پایگاه اطلاع رسانی فرهنگ امروز

غلامحسین ابراهیمی دینانی: فداکاری عاشورا مصداق حکمت و عقلانیت است

غلامحسین ابراهیمی دینانی در نخستین نشست حسینیه حکمت که به مناسبت دهه محرم برگزار شد سخنرانی کردند. ایشان در این سخنرانی به طرح مبانی معرفتی عاشور پرداختند.

رونمایی از قدیمی‌ترین پرده درویشی عاشورا در کاخ گلستان

یکی از قدیمی‌ترین پرده‌های درویشی عاشورایی دوره قاجار همزمان با نخستین روز ماه محرم در کاخ گلستان رونمایی شد.

استجازه؛‌ اجازات ادبی و روایی احمد مهدوی دامغانی / حبیب راثی تهرانی

استجازه؛‌ اجازات ادبی و روایی احمد مهدوی دامغانی / حبیب راثی تهرانی

حکمت سهروردی / غلامحسین ابراهیمی دینانی

حکمت سهروردی، حکمت اشراقی است، چنان‌که نام کتابش را «حکمه‌الاشراق» گذاشته است؛ یعنی حکمتی که جنبۀ اشراقی دارد و با صراحت ادعا کرده این حکمت، خسروانی است. کلمه «حکمت» در اصطلاح سهروردی همان فلسفه است؛ منتهی فلسفه یک واژه یونانی است که در ابتدا «فیلوسوفیا» بوده است.

در محضر پدر / فریده مهدوی دامغانی

فریده مهدوی دامغانی، فرزند زنده‌یاد استاد احمد مهدوی دامغانی، در یادداشتی به ذکر خاطرات خود از مقاطع مختلف زندگی در کنار پدر پرداخته است. متن یادداشت را در ادامه می‌خوانید.

در نقد موضوع « تحریف قرآن» / حسن انصاری - بخش دوم

ما قبلا در یادداشتی نشان دادیم که آنچه جاحظ در کتاب حجج النبوه درباره عقیده شیعه در مورد مصحف زید بن ثابت گفته به معنی اتهام‌زنی به شیعیان از سوی او درباره عقیده تحریف قرآن نیست. سند مهم دیگری که این نظر را تایید می‌کند و این باور ما را ثابت می‌کند که باور تحریف قرآن نزد برخی شیعیان و اتهام‌زنی مخالفان به شیعه در این مورد قدیم‌تر از نیمه سده سوم قمری نیست

مهم ترین عوامل، برای پخت غذایی خوش طعم

خرد تاریخی ایرانی و معرفت دینی مورخان ایرانی وجه تمایز سنت تاریخ‌نویسی مسلمانان غیرایرانی است

پروین ترکمنی‌آذر، مولف کتاب «تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری مورخان ایرانی» معتقد است ساختار اجتماعی و فرهنگی هر دوره بر معرفت تاریخی مورخان تاثیر می‌گذارد، ولی نباید فراموش کرد که اندیشه و تفکر مبتنی بر خرد تاریخی ایرانی و معرفت دینی آنان می‌تواند وجه تمایز نوشته‌های تاریخی آنان از سنت تاریخ‌نویسی مسلمانان غیرایرانی باشد.

طریقت صفویه نخستین وحدت سیاسی ایران پس از ساسانیان را ایجاد کرد

نصر در وبینار اهمیت شیخ صفی الدین در تاریخ ایران گفت: طریقت صفویه نه تنها تاریخ سیاسی - اجتماعی ایران را به کلی متحول کرد و برای نخستین بار پس از انقراض ساسانیان، به ایران وحدت سیاسی بخشید.

«مردم سالاری دینی و آینده جهان اسلام» برگزار می‌شود

پنجمین همایش بین‌المللی مردم سالاری دینی با عنوان «مردم سالاری دینی و آینده جهان اسلام» توسط دانشگاه شهید بهشتی برگزار می‌شود.

تاریخ صفویه بدون پژوهش در آرشیو عثمانی بی‌فایده است

حسن حضرتی گفت: استانبول برای ایرانیان در دوره قاجار یکی از کانون‌های مهم تجددخواهی و نوگرایی است. این شهر به ویژه در عصر مشروطه‌خواهی، برای احرار و اصلاح‌گران ایرانی حکم خانه دوم را داشت، در امان و دور از آزار و ستم دولت ایران، تاجران بازرگانان، روزنامه‌نگاران و احرار زیادی در این شهر پناه گرفته‌اند.

