فرهنگ امروز: سی ونهمین قسمت از برنامه «حذف و اضافه» به مناسبت فرارسیدن سالروز ارتحال بنیانگذار انقلاب اسلامی، با موضوع بررسی رابطه دانشگاه و امام (ره) برگزار شد. در بخش ابتدایی برنامه و در آیتم خبرنامه، به آخرین اخبار و تحولات دانشگاهی کشور در هفته های جاری پرداخته شد.

نگاه امام به دانشگاه، نگاه عقلانی، علمی و اسلامی است

در بخش نخست گفتگوی برنامه، دکتر ودود حیدری، مسئول بنیاد تبیین اندیشه‌های امام خمینی (ره) در دانشگاه‌ها میهمان «حذف و اضافه»‌ بود. وی درباره اندیشه امام (ره) پیرامون دانشگاه بیان داشت: نخست نگاهی است که امام (ره) نسبت به دانشگاه اسلامی داشت و گام دوم، وظیفه امروز ما در قبال این مسئله است. نگاه امام به دانشگاه، نگاه عقلانی، علمی و اسلامی است. امام می‌گفت دانشگاه مبدا تحولات است و نقطه عزیمت ما به سمت آرمان‌هاست. امام بحث دانشگاه را با تربیت نیروی انسانی گره می‌زدند و لذا آن را با رسالت انبیاء مقایسه می‌کردند. ایشان ما را موظف به نگهبانی از این بعد دانشگاه می‌دانستند. لذا ایشان دانشگاه را کارخانه انسان‌سازی برای انقلاب می‌دانستند.

وی ادامه داد: امام (ره) با بدفهمی‌ها درباره دانشگاه نیز مبارزه می‌کردند. ایشان عقیده داشتند دانشگاه نباید تنها محل تحصیل علوم دینی، اسلامی و عرفانی باشد، بلکه دانشگاه باید علوم روز دنیا و مهندسی را دنبال کند تا خروجی آن یک انسان کارکشته متخصص مسلمان و در خدمت مردم باشد.

انقلاب فرهنگی آمد تا فاصله دانشگاه و امام (ره) را کم کند، اما موفق نبود

حیدری خاطرنشان کرد: آن چیزی که در قالب انقلاب فرهنگی در کشور ما سال‌ها پیش رخ داد، همین بود که فاصله دانشگاه ما را با آنچه مطلوب امام (ره) است کم کند. اما من عقیده دارم اصل ماجرا رخ نداد و در بطن تغییری نکرد. ما امروز به یک انقلاب مجدد نیاز داریم. چراکه دانشگاه اسلامی و تراز انقلاب، دانشگاهی است که نیازهای امروز کشور را تأمین کند. امروز بسیاری از تلاش‌های دانشجویان ما در پژوهش‌های خود در جهت تأمین نیازهای داخلی ما نیست و این هدر رفتن نیرو است. لذا این دانشگاهی که ما داریم، گرچه زحمت‌های زیادی برای آن کشیده می‌شود، اما فاصله زیادی تا مطلوب دارد.

تنها نسخه اصلاح دانشگاه، بازگشت به منظومه فکری امام (ره) است

مسئول بنیاد تبیین اندیشه‌های امام خمینی (ره) در دانشگاه‌ها، تنها نسخه اصلاح وضعیت کنونی دانشگاه را بازگشت به منظومه اندیشه‌های فکری امام (ره) دانست و بیان داشت: بزرگترین چالش نیز همین است که همه ما حرف از تببین اندیشه‌های امام (ره) می‌زنیم، اما در مرحله عمل که می‌آئیم یا شانه خالی می‌کنیم و یا دست به تحریف می‌زنیم.

وی با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری در سالروز ارتحال امام در حرم مطهر ایشان، اشاره داشت: همانطور که مقام معظم رهبری بیان داشتند، امروز جلوگیری از تحریف امام (ره) بسیار ضروری است. من عقیده دارم سخنان امروز رهبری، سخنانی بود که تنها توسط ایشان می‌توانست بیان شود. یعنی شخص دیگری نمی‌توانست آنها را بیان کند و سخنان بسیار مهمی بود.

