فرهنگ امروز: پیروان آیین مندایی که پیروان حضرت یحیی (ع) به شمار می‌آیند از ۲۵ تیر آغاز سال ۴۴۵ هزار و ۳۸۷ مندایی را جشن گرفتند؛ این عید در ماه «دولا» که مصادف با اواخر تیر است آغاز می‌شود و بر اساس اعتقاد پیروان آیین مندایی سال نو همزمان با خلقت حضرت آدم (ع) است. پیروان آیین مندائی ۲ روز آغازین سال نو خود را «دهوا ربّا» به معنی عید بزرگ می‌نامند. صابئین قبل از عید بزرگ به نظافت خانه‌های خود می‌پردازند و برخی از آنها دو روز قبل از عید مراسم غسل تعمید را در ساحل شرقی کارون انجام می‌دهند و بعد از آن اعتکاف ۳۶ ساعته خود را آغاز می‌کنند.
مطلبی که در ادامه می‌خوانید در همین زمینه و به قلم زهرا عباسی، فعال اجتماعی و فرهنگی، تدوین شده است:
یکی از مهمترین اعیاد پیروان مندایی یا صابیئن که بخش اعظم آنها در اهواز زندگی می‌کنند عید «دهوا رَبّا» یا «نوروز رَبّا» نام دارد. به اعتقاد پیروان این دین توحیدی در این روز، به امر خداوند فرشته‌ای به نام «اپتاهیل» مامور می‌شود تا روح یا نشمتای آدم را که در عرش الهی به سر می‌برد به جسم خاکی او در زمین منتقل کند. در ابتدا حضرت آدم (ع) امتناع کرده و می‌فرماید برای چه باید در جسمی قرار بگیرم که مرتکب گناه و بدی‌ها می‌شود و فرشتگان به او می‌گویند که اگر به دستورات خداوند متعال عمل نمایی، جسمت هرگز مرتکب گناه نشده و بر بدی‌ها غلبه خواهد کرد و حضرت آدم (ع) در نهایت می‌پذیرد و وارد جسم خاکی خود می‌شود و سپس خداوند حوا را خلق کرده و آن دو را به همسری یکدیگر درمی‌آورد.
یک سال پس از زندگی حضرت آدم و حوا (ع)، فرشتگان نگهبان آب‌ها و فرشتگان نگهبان انسان‌ها برای ارایه گزارشی از عملکرد سالانه به خداود متعال رو به سوی عالم انوار صعود می‌کنند و در طی مدت این صعود و سفر ربّانی که حدود سی‌وشش ساعت به طول می‌انجامد زمین از وجود فرشتگان محافظ و نگهبان خالی می‌گردد. به همین دلیل منداییان معتقدند که در این بازه زمانی باید به اعتکاف مشغول شده و به ذکر، نیایش و دعا بپردازند و خود را از آسیب نیروهای اهریمنی که در نبود فرشتگان قصد تسخیر زمین را دارند به وسیله دعا رهایی بخشند. در این سی‌وشش ساعت منداییان از منزل خارج نمی‌شوند، تماسی با یکدیگر نداشته و به آب و هیچ موجود زنده دیگری حتی گیاهان و جانوران دست نمی‌زنند و از غذاهای ساده‌ای که قبل از آغاز ساعات اعتکاف تهیه کرده‌اند استفاده می‌کنند.
منداییان آخرین روز سال مندایی خود را «کنشوز هلی» می‌نامند که به معنای پاکسازی، خانه تکانی، منور کردن و پاکسازی جسم و روح است. در این روز غسل تعمید را به جا آورده و بعد از آن به منازل خود رفته و مراسم دعا و اعتکاف سی‌وشش ساعته خود را آغاز می‌کنند و بعد از آن دوباره «طماشه» یا غسل کرده و آماده دیدوبازدید برای این عید بزرگ می‌شوند.
این عید در واقع جشن میلاد حضرت آدم ( ع) است و امسال ۴۴۵۳۹۱ سال از میلاد حضرت آدم (ع) می‌گذرد. این عدد نشان دهنده قدمت این دین توحیدی باستانی و مبنای شمارش سال و تقویم منداییت است. پیروان آیینِ توحیدی منداییت به پنج پیغمبر که عبارتند از آدم (ع)، شیتل (فرزند آدم)، نوح (ع)، سام (پسر نوح) و یحیی (ع) اعتقاد دارند و همچون سایر ادیان الهی به روز رستاخیز و منجی موعود معتقدند. آب و غسل تعمید مهمترین رکن اصلی این دین محسوب شده و به همین دلیل پیروان این مذهب بیشتر در جاهایی زندگی می‌کنند که به آب جاری دسترسی دارند. این دین هرگز تبشیری نبوده و به صورت میراث خونی از پدر و مادر مندایی به فرزند می‌رسد و افراد سایر ادیان نمی‌توانند وارد این دین شوند. در قرآن کریم و در آیات ۶۲ سوره بقره، ۶۹ سوره مائده و ۱۷ سوره حج خداوند از آنها به عنوان یکتاپرست و موحد به نیکی یاد کرده است.
در پیشینه تاریخی منداییان یا صابئین حرفه زرگری، تراشکاری و کشتی‌سازی ـ از قایق گرفته تا بلم ـ قدمتی ۲ هزار ساله دارد و مینای صبی درخشان آنها که روی طلا و نقره کار می‌شود بسیار مشهور و معروف است. نقش‌هایی که میناکاران مندایی روی طلا و نقره حک می‌کنند همگی حکایت از تاریخ، تمدن و فرهنگ غنی خوزستان و بین‌النهرین دارد و به همین دلیل است که از سوی اداره کل میراث فرهنگی کشور کلانشهر اهواز به شهر ملی مینای صبی به ثبت رسیده است.
نظر شما