نظام بنده‌داری در عهد قاجار چگونه بوده است؟

کتاب «بنده‌داری در عهد قاجار: بررسی موقعیّت اجتماعی بندگان و زوال بنده‌داری در ایران» از سوی نشر تاریخ ایران منتشر شد. اثر حاضر بر آن است تا نظام بنده‌داری در عهد قاجار را طی پنج فصل مورد بحث و بررسی قرار دهد.

حقیقت مرگ نزد سهروردی چگونه است؟

بیستمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ی سهروردی به «حقیقت مرگ در فلسفه سهروردی و مقایسه با ابن سینا» اختصاص داشت که با سخنان دکتر قاسم پورحسن (عضو گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی) چهارشنبه ۲۹ تیرماه برگزار شد.

حاج حسین ملک؛ قابوس بن وشمگیر روزگار ما

«کتاب از ایران نباید بیرون برود» و برای این‌که میراث ما از کشور خارج نشود، «متمولان ایران آن‌ها را باید بخرند و حفظ کنند.» این دو جمله از سخنان حاج حسین ملک به روایت احمد اقتداری است که در روزگار ما باید بر دیده و جان هر ایرانی حک شود.

پورجوادی: شکل‌گیری فلسفه یونان وامدار تلاش فلسفی ایرانیان است

نصرالله پورجوادی، استاد دانشگاه تهران، بیان کرد: آنچه غرب درباره فلسفه گفته و منشا آن را به اعراب نسبت داده است درست نیست و ایرانیان قطعا فلسفه داشته‌اند، ولی در باور ما گنجانده‌اند که ما فلسفه نداشته‌ایم. البته اسلام و تمدن اسلامی خیلی مهم است ولی به هر حال نباید منکر قبل از آن شد؛ اگر تلاش‌ فلسفی ایرانیان نبود، فلسفه یونان شکل نمی‌گرفت.

مدرسه تابستانی «اندیشه پیشرفت» برپا می‌شود

مدرسه تابستانی «اندیشه پیشرفت: مباحثی در فلسفه، علم و تاریخ» به‌زودی توسط موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار می‌شود.

اعوانی: حکمای اسلام همه از بطن تشیع ظاهر شدند و بطن تشیع حکمای اسلام، از ایران بود

همایش تخصصی و بین‌المللی«وحید آفاق» با حضور استادان ملی حوزه فلسفه و عرفان اسلامی در اردبیل برگزار و از کتاب‌های «مکتب عرفان اجتماعی شیخ صفی‌الدین اردبیلی» و «عرفان ثقلین» رونمایی شد.

عرفان تطبیقی در گفت‌وگو با دکتر همایون همتی – بخش دوم

عرفان، شناخت خداوند و شئون و تجلیات او از طریق علم حضوری و معرفت شهودی است که دو ساحت نظری و عملی یعنی چشیدن و تجربه دارد. عرفان مختص قوم و فرهنگ خاصی نیست و لذا می‌تواند با روشهای متنوع، بین مفاهیم، سنتهای عرفانی، عارفان و روشهای سیر و سلوکشان، به منظور تعمیق فهم شناخت و مفاهمه با دیگر سنتها مورد مقایسه و سنجش قرار گیرد.

میراث حمید عنایت

دکتر سیدحمید عنایت (زاده هشتم شهریور ۱۳۱۱ در تهران) تحصیلات خود را در رشته علوم سیاسی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران دنبال کرد. در سال‌های جوانی مدتی به فعالیت در حزب توده پرداخت. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ از هواداران خلیل ملکی و جامعه سوسیالیست‌ها بود. سال‌های تحصیلش در دانشگاه با دوران پرفراز و نشیب اوایل دهه ۱۳۳۰ همزمان شده بود، دوره‌ای

نگاهی به کتاب پدیدارشناسی تربیت

یادگیری اطوار هستن

کتاب پدیدارشناسی تربیت شامل هفت مقاله در زمینه تعلیم و تربیت با نگاهی پدیدارشناسانه -عمدتا متاثر از فلسفه هایدگر- است که توسط فلورا عسکری‌زاده و سعید دلیل ترجمه شده است. این به نظر خلاف آمدی در جریان بازار ترجمه‌های کتب علوم انسانی در ایران است. 