خط امام (ره) از انبیاء و ائمه تا امروز ادامه داشته است/ این خط به ارث نمی‌رسد

حیدری افزود: وقتی از امام (ره) سخن می‌گوئیم بهتر است از مفهومی به نام خط امام (ره) سخن بگوئیم. خط امام (ره)، خطی است که از انبیاء و ائمه تا امروز ادامه داشته است. لذا این خط ممتد است، نه خط ابتر. این خط نباید در انحصار جریان خاص سیاسی اصلاح‌طلبی یا اصولگرایی باشد. این خط با نسبت‌های سببی، نسبی و... حفط نمی‌شود. حتی به ارث نیز نمی‌رسد.

برای شناخت خط امام (ره) باید به بیانات ولی فقیه زمان رجوع کرد

مسئول بنیاد تبیین اندیشه‌های امام خمینی (ره) در دانشگاه‌ها خاطرنشان کرد: این خط، یک خط اساسی است که اگر بخواهیم آن را دقیق بشناسیم، باید از بیانات ولی فقیه زمان جستجو کنیم. مجموعه سخنرانی‌های ایشان در سالگرد ارتحال امام (ره) این خط را به درستی تبیین می‌کند. امروز ایشان بیان داشتند که اگر ما نخواهیم به این خط پایبند باشیم، سیلی خواهیم خورد. دانشگاه نیز همین‌گونه است. اگر ما نخواهیم به اندیشه‌های امام (ره) درباره دانشگاه رجوع کنیم، سیلی خواهیم رفت.

معماری جدید حرم مطهر، خلاف شئون امام (ره) است

حیدری در ادامه در پاسخ به این سوال که نظر شما درباره معماری جدید حرم مطهر امام (ره) چیست، بیان داشت: بسیاری از ابعاد امام (ره) و خط امام (ره) در اذهان تاریخی مردم نشسته و ته‌نشین شده است. نظیر مسئله ساده‌زیستی امام (ره) و مقابله ایشان با اشرافی‌گری. ما حق نداریم امام (ره) را به گونه‌ای تفسیر کنیم که توجیه‌کننده رفتار امروز خودمان باشد؛ اگرنه خودمان را خراب کرده‌ایم، نه امام (ره) را.

وی ادامه داد: من فکر می‌کنم ساده‌زیستی امام (ره)، انفاق اموال خود به مستضعفان و مبارزه ایشان با تجمل‌گرایی و کاخ‌نشینی برای برقراری عدالت و برابری، برای همه پذیرفته است. درباره بارگاه جدید ایشان نمی‌خواهم به میزان هزینه‌ها ورود کنم، اما چیزی که مشخص است این است که این چیزی نیست که مردم بپذیرند. ما ناچاریم امام (ره) را همان‌گونه که بود بپذیریم و به مردم معرفی کنیم. امام (ره) وقتی در زمان حیات خود نخواستند از دنیا بهره‌ای ببرند، مسلما نمی‌پذیرند پس از حیات‌شان این چنین اتفاقی رخ دهد. فکر می‌کنم این جفای به امام (ره) است. البته امیدوارم هستم که این اتفاق خاص از روی عمد نبوده است. هرچند برخی شاید بگویند تعظیم شعائر است، که آن نیز در حد معقول باید باشد.

حیدری خاطرنشان کرد: دو عنصر امام (ره) را برای ما حفظ خواهد کرد. یکی اذهان تاریخی ملت است که ثبت و ضبط است و هنوز آنقدر فاصله نگرفته‌ایم که فراموش کرده باشیم و دوم کلام نورانی ولی فقیه زمان که جاری است و بهترین تبیین‌کننده اندیشه امام (ره) است. وقتی شما در هر دو مسیر وقتی ریز می‌شوید، خواهیم دید که آنچه رخ داده است، خلاف شئون امام (ره) است. ما تنها با یک امام (ره) بدون انحراف می‌توانیم ادامه مسیر انقلاب اسلامی را طی کنیم.

بزرگترین جفا به امام (ره) تحریف ایشان است

وی بیان داشت: برخی در دوره ممات حضرت تلاش دارند امام (ره) را یک عنصر سکولار بدون دغدغه و همه‌پسند که درموردش دعوایی نباشد، معرفی کنند که به نظرم این بزرگترین جفا به امام (ره) است. امام یک بسته کامل بودند که مانند اسلام مجموعه‌ای از لطف، رحمت، غضب، مجاهدت، زهد و... بودند.

