ثبت اثر ادبی ، مانع قانونی بر سر راه تعرض به حقوق صاحب اثر ایجاد می‌کند

حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان در کشور همواره محل بحث و گفت‌وگوهای بسیاری بوده است. این موضوع اگرچه از سوی بسیاری از مردم و مسئولان جدی گرفته نمی‌شود اما دولت تنها نهادی است که می‌تواند با هموار کردن مسیر و ایجاد پروتکل‌های قانونی گامی در جهت به رسمیت شناختن حقوق هنرمندان بردارد. دولت یازدهم از ابتدا نسبت به این موضوع اهتمام جدی داشت و کوشید تا چتر حمایتی‌اش را از مؤلفان و هنرمندان گسترده‌تر کند به همین دلیل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سامانه ثبت آثار ادبی و هنری را راه‌اندازی کرد تا قدم نخست در این عرصه را برداشته باشد.
سیدهادی حسینی معاون حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان این خبر به پرتال رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: سامانه ثبت آثار ادبی و هنری روز دوشنبه با حضور سیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رونمایی شد و طبق ماده 21 قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان مصوب ١٣٤٨هر گونه کتاب، فیلم، موسیقی، نقاشی، مجسمه، صنایع دستی، نقشه فرش و قالی، طرح معماری و مانند آن اثر محسوب می‌شود و پدیدآورندگان می‌توانند آثار خود را در این وزارتخانه به ثبت برسانند. وی ادامه داد: برخلاف مالکیت صنعتی که «ثبت» در حمایت از اختراع، علامت تجاری و طرح صنعتی نقش اساسی دارد، در حوزه مالکیت ادبی و هنری ثبت اثر اختیاری است و حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از زمان خلق اثر آغاز می‌شود. حسینی افزود: با این حال قانونگذار به منظور حمایت بیشتر از حقوق پدیدآورندگان، نظام ثبت اثر را هر چند به صورت اختیاری پیش‌بینی کرده که در صورت ارائه درخواست ثبت اثر از سوی متقاضی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مکلف است طبق آیین نامه اجرایی ماده ٢١ قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان مصوب ١٣٥٠ آن را به ثبت برساند. معاون حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ارسال 17 هزار و 760 درخواست نامه ثبت اثر به این وزارتخانه خبر داد که 10 هزار و 850 مورد به تأیید رسیده و سایر درخواست‌ها به دلایل مختلفی همچون عدم پیگیری متقاضی، عدم تأیید مراجع تخصصی در مرحله بررسی قرار دارد و هنوز به تأیید نهایی نرسیده است. حسینی گفت: به منظور تحقق دولت الکترونیک و تسهیل و تسریع در فرآیند ثبت اثر، دفتر حقوقی و امور مالکیت معنوی تلاش کرد تا فرآیند فیزیکی ثبت اثر را به فرآیند الکترونیکی تبدیل کند که باهمکاری مرکز رسانه‌های دیجیتال سامانه مربوطه طراحی شده و از روز شنبه 21 مرداد کلیه درخواست نامه‌های ثبت اثر به صورت الکترونیکی دریافت خواهد شد. وی یکی از مزایای ثبت اثر ادبی را مالکیت هنرمند بر آن دانست که همچون سند مالکیت برای صاحب اثر حقی ایجاد می‌کند و کسی حق تعرض به آن را نداشته و این اثر برای دادگاه نیز یک سند و اماره محسوب می‌شود. معاون وزیر ارشاد درباره فرآیند ثبت اثر گفت: در گذشته متقاضی در تهران به دفتر حقوقی و امور مالکیت معنوی و در استان‌ها به ادارات کل استانی مراجعه می‌کرد و پس از تکمیل فرم درخواستنامه یک نسخه از اثر خود را به همراه کپی کارت ملی و شناسنامه ضمیمه فرم می‌کرد و تحویل مرجع مربوطه می‌داد و ادارات کل استانی پس از دریافت مدارک، آنها را به دفتر حقوقی و امور مالکیت معنوی ارسال می‌کردند. حسینی افزود: دفتر حقوقی پس از دریافت مدارک، آنها را به دفتر حقوقی و امور معنوی ارسال می‌کردند و دفتر حقوقی نیز پس از دریافت مدارک متقاضیان تهرانی و همچنین استانی حسب نوع اثر، مدارک را به مرجع تخصصی جهت اعلام نظر مشورتی ارسال می‌کرد که پس از اعلام نظر واحدهای تخصصی و در صورت داشتن شرایط لازم دفتر حقوقی اثر را به ثبت می‌رساند و پس از انتشار آگهی ثبت اثر در روزنامه رسمی کشور، گواهی ثبت اثر برای متقاضی صادر می‌شد. طبق ماده پنج قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان پدیدآورندگان می‌توانند اثر و نام وعنوان و نشانه ویژه اثر خود را در مراکزی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تعیین نوع آثار آگهی می‌کند، به ثبت برسانند.

منبع: ایران