زندگی بزرگ‌ترین واقف تاریخ معاصر ایران چگونه گذشت

حاج حسین آقا ملک، واقف و بنیانگذار کتابخانه و موزه ملی ملک در ۱۱ ربیع‌الاول سال ۱۲۸۸ ه.ق (۱۲۵۰خورشیدی) در تهران متولد شد.خانواده‌اش اصالتا تبریزی و مجتهدزاده بودند. اما پدربزرگش آقا مهدی به کسوت روحانیان درنیامد، بلکه به تجارت روی آورد و از امتیاز دوستی با میرزا تقی‌خان امیرنظام (امیرکبیر آینده) برخوردار شد و سرای امیر در بازار تهران را به احترام و نام او بنا کرد.

ادبیات تطبیقی در گفت‌و گو با بهمن نامورمطلق – بخش نخست

رئیس فرهنگستان هنر می‌گوید ادبیات تطبیقی وسیله‌ای در دست استعمار شد، اما همین دانش می‌توانست به عنوان سلاحی در خدمت جوامع استعمارزده باشد، چرا که استعمار ادبی را انکار می‌کند.

«آیین و اسطوره در ایران شیعی» منتشر شد

«آیین و اسطوره در ایران شیعی؛ انسان‌شناسی مناسک عزاداری محرم» نوشته جبار رحمانی توسط نشر آرما منتشر شد.

گفت‌وگو با مهشید گوهری کاخکی درباره کتاب «پایداری هویت ایرانی زیر سیطره مغول»

مهشید گوهری کاخکی گفت: ایرانیان که فاجعه هجوم مغولان را تجربه کرده بودند، کوشیدند بر ویرانه‌های بازمانده از سرزمین ایران، شالوده‌های هویت ایرانی را از نو بسازند. آنها نشان دادند که ایرانیان پس از هر شکستی دوباره برمی‌خیزند و با نیرویی دوچندان فرهنگ و هویت خود را بازسازی می‌کنند. تمدن و هویت ایرانی با وجود هر ضربه و تهاجمی همچنان پایدار می‌ماند و بر تمدن قومِ غالب، چیره و دوباره شکوفا می‌شود.

سومین نشست تخصصی حکیم نظامی گنجه‌ای

اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی با همکاری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، سومین نشست تخصصی حکیم نظامی گنجه‌ای با عنوان «پیوند حکمت و فلسفه با اندیشه‌های حکیم نظامی» را سه شنبه ۲۸ تیرماه ۱۴۰۱ برگزار می‌کند.

گرامیداشت یاد احمد مهدوی دامغانی در دهمین شماره «تجربه»

شماره‌ی دهم دوره‌ی جدید مجله‌ی «تجربه» با گرامیداشت یاد احمد مهدوی دامغانی به مناسبتِ چهلمین روزِ درگذشتش منتشر شد. طرح جلد این شماره به مصطفی ملکیان اندیشمند ایرانی اختصاص پیدا کرده است.

حیات علمی دکتر دادبه بیانگر تألیف شعر و فلسفه در جان و جهان اوست

مراسم بزرگداشت مقام علمی و فرهنگی دکتر اصغر دادبه ادیبِ فلسفه‌دان و چهره ماندگار ادبیات عرفانی و فلسفه اسلامی به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی شنبه اول مردادماه ۱۴۰۱ در تالار اجتماعات شهید مطهری انجمن برگزار شد.

بهترین محله های خرید خانه در ترکیه برای دانشجویان

تفاوت نشانه‌شناسی شناختی با سایر شاخه‌های نشانه‌شناسی در چیست

یک استاد دانشگاه گفت: نشانه‌شناسی شناختی به چگونگی معنا یافتن نشانه‌ها در هنر و زبان می‌پردازد و این تفاوتش با سایر شاخه‌های نشانه‌شناسی است.

نیازمند علم روزآمد، مبتنی بر نیازهای جامعه خود هستیم

علیرضا صدرا در نشست بررسی افکار و اندیشه‌هایش گفت: امروز نیازمند علم روزآمدی مبتنی بر نیازهای جامعه خود هستیم.