جریان دانشجویی بهترین پاسدار اندیشه امام (ره)

مسئول بنیاد تبیین اندیشه‌های امام خمینی (ره) در دانشگاه‌ها، درخصوص نقش دانشجویان در صیانت از اندیشه امام (ره) بیان داشت: دانشگاه در تبیین اندیشه امام نقش فعالانه و مهمی دارد. جریان دانشجویی به عنوان جریانی که متشکل از دانشجویان است و انتفاعی ندارد، می‌تواند از اندیشه‌های اصیل امام (ره) به درستی پاسداری کند و از انحراف آن جلوگیری کند. چراکه بی‌مهاباست، وابستگی ندارد و پیشرو است.

حیدری در انتها خاطرنشان کرد: وصیت‌نامه امام (ره) نیز یکی از اصلی‌ترین راه‌های شناخت ایشان است. من اینجا عرض کنم بسیاری از کسانی که امروز امام (ره) را تحریف می‌کنند، حاضر نیستند حتی برخی از جملات وصیت‌نامه امام (ره) را از رو بخوانند، برخی بیانات امام (ره) را از تلویزیون بشنوند و بخش‌هایی از صحیفه امام (ره) را نگاه بیاندازند. کسانی که دلبسته غرب هستند و نوکری آمریکا را در سرمی‌پروانند.

سونیدیک: نظرات ضدامپریالیستی امام (ره) من را به خود جلب کرد

در بخش دوم برنامه دوتن از دانشجویان فعال ترکیه‌ای سفرکرده به ایران برای شرکت در مراسم ارتحال امام (ره)، میهمان برنامه «حذف و اضافه» شدند. کمال سونیدیک، یکی از این دانشجویان درباره آشنایی خود با اندیشه‌های امام (ره) گفت: من با اندیشه‌های متعالی امام (ره) در دوران دانشجویی دانشگاه آشنا شدم و در حال حاضر به عنوان دبیر تاریخ در یکی از مدارس ترکیه در حال اشتغال هستم. من با افکار امام از طریق کتب ترجمه شده آشنا شدم و نظرات ضدامپریالیستی امام (ره) من را به خود جلب کرد و سبب شد تا درباره ایشان بیشتر تحقیق کنم.

وی افزود: وقتی با افکار امام (ره) آشنا شوید، خواه‌ناخواه با انقلاب اسلامی نیز آشنا می‌شوید و بدین وسیله من با انقلاب شکوهمند اسلامی ایران آشنا شدم.

انقلاب اسلامی تنها متعلق به مردم ایران نیست

این نویسنده و فعال فرهنگی کشور ترکیه، درخصوص تبیین اندیشه‌های امام (ره) برای دوستداران خود در کشور ترکیه بیان داشت: اعتقاد دارم انقلاب اسلامی ایران تنها متعلق به مردم مسلمان ایران نیست و متعلق به کلیه مسلمانان و مستضعفان جهان است. من نیز به همین عنوان وظیفه خود می‌دانم تا ابتدا آن را فهم کنم و سپس تبلیغ کنم.

سونیدیک ادامه داد: من در حال حاضر از طریق رسانه‌ها و به خصوص از طریق از طریق خبرگزاری‌ها و شبکه‌های اجتماعی اینترنتی به شکل مقالات و یا از طریق تهیه ویدئو افکار امام را تبلیغ می‌کنم.

امام (ره) در راستای رسالت تمام انبیای الهی گام برداشته است

وی مهمترین فراز اندیشه‌های امام (ره) را از منظر خود رسالت انبیایی ایشان دانست و گفت: بنده به عنوان یک محقق تاریخی که در این راستا نیز فعالیت‌هایی دارم، اعتقاد دارم امام (ره) در راستای وظایف و رسالت تمام انبیای الهی گام برداشته و برای تحقق اصول و اهداف انقلابی سعی و تلاش داشته است.

