پایگاه اطلاع رسانی فرهنگ امروز

دانشنامۀ فلسفۀ استنفورد 4

فلسفه دین

امپراتوری‌های بیزانس و ساسانی

کتاب امپراتوری‌های بیزانس و ساسانی نه‌تنها دربارۀ روابط روم و ساسانیان شناخت لازم را به خواننده می‌دهد، بلکه نقش و اهمیت ساسانیان را در تاریخ شرق دنیای کهن نیز می‌کاود.

پرده‌خوانی عاشورایی و نقالی مذهبی، هنری به جا مانده از عصر صفویه و قاجار است

موسسه فرهنگی اطلس پیدایش در ادامه برنامه های فرهنگی خود به اجرای برنامه نقالی با حضور نقالان برجسته پرداخته است. عمده‌ترین عناصر مذهبی در پرده‌خوانی روایت‌هایی نظیر غدیرخم، واقعه عاشورا و برخی قصص قرآنی بوده است.

فلسفه عملی ایمانوئل کانت در گفت‌وگو با منوچهر صانعی دره‌بیدی

ایمانوئل کانت (1804-1724)، فیلسوف بزرگ آلمانی در میان فلسفه دوستان و اهل فرهنگ ایران نامی آشناست و بسیاری از آثارش به فارسی ترجمه شده است. فلسفه کانت، بدون تردید مهم‌ترین فلسفه عصر جدید و دارای ابعاد و جنبه‌هایی متکثر و گوناگون است. در ایران البته بیشتر به فلسفه نظری او به ویژه کتاب سترگ نقد عقل محض توجه شده است.

نمایشگاه «روزگار آقای واقف» در کتابخانه و موزه ملی ملک گشایش یافت

کتابخانه و موزه ملی ملک، هم‌زمان با پنجاهمین سالگرد درگذشت بنیان‌گذار و واقف کتابخانه و موزه ملی ملک، نمایشگاه «روزگار آقای واقف؛ زندگی و زمانه حاج حسین آقا ملک به روایت اسناد و تصاویر» را با نمایش مجموعه‌ای از سندها و تصویرهای نادیده از این واقف بزرگ برپا کرد.

جایزه بین‌المللی دکتر عنایت به خاورمیانه پژوهان برتر اعطا می‌شود

نخستین جایزه بین المللی حمید عنایت که به صورت دوسالانه برگزار خواهد شد، به خاورمیانه پژوهان برتر اعطا می‌شود.

کدامیک از اندیشمندان مسلمان اندیشه فیثاغوریان را به ارث بردند؟

احمد حسین شریفی گفت: شیخ اشراق در «المشارع و المطارحات» اشاره کرد که ذوالنون مصری میراثدار اندیشه فیثاغوریان در تمدن اسلامی است. شیخ اشراق به هیچ فرقه تصوفی وابسته نبود و نمی‌توانست باشد.

ابن‌عربی در بحث اثبات ولایت، متاثر از سهروردی است

منوچهر صدوقی سها در همایش بزرگداشت شیخ اشراق از تاثیر ابن‌عربی از دستگاه فلسفی شیخ اشراق در موضوعاتی چون انسان کامل و ولایت گفت.

به مناسبت چهلمین سالگشت درگذشت دکتر حمید عنایت

هگل در کلام نخستین مترجم

ترجمه های حمید عنایت از آثار فلسفی غرب هنوز از رساترین و زیباترین ترجمه های معاصر است . جملات شسته و رفته ، عبارات واضح و درعین حال محکم و متقن و بندهای سنجیده واندیشه انگیز ترجمه های او را متمایز می سازند .

انتشارِ تصحیحِ تازه‌ای از «فضائل بلخ» از سوی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی

کتاب «فضائل بلخ» اثر ابوبکر عبدالله بن عمر بن داود الواعظ بلخی و ترجمۀ آن به زبان فارسی توسط عبدالله بن محمد القاسم الحسینی، با تصحیح و تحقیق و مقدمۀ علی میرانصاری از سوی انتشارات مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهش‌های ایرانی و اسلامی) منتشر شد.

چرا از دیدگاه شیخ اشراق طبیعیات اشرف بر ریاضیات است

همایش ملی «بزرگداشت شیخ اشراق» به کوشش معاونت پژوهشی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با همکاری ستاد ملی بزرگداشت شیخ شهاب‌الدین سهروردی با حضور ‏جمعی از استادان و پژوهشگران برجسته کشور، هشتم مردادماه ۱۴۰۱ در تالار اجتماعات شهید مطهری انجمن برگزار شد.

همه چیز درباره محمد پرک

پایان کارگاه هفت روزه مهارت های فردی

سفر هفت روزه هنرجویان فن‌بیان انار روز گذشته به پایان رسید.

تناقض‌های روایی و غیرواقعی بودن توصیفات در برخی مقاتل وجود دارد/ «پژوهش نامه عاشورا» را بخوانید!

حسین قاضی خانی با اشاره به تناقض‌های روایی و غیرواقعی بودن توصیفات که در برخی مقاتل مشاهده می‌شود، کتاب «پژوهش نامه عاشورا» را برای مطالعه در این ایام پیشنهاد کرد.

کتاب «تشکیل دولت پهلوی اول و تاثیر آن در فروپاشی نظام ایلی» منتشر شد

کتاب «تشکیل دولت پهلوی اول و تاثیر آن در فروپاشی نظام ایلی» به قلم خدابخش قربانپور دشتکی به همت پژوهشکده تاریخ معاصر منتشر شد.

