مدال نقره چهل و هفتمین نمایشگاه بین المللی اختراعات سوئیس2022 توسط حانیه ابوئی مهریزی

سرکار خانم حانیه ابوئی مهریزی مخترع جوان ایرانی ، موفق شد با اختراع پروتئین کایمری‏ با خاصیت ضد سرطانی، مدال نقره مسابقات اختراعات سوییس 2022 را از آن خود کند.

به گزارش فرهنگ امروز، حانیه ابوئی مهریزی  Haniyeh Aboeimehriziمخترع خوش فکر ایرانی توانست با تولید پروتئین کایمری‏p28-Vpr با خاصیت ضد سرطانی، مدال نقره مسابقات اختراعات 2022 را بدست آورد. اهمیت بالای این مسابقات برای مخترعین کشور نشان از آن دارد که کسب این عنوان جهانی برای کشورمان افتخار بزرگی محسوب می‌شود. این مسابقات با همکاری سازمان مالکیت معنوی جهانی WIPO و همچنین فدراسیون بین‌المللی مخترعین WIPO و همکاری با شرکت افق پژوهش نیکان و حضور بیش از 4۵ کشور از سراسر دنیا برگزار شده است.

درادامه گفتگویی با این مخترع جوان و خوش فکر خواهیم داشت.

سلام لطفا یک معرفی از خودتون داشته باشید.

اینجانب حانیه ابوئی مهریزی Haniyeh Aboeimehrizi متولد سال 1370 در تهران، دارای دو مدرک کارشناسی در رشته بیوتکنولوژی و بیوشیمی با کسب رتبه اول در هر دو رشته می باشم. همچنین، مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته بیوتکنولوژی پزشکی در سال 1397 از دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اخذ رتبه اول دریافت کردم. پس از فارغ التحصیلی در دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول به فعالیت شدم و در حال حاضر مشغول تحقیق و پژوهش در چندین پروژه مصوب در این دانشگاه هستم.

 اختراع حاضر تحت عنوان پروتئین کایمری‏p28-Vpr با خاصیت ضد سرطانی در چهل و هفتمین دوره  نمایشگاه بین المللی اختراعات کشور سوئیس از تاریخ 16 لغایت 20 مارس 2022 برابر با 25 الی 29 اسفند ماه 1400 در شهر ژنو با حضور  بیش از 45 کشور معتبر از جمله فرانسه ، آلمان ،  رومانی ، روسیه ، کرواسی ، مالزی ، مجارستان ، پرتغال ، هلند ، اسپانیا ،  کرۀ جنوبی ، تایوان در محل برگزاری نمایشگاه های بین المللی شهر ژنو (Geneva Palexpo)  شرکت داده شد و موفق به دریافت مدال نقره و دیپلم افتخار گردید. در این اختراع  با استفاده ی همزمان از توانمندی های دو مولکول "p28" و "Vpr" یک پروتئین کایمر ضد سرطانی با کاربرد گسترده، عملکرد اختصاصی و کارایی بالا ساخته شده است. این پروتئین کایمری ، به دلیل وجود بخش p28،  به عنوان یک پپتید نفوذ کننده اختصاصی به درون سلول های سرطانی که هم زمان خاصیت ضد سرطانی نیز دارد، می تواند عملکردی به شدت اختصاصی در سلول های سرطانی داشته باشد و هم چنین به علت وجود پروتئین Vpr به عنوان یک پروتئین  با خاصیت ضد سرطانی مستقل از p53، می تواند در انواع گوناگونی از سرطان ها کارایی داشته باشد.

در گفتگو با مخترعین، اغلب به این نکته می‌رسیم که اختراع از شناسایی یک مشکل و تلاش برای حل آن ناشی می‌شود. مشکلی که باعث شد توجه شما به این اختراع معطوف شود چه بود و چگونه آن را حل کردید؟

امروزه با توجه به گسترش سرطان در سراسر جهان، راهکارهای درمانی مؤثر و هدفمند مورد نیاز است. درمان های رایج سرطان مانند شیمی درمانی و رادیوتراپی با وجود موثر بودنشان معایب بسیاری از جمله اثرات جانبی متعدد را در بردارند. بنابراین به کاربردن یک ترکیبی که به صورت هدفمند موجب تخریب سلول های سرطانی با حداقل اثرات جانبی و عدم اثربخشی بر سلول های نرمال باشد، به شدت مورد نیاز است. امروزه ترکیبات بیولوژیکال یکی از منابع اصلی تولید داروها برای درمان بیماری ها به حساب می آیند. با توجه به دیرینه بودن استفاده از باکتری ها و ویروس ها و یا تولیداتشان، از آنان به عنوان منابع مهم تولیدات دارویی استفاده می شود. باکتری ها و ویروس ها در درمان سرطان ها مزایای بسیاری دارند. با توجه به بررسی ها و مطالعات انجام شده، تاکنون پروتئین کایمری متشکل از پروتئین ویروسی و باکتریایی به منظور تخریب هدفمند انواع سلول های سرطانی صرف نظر از وجود یا عدم وجود موتاسیون در ژن های مهم هسته ای تولید نشده است. با در نظر داشتن این مسائل توانستیم برای اولین بار در دنیا این پروتئین کایمری را ابداع و تولید کنیم.

