تئاترشهر نوشته شده است.

«فرهنگ تعزیه در جامعه ایرانی» آماده شد/ تولید چند کار موسیقایی

کیوان پهلوان پژوهشگر موسیقی ضمن تشریح جزییات مجموعه «فرهنگ تعزیه در جامعه ایرانی» از تولید چند اثر پژوهشی و موسیقایی دیگر خبر داد.

هنرتعزیه در طول تاریخ

به گواهی آنه ماری شیمل:«در قرن سیزدهم ه.ق. / نوزدهم م. در قلمرو سلطنت اَوَدْه در لکهنوی هند، تعزیه به منزله یکی از تماشایی‌ترین نمایش‌ها، در حضور سلاطین برگزار می‌شد.»

توصیف تعزیه‌خوانی در دوره قاجار به روایت مری شیل

سیاحان بسیاری که در دوره قاجار به ایران سفر کردند گزارش‌های جذاب و خواندنی از مراسم عزاداری امام حسین(ع) ارائه کرده‌اند. از جمله این افراد، بانو مری شیل، همسر وزیر مختار انگلیس در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه است که نگاه ویژه‌ای به مراسم عزاداری دهه اول محرم و تعزیه‌خوانی داشته است.

کیوان ساکت: مراسم‌های مذهبی از سقوط موسیقی جلوگیری کردند

کیوان ساکت می‌گوید: تعزیه و موسیقی مذهبی راه نجات موسیقی ایرانی شد؛ زیرا فقط در ماه‌های محرم و یا مراسم مذهبی اجازه می‌دادند که موسیقی اجرا شود و این موضوع باعث شد موسیقی در طول تاریخ ثبت شود.

تعزیه‌خوان‌های ایرانی به روسیه می‌روند / علاءالدین قاسمی: هنر تعزیه در سراسر دنیا اقبال دارد

علاءالدین قاسمی می‌گوید: هنر تعزیه نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان مورد توجه و اقبال مردم قرار دارد.

اجرای صحنه‌ای نسخه‌ قدیمی تعزیه در جشنواره تئاتر شهر

ناصر عاشوری، کارگردان نمایش «مجلس شاه فتاح» گفت: این نمایش براساس نسخه‌ای قدیمی تعزیه است که داستان آن حول محور شخصیت امام علی(ع) است

قدیمی ترین شبیه نامه تعزیه ایران در تئاتر شهر رونمایی شد

قدیمی ترین شبیه نامه به دست آمده از دوره صفوی تحت عنوان مجلس تعزیه غارت خیمه ها، در قالب دفتر تعزیه 13 رونمایی شد.

مکان ویژه اجرای تعزیه دایر می‌شود

دبیر هفدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی یادآور شد که در صورت وجود شرایط مناسب برای اجرای این رویداد تئاتری، خیمه‌گاه یا مکان ویژه اجرای تعزیه در این دوره دایر می‌شود.

احتمال توبیخ ایران از سوی یونسکو بابت اجرا نشدن تعهدات ایران در قبال هنر تعزیه

عضو هیأت مدیره انجمن تعزیه ایرانیان با اشاره به احتمال توبیخ ایران از سوی یونسکو بابت اجرا نشدن تعهدات ایران در قبال هنر ثبت شده تعزیه، متذکر شد: هنوز بنیاد تعزیه تأسیس نشده است.

داوود فتحعلی‌بیگی؛

احتمال حذف تعزیه از یونسکو/ جشنواره آیینی سنتی بلاتکلیف است

مدیر کانون تعزیه و نمایش‌های آیینی و سنتی وزارت ارشاد با اشاره به انجام نشدن فعالیت خاصی از سوی نهادهای دولتی برای تعزیه، متذکر شد که در صورت تداوم این شرایط خطر حذف تعزیه از لیست یونسکو وجود دارد.

تعزیه و روضه‌‌خوانی دوران ناصرالدین شاه در یک اثر پژوهشی

«چهل و یک مجلس» عنوان کتابی از دوران ناصرالدین‌شاه قاجار درباره تعزیه و روضه‌خوانی است که محمدجواد مرادی‌نیا تدوین و گردآوری آن را انجام داده و انتشارات سوره مهر به‌تازگی این کتاب پژوهشی را منتشر کرده است.

روایت پیتر بروک انگلیسی از تماشای یک تعزیه

نمایش تئاتری که اتفاقی‌ از گذشته‌ای بسیار دور بود، گذشته اینجا و حالا اتفاق‌ می‌افتاد، تصمیم قهرمان درحال‌ حاضر بود، دلتنگی‌اش برای اکنون‌ بود و اشک تماشاچیان برای این‌ لحظه، گذشته نه تعریف و نه نشان داده می‌شد، زمان منسوخ‌ شده بود.