نور علاوه بر قابلیت‌های فلسفی می‌تواند رابطه انسان و خدا را شرح دهد

حداد عادل گفت: نور از جهت معرفت شناسی و زیبایی و حسن و هدایت گری قابلیت ارتباط بین انسان و مبدا هستی را دارد یعنی انسان اگر مبدا هستی را نور بداند بهتر از وجود به تنهایی می‌تواند با آن ارتباط برقرار کند. پس مفهوم نور علاوه بر قابلیت‌های فلسفی می‌تواند در جهان بینی اسلامی‌ رابطه انسان و خدا را شرح دهد.

تاریخ طبری منبعی معتبر در بازسازی مقتل

حجت‌الله جودکی گفت: «مقتل ابومِخنَف» نخستین اثری است که در مورد کربلا نوشته شده است. اما اصل این کتاب در قرن دوم و سوم هجری از بین رفته است اما بزرگانی چون طبری، ابوالفرج اصفهانی و شیخ مفید و چند نفر دیگر این مقتل را در داخل کتاب خودشان جا داده‌اند. من آن مقتل را از این کتاب‌ها استخراج و بازسازی کردم.

غلامحسین ابراهیمی دینانی: فداکاری عاشورا مصداق حکمت و عقلانیت است

غلامحسین ابراهیمی دینانی در نخستین نشست حسینیه حکمت که به مناسبت دهه محرم برگزار شد سخنرانی کردند. ایشان در این سخنرانی به طرح مبانی معرفتی عاشور پرداختند.

رونمایی از قدیمی‌ترین پرده درویشی عاشورا در کاخ گلستان

یکی از قدیمی‌ترین پرده‌های درویشی عاشورایی دوره قاجار همزمان با نخستین روز ماه محرم در کاخ گلستان رونمایی شد.

استجازه؛‌ اجازات ادبی و روایی احمد مهدوی دامغانی / حبیب راثی تهرانی

استجازه؛‌ اجازات ادبی و روایی احمد مهدوی دامغانی / حبیب راثی تهرانی

حکمت سهروردی / غلامحسین ابراهیمی دینانی

حکمت سهروردی، حکمت اشراقی است، چنان‌که نام کتابش را «حکمه‌الاشراق» گذاشته است؛ یعنی حکمتی که جنبۀ اشراقی دارد و با صراحت ادعا کرده این حکمت، خسروانی است. کلمه «حکمت» در اصطلاح سهروردی همان فلسفه است؛ منتهی فلسفه یک واژه یونانی است که در ابتدا «فیلوسوفیا» بوده است.

در محضر پدر / فریده مهدوی دامغانی

فریده مهدوی دامغانی، فرزند زنده‌یاد استاد احمد مهدوی دامغانی، در یادداشتی به ذکر خاطرات خود از مقاطع مختلف زندگی در کنار پدر پرداخته است. متن یادداشت را در ادامه می‌خوانید.

در نقد موضوع « تحریف قرآن» / حسن انصاری - بخش دوم

ما قبلا در یادداشتی نشان دادیم که آنچه جاحظ در کتاب حجج النبوه درباره عقیده شیعه در مورد مصحف زید بن ثابت گفته به معنی اتهام‌زنی به شیعیان از سوی او درباره عقیده تحریف قرآن نیست. سند مهم دیگری که این نظر را تایید می‌کند و این باور ما را ثابت می‌کند که باور تحریف قرآن نزد برخی شیعیان و اتهام‌زنی مخالفان به شیعه در این مورد قدیم‌تر از نیمه سده سوم قمری نیست

مهم ترین عوامل، برای پخت غذایی خوش طعم

خرد تاریخی ایرانی و معرفت دینی مورخان ایرانی وجه تمایز سنت تاریخ‌نویسی مسلمانان غیرایرانی است

پروین ترکمنی‌آذر، مولف کتاب «تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری مورخان ایرانی» معتقد است ساختار اجتماعی و فرهنگی هر دوره بر معرفت تاریخی مورخان تاثیر می‌گذارد، ولی نباید فراموش کرد که اندیشه و تفکر مبتنی بر خرد تاریخی ایرانی و معرفت دینی آنان می‌تواند وجه تمایز نوشته‌های تاریخی آنان از سنت تاریخ‌نویسی مسلمانان غیرایرانی باشد.

طریقت صفویه نخستین وحدت سیاسی ایران پس از ساسانیان را ایجاد کرد

نصر در وبینار اهمیت شیخ صفی الدین در تاریخ ایران گفت: طریقت صفویه نه تنها تاریخ سیاسی - اجتماعی ایران را به کلی متحول کرد و برای نخستین بار پس از انقراض ساسانیان، به ایران وحدت سیاسی بخشید.

«مردم سالاری دینی و آینده جهان اسلام» برگزار می‌شود

پنجمین همایش بین‌المللی مردم سالاری دینی با عنوان «مردم سالاری دینی و آینده جهان اسلام» توسط دانشگاه شهید بهشتی برگزار می‌شود.

تاریخ صفویه بدون پژوهش در آرشیو عثمانی بی‌فایده است

حسن حضرتی گفت: استانبول برای ایرانیان در دوره قاجار یکی از کانون‌های مهم تجددخواهی و نوگرایی است. این شهر به ویژه در عصر مشروطه‌خواهی، برای احرار و اصلاح‌گران ایرانی حکم خانه دوم را داشت، در امان و دور از آزار و ستم دولت ایران، تاجران بازرگانان، روزنامه‌نگاران و احرار زیادی در این شهر پناه گرفته‌اند.

نظام بنده‌داری در عهد قاجار چگونه بوده است؟

کتاب «بنده‌داری در عهد قاجار: بررسی موقعیّت اجتماعی بندگان و زوال بنده‌داری در ایران» از سوی نشر تاریخ ایران منتشر شد. اثر حاضر بر آن است تا نظام بنده‌داری در عهد قاجار را طی پنج فصل مورد بحث و بررسی قرار دهد.