امام (ره) با نفس مسیحایی خود جهانیان را بیدار کرد

این دانشجوی ترکیه‌ای درخصوص مقاله اخیر خود درباره اندیشه‌های امام (ره) که مورد توجه بسیاری از رسانه‌های ترکیه‌ای قرار گرفت، گفت: من در این مقاله امام (ره) را به حضرت مسیح (ع) تشبیه کردم. همانطور که حضرت مسیح (ع) با نفس خود مردگان را حیات می‌بخشید، امام (ره) نیز با نفس مسیحایی خود، به مسائل اجتماعی جهان روح تازه‌ای بخشید و جهانیان را بیدار کرد.

سونیدیک افزود: امام (ره) البته فراتر از تعبیرات بنده است، اما من در این مقاله به یک نکته توجه داشته‌ام. امام (ره) معیارهایی را به ما ارائه داده است. یکی از این معیارها فرقان است. یعنی تفکیک حق و باطل. امام (ره) به زیبایی حق و باطل را تفکیک کردند که شکی باقی نمی‌ماند. فرقانی بین جبهه مستکبر و مستضعف. البته کاری که امام (ره) انجام داده است، مخصوص زمان ایشان نبود و در طول تاریخ بوده است. اما امام (ره) در سخنرانی‌ها و کتب‌شان به طور مشخص و ملموس آنها را معرفی کرده است.

امام (ره) به ما معیار شناخت حق و باطل دادند

وی ادامه داد: به عنوان مثال امام (ره) استکبار را شیطان بزرگ معرفی کردند و قدس و مسئله فلسطین را به عنوان معیاری برای مسلمانی و حق‌طلبی قرار دادند. بدین صورت که هرکس مدافع فلسطین است، در جبهه حق است و هرکس مدافع صهیونیست، در جبهه باطل. امام (ره) در واقع از روی مسئله فلسطین، مسلمانان از سنی، شیعی و ... را به وحدت دعوت کردند و فراتر از آن، کل مستضعفین جهان را بر علیه استکبار شوراندند.

سونیدیک خاطرنشان کرد: در واقع امام (ره) با ارائه این معیار به ما راه شناخت مستکباران جهان را معرفی کردند. امام (ره) در یکی از سخنرانی‌هایشان فرموده بودند که سردمداران دولت‌های جهان را با این معیار بررسی کنید که اگر مدافع فلسطین‌اند در جبهه حق‌اند و در غیر این صورت، در جبهه باطل.

افکار امام مرا یکی از منتظران حضرت مهدی (عج) کرد

این دانشجوی ترکیه‌ای در نهایت با بیان خاطره‌ای از شناخت امام (ره) بیان داشت: خاطره‌ای که من دارم این است که در یکی از شهرهای ترکیه با یک مسلمان و شیعه آشنا شده بودم. من از ایشان سوال کردم که چه شد که شما شیعه شدید؟ ایشان گفت من افکار امام (ره) را خیلی دوست داشتم. گه‌گاهی وادار می‌شدم تا با مخالفین افکار امام (ره) بحث‌های داشته باشم. لذا برای دفاع از انقلاب و امام (ره) شروع به خواندن کتاب‌هایی درباره امام (ره) و انقلاب کردم. سرانجام همین امام (ره) مرا به حب اهل بیت (ع) رساند و در آخر مرا که به یکی از منتظران حضرت مهدی (عج) رساند. لذا خدا را شکر می‌کنیم که اندیشه‌های امام (ره) نه تنها در ترکیه بلکه در سرتاسر جهان موج می‌زند.

بزرگترین لطف امام (ره) بازگرداندن عزت به مستضعفان جهان بود

در ادامه یکی دیگر از دانشجویان ترکیه‌ای میهمان برنامه در همین باره بیان داشت: من برای تحصیلات دانشگاهی خود به ایران سفر کردم و الان چندسالی است که در ایران زندگی می‌کنم. همین موضوع زمینه آشنایی بنده را با افکار امام (ره) ایجاد کرد.

وی افزود: من فکر می‌کنم مردمان مستضعف جهان در دهه‌های اخیر تشنه عزت و اقتدار بودند. و فکر می‌کنم بزرگترین لطف امام (ره) عزت دادن به این مردمان بود. مردم تشنه این عزت بودند و از امام (ره) این عزت را چشیدند و خواستند آن را به ملت‌های خود نیز بچشانند.

برنامه تلویزیونی «حذف و اضافه» کاری از شبکه سه سیما است که به مؤلفه‌های دانشگاه طراز انقلاب اسلامی و بررسی مسائل و