اولین‌بار چطور به این شاخه از اختراع علاقه‌مند شدید؟

موضوع اختراع من در واقع موضوع پایان نامه دوره کارشناسی ارشدم بود که در ابتدا با تحقیق در مورد انواع پروتئین ها و پپتیدهایی که در زمینه درمان سرطان کاربرد دارند اجزای این پروتئین کایمری به صورت اولیه انتخاب شدند. پس از بررسی های دقیق و انجام فاز مطالعاتی، پایان نامه من تعریف گردید. در همین راستا با انجام فازهای بیوانفورماتیکی و مطالعاتی و هم چنین کاربردی بودن این طرح به عنوان راهبردی برای درمان سرطان، علاقمندی من در این زمینه بیشتر شد و سعی بر آن شد که در این مسیر تمامی وقت و تلاش خود را برای به ثمر رساندن آن بگذارم.

آیا لحظه‌های وجود داشت که احساس ناامیدی یا شکست کنید؟ در مورد لحظات خاص و زمانی که می‌خواستید کار را رها کنید بگویید.

با وجود تمامی سختی ها و کار شبانه روزی بی وقفه در طی سال های اخیر، وقتی به ثمربخش بودن این کار فکر می کردم هیچ گونه احساس نا امیدی نمی کردم. اما متاسفانه اعمال تحریم ها و افزایش هزینه های تحقیق به طور مداوم سبب ایجاد وقفه در روند پژوهش می گردید. همچنین گرفتن مالکیت معنوی بین المللی این طرح ارزشمند نیز از دغدغه های بنده بود که به همت مجموعه افق پژوهش نیکان میسر گردید .

مشوقان اصلی شما در اجرای و پیگیری تحقیقات مرتبط با این اختراع چه افرادی بودند؟

جناب آقای دکتر علی فرهادی استاد راهنمای من در تمامی مراحل انجام کار، که با حمایت ها و راهنمایی های بی دریغشان مسیر پیشبرد اختراع حاضر را برای من هموارتر می کردند و راهنمایی ها و همراهی های مداوم همسرم و هم چنین حمایت های خانواده در این مسیر، باعث انگیزه قوی در من می شدند و از مشوقان اصلی من بودند.

مهم ترین انگیزه برای ثبت اختراع چه می تواند باشد؟

در طول انجام مراحل علمی و عملی پایان نامه و هنگامی که نتایج به دست آمده حاکی از رضایت در زمینه درمان تومورهای سرطانی با استفاده از روش مورد آزمایش بودند، انگیزه ثبت آن به عنوان اختراعی در جهت خدمت رسانی به بیماران مبتلا به سرطان در من به وجود آمد تا بدین وسیله بتوانم با در اختیار گذاشتن یافته های علمی، دین خود را نسبت به جامعه ادا کنم.

برای مخترعین و نوآورانی که در ابتدای مسیر خود هستند چه توصیه‌ای دارید؟

باور به ایده های علمی و این که در صورت طراحی صحیح علمی و انجام مطالعات گسترده، علارغم وجود مسیر پر فراز و نشیب در این زمینه می توان آن را به حد اعلای ممکن ارتقا داد. اما قبل از شروع باید استمرار و تلاش مداوم را در حین کار در نظر گرفت و این که ممکن است در این مسیر به مشکلات بسیاری برخورد کنند که باید آگاهانه و با مطالعات دقیق آن ها را حل کنند.

با نگاهی به تأثیرات اختراعات و ایده‌ها و نوآوری‌هایتان، به چه چیزی بیشتر از همه افتخار می‌کنید؟

تاکنون چنین پروتئین کایمری که متشکل از پروتئین ویروسی و باکتریایی باشد به منظور تخریب هدفمند سلول های سرطانی صرف نظر از وجود یا عدم وجود موتاسیون در ژن های مهم هسته ای تولید نشده است. این پروتئین کایمری برای نخستین بار در دنیا ابداع و تولید شده است.

در پایان بر خود لازم می دانم که از حمایت های بی دریغ اساتید راهنمای خودم جناب آقای دکتر علی فرهادی و جناب آقای دکتر عباس بهزاد بهبهانی و نیز دانشگاه علوم پزشکی شیراز به ویژه بخش بیوتکنولوژی پزشکی دانشکده پیراپزشکی که با فراهم کردن تسهیلات و ارائه راهکارهای علمی در به ثمر رسیدن این اختراع همکاری داشته اند، سپاسگذاری نمایم. هم چنین از همسر عزیزم آقای دکتر محمد حسین ملک زاده که با همراهی و راهنمایی هایش باعث دلگرمی و انگیزه در من می شد و حمایت های بی دریغ پدر و مادرم که پشتوانه پیشبرد این مسیر بودند، سپاسگذاری می کنم.