فرهنگ امروز: کتاب «بررسی تحولات نظام پادشاهی در بستر تاریخ ایران» نوشته بهروز پیروز از سوی انتشارات فرزان روز منتشر شد. بخش عمده این کتاب مربوط به تاریخ معاصر ایران از آغاز صفویه تا پایان رژیم پهلوی است؛ چراکه عمده تحولات سلطنت در این دوره اتفاق افتاده و عصر صفویه نقطه شروع تحولات ایران معاصر است. در این دوران پس از حدود نه قرن، ایران به عنوان کشوری مستقل تأسیس و مذهب شیعه به رسمیت شناخته شد و این اتفاقات بزرگ در دگرگونی‌های بعدی ایران اثرگذار بود و این کشور به عنوان یک ابرقدرت، هویتی متمایز در مقابل بخش دیگر جهان اسلام که تحت سیطره امپراتوری عثمانی بود، پیدا کرد.
کتاب «بررسی تحولات نظام پادشاهی در بستر تاریخ ایران» در سه بخش و چهار دوره تنظیم شده است. بررسی مفهوم پادشاهی از منظر اسطوره‌ای آن، بررسی پادشاهی در ایران از منظر تاریخی و بررسی تحولات پادشاهی در چند دوره تاریخ معاصر ایران بخش‌های کتاب را دربردارد. دوره اول تأسیس صفویه: اوج‌گیری دوباره پادشاهی در ایران (سلطنت شیعی)، دوره دوم: ظهور نادرشاه: بازگشت اقتدار پادشاه و تمامیت ارضی به کشور، دوره سوم: پادشاهی قاجار: دوره بازنگری در نظام پادشاهی مطلقه، دوره چهارم: پادشاهی پهلوی: بازگشت دوباره سلطنت استبدادی و انقراض نظام پادشاهی در ایران است.
کشور ایران از دیرباز دارای فرهنگ غنی و تاریخی پرشکوه بوده و تاریخ اساطیری آن پر از ماجراهایی از شرح زندگی و فعالیت‌های خوب و بد پادشاهان است. اگر نقطه محوری در اندیشه سیاسی یونان از زمان باستان، مفهوم «شهروند» و «شهروندی» باشد، اساس اندیشه سیاسی در ایران باستان، «شهریار» و «شهریاری» است. به طوری که به گفته برخی مورخین، در هیچ کشوری حیات اجتماعی و ملی به اندازه ایران، در اطراف شاه مرکزیت نداشته است و این موضوع را در آثار برجای‌مانده از دوران گذشته مانند انواع سنگ‌نوشته‌ها می‌توان مشاهده کرد.
در تاریخ طولانی سرزمین ایران پادشاهان بسیاری حکومت کردند و سلسله‌های زیادی آمدند و رفتند و نهاد پادشاهی با وجود جایگاه مهم در این سرزمین، تحولات بسیاری را به خود دیده است. هدف این کتاب پرداختن به تاریخ پادشاهان ایران نیست، بلکه درصدد است به تبیین تحولات نهاد سلطنت ـ از ابتدا تا انقراض آن ـ در ایران بپردازد و علل این دگرگونی‌ها را ریشه‌یابی کند و پرداختن به برخی «تحولات تاریخی ایران» از بعد اجتماعی، سیاسی، اندیشه‌ای، اقتصادی، فرهنگی و... به منظور فهم بهتر تحولات نهاد سلطنت است که به منزله بستری برای دگرگونی‌های این نهاد محسوب می‌شوند. به همین دلیل این کتاب با مراجعه به آثار هر دوره تاریخی، به بررسی دیدگاه‌های نخبگان و نویسندگان آنها درباره نهاد سلطنت پرداخته و کوشیده سیر تحولات این دیدگاه‌ها را در ادوار مختلف تاریخ ایران نشان دهد.
بخش عمده این کتاب مربوط به تاریخ معاصر ایران از آغاز صفویه تا پایان رژیم پهلوی است؛ چراکه عمده تحولات سلطنت در این دوره اتفاق افتاده و عصر صفویه نقطه شروع تحولات ایران معاصر است. در این دوران پس از حدود نه قرن، ایران به عنوان کشوری مستقل تأسیس و مذهب شیعه به رسمیت شناخته شد و این اتفاقات بزرگ در دگرگونی‌های بعدی ایران اثرگذار بود و این کشور به عنوان یک ابرقدرت، هویتی متمایز در مقابل بخش دیگر جهان اسلام که تحت سیطره امپراتوری عثمانی بود، پیدا کرد. از طرف دیگر این دوره هم‌زمان با آغاز پیدایش تمدنی جدید در غرب است که به مرور زمان بر همه دنیا از جمله کشور ما تأثیر گذاشت. از مهم‌ترین تغییرات برآمده از مدرنیته، ایجاد نگرش جدید به ماهیت حکومت و کارکرد و وظایف این نهاد و رابطه آن با مردم است. از این‌رو تأثیرگذاری این اندیشه‌ها به عنوان عوامل خارجی در نظر گرفته شده و در نهایت در این کتاب، مجموع عوامل داخلی و خارجی تأثرگذار بر نظام پادشاهی در ایران و عوامل سقوط و انحطاط آن در اواخر این دوره تاریخی تحلیل شده است.
کتاب «بررسی تحولات نظام پادشاهی در بستر تاریخ ایران» نوشته بهروز پیروز در ۳۷۶ صفحه، شمارگان ۵۰۰ نسخه با قیمت ۱۵۰ هزار تومان از سوی انتشارات فرزان روز منتشر شد.
نظر شما