به گزارش فرهنگ امروز به نقل از شرق؛ ٤٥ سال پس از درگذشت هوشنگ پزشکنیا، نقاش پیشگام سبک مدرن، گالری شهریور نمایشگاهی را از آثار این هنرمند فقید برپا میکند؛ هنرمندی که در زمانه خودش قدر ندید و زود از دنیا رفت. بااینحال میتوان او را از برترین نقاشان مدرن ایرانی با رویکرد اکسپرسیونیستی بهشمار آورد. به گفته امیرحسین زندی، مدیر گالری شهریور، حدود ۳۰ اثر از پزشکنیا در این نمایشگاه روی دیوار خواهد رفت؛ نقاشیهایی که از سوی خانواده هنرمند و مجموعهداران در اختیار گالری قرار گرفته است. در نمایشگاه هوشنگ پزشکنیا کارهای دهه ۳۰ تا دهه ۵۰ که هنرمند از دنیا میرود، در معرض نمایش گذاشته شده و در یک نظر میشود کموبیش فعالیت هنری او را مرور کرد. مدیر گالری شهریور درباره ویژگی متمایزکننده آثار پزشکنیا میگوید: «پزشکنیا یکی از نوابغ هنر مدرن ایران بود که عمر کوتاهش مجال هنرنمایی بیشتر را از او گرفت. اگر به تاریخ و برههای که او به هنر مدرن روی آورد (دهه ۲۰ شمسی) و اینکه او شاگرد پروفسور لئوپولد لوی نیز بوده، دقت شود، اهمیت هنر او بیشتر نمایان میشود. نوع تکنیک این هنرمند منحصربهفرد است و او صاحب خلاقیت بالایی بوده. پزشکنیا مقلد کسی نبوده و بدون نگرانی از قضاوت مردم، صرفا به هنرش فکر میکرده است».
به اعتقاد زندی، پزشکنیا هنرمندی است که هنوز بهطور کامل کشف نشده و جای کار و مطالعه بسیار دارد. او دیدن این نمایشگاه را به محققان هنر مدرن، دانشجویان و مجموعهداران توصیه میکند. هوشنگ پزشکنیا به روایت دستخط پشت قرآن، چهار خرداد ١٢٩٦ در تهران به دنیا آمد. او سال ١٣١٦ از دانشسرای عالی لیسانس تاریخ و جغرافیا گرفت و به تدریس در دبیرستانهای کرمان مشغول شد. سال ١٣٢١ عازم ترکیه شد و به تحصیل نقاشی و تاریخ هنر در آکادمی هنرهای زیبای استانبول زیر نظر پروفسور لئوپولد لوی پرداخت و در همینجا بود که با نقاشی مدرن جهان آشنا شد. در آبان ١٣٢٣ پزشکنیا به همراه حسین طاهرزادهبهزاد، نگارگر ایرانی، آثارشان را در کنسولگری ایران در استانبول به تماشا گذاشتند. در سال ١٣٢٧ به استخدام بخش انتشارات شرکت نفت درآمد و برای نشریات شرکت نفت کارهای طراحی و نقاشی میکرد. پزشکنیا در سال ١٣٤٠ به سوئیس، انگلیس و فرانسه سفر کرد و آثارش را به نمایش گذاشت. او در غروب ١٦ آذر ١٣٥١ شمسی بر اثر سکته قلبی در منزل خود در محله دروس تهران درگذشت. در زمستان ١٣٧٩ موزه هنرهای معاصر تهران آثار سهراب سپهری، حسین کاظمی و هوشنگ پزشکنیا را در نمایشگاهی با عنوان «بریادماندگان» به تماشا گذاشت. روستاییان، عشایر، مردم عادی در قهوهخانهها، کارگران و طبقه تهیدست جامعه، موضوع آثار پزشکنیا هستند. جواد مجابی، نویسنده و منتقد، درباره این هنرمند گفته است: «پزشکنیا ازجمله هنرمندانی بود که تصاویر بسیاری از جنوب ایران و از کشاورزان، کارگران شرکت نفت و... ارائه کرد. در واقع گرایشی وجود داشت که هنرمندان انسانهای محروم جامعه را به تصویر میکشیدند و این هویتی به نقاشی ایرانی میداد. در این زمینه، پزشکنیا از دوستان خود بسیار جلوتر بود؛ به این دلیل که زندگی مردم فرودست جامعه را صادقانه به تصویر میکشید». توجه پزشکنیا به بازنمایی مسائل اجتماعی جامعه، مردم زحمتکش و طبقه کارگر است. اندیشیدن به مردم و راه و رسم زندگی، در آثار متنوعی از پزشکنیا نمود یافته است؛ بهویژه زمانی که در اوایل دهه ۱۳۳۰ برای کار به آبادان میرود و در شرکت نفت استخدام میشود. زندگی دشوار مردم در آن منطقه، هنرمند جوان را سخت متأثر میکند و این تأثیرپذیری در پرترههایش به ثبت میرسد.
به همین دلیل گویی خطها و رنگهای تند در این پرترهها، زمینه اثر را میخراشند و هراسان خود را به سطح بوم میرسانند. این تأثیرات تا جایی پیش میرود که ابراهیم گلستان او را «تصویرساز سطح و چهره اقلیم و مردم خود» میدانست. شاید بهترین توصیف از ویژگی پرترههای پزشکنیا، روایت ابراهیم گلستان باشد در زمانی که در آبادان با او آشنا میشود.
علاقهمندان برای بازدید از نمایشگاه آثار هوشنگ پزشکنیا میتوانند از ١٤ مهر تا ١٢ آبان به گالری شهریور به نشانی تهران، الهیه، خیابان خزر شمالی، بنبست هرمز، پلاک ۹ مراجعه کنند. ساعات بازدید از ١٥ تا ٢٠ بوده و گالری شنبهها تعطیل است.
نظر شما