به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ احمد پاکتچی، مسئول بخش ادیان دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی در مراسم بزرگداشت ثبت جهانی هشتصدمین سال زندگی نجم‌الدین کبری که امروز ۱۲ اسفندماه در کمیسیون ملی یونسکو در ایران برگزار شد، طی سخنانی گفت: جنبه‌های خاصی در شخصیت شیخ نجم‌الدین کبری وجود دارد که جای پرداخت برای آن هست. در حوزه توسعه علوم انسانی و بومی سازی نیز در نظرات شیخ نجم‌الدین کبری مسائلی وجود دارد که می‌تواند مورد بهره‌برداری ما قرار گیرد.
وی ادامه داد: البته من قصد ندارم عقاید خودم را به نجم‌الدین کبری تحمیل کنم اما در آثار او فکر می‌کنم مسائلی وجود دارد که باید درباره آنها سخن بگویم. یکی از مباحثی که در افکار شیخ مهم است و البته در اندیشه‌های دینی به طور عام و اندیشه‌های عرفانی به طور خاص اهمیت دارد، درجه بندی و طبقه بندی افراد است. انسان‌ها در اندیشه دینی در بالاترین و پایین ترین مرتبه قرار دارند و در عرفان هم چنین طبقه بندی وجود دارد.
وی افزود: حال در اینجا این سوال مطرح می‌شود که شیخ نجم‌الدین کبری که از او به عنوان ولی‌تراش یاد شده و افرادی را برگزیده و به آنها کمک می‌کند تا به مراتب بالاتر برسند، آیا ممکن است این فرد نسبت به زندگی افراد معمولی دور و بر خود بی توجه باشد؟ چون همه انسان‌ها نمی‌توانند عارف و سالک باشند.
پاکتچی در پاسخ گفت: نجم الدین کبری به همه حوزه‌های عادی زندگی افراد توجه داشته و در این باره بحث کرده است. او در کتابش درباره نفخ روح الهی در انسان صحبت کرده و می‌گوید «خداوند به کسی ستم روا نداشته و هر کس در او روحی از خداست» او افراد را از نظر جوهر انسانی در یک وضع مشترک قرار می‌دهد و برای نوع انسان بهره‌ای از کرامت قائل است.
این استاد دانشگاه، در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اثر دیگر شیخ کبری «تاویلات النجمیه» و بحث خلافت در آن گفت: در اینجا شیخ صحبت از دو خلافت می‌کند. نخست خلافت نوعی انسان بر سایر موجودات است و دیگر خلافت افرادی که در مقام خلافت کبری قرار می‌گیرند.
پاکتچی با بیان اینکه شیخ در جای دیگری، درگیر این بحث می‌شود که وجود انسان چه اجزایی دارد افزود: در اینجا همان بحث نفس و شیطان و اینکه در ساحت وجود انسان یک سری صفات الهی و شیطانی درگیر است، مطرح می‌شود. قدم بعدی این است که این اجزاء مرکب در انسان چه کارکردی می‌تواند داشته باشد؟
وی با اشاره به اینکه ترمینولوژی شیخ کبری به شوق، محبت و عشق برمی‌گردد اظهار کرد: غالباً در عرفان از عشق، شوق و محبت الهی سخن گفته می‌شود اما شیخ با همان تئوری خودش وارد می‌شود و می‌گوید این روابط می‌تواند بین انسان و انسان دیگر هم اتفاق بیفتد.
این استاد دانشگاه در پایان سخنانش تاکید کرد: برای شیخ درباره عشق دسته‌بندی مجازی و حقیقی مطرح نیست. در آثار او هیچ مارک و برچسبی به محبت و عشق دو انسان به هم زده نمی‌شود و عشق زمینی او از جنس عشق الهی است. نجم الدین کبری می‌گوید اگر کسی عشق را بلد باشد که بلد است و اگر بلند نباشد، نیست. وی معتقد است کسی که عشق زمینی ندارد نمی‌تواند نسبت به خدا هم عشقی داشته باشد.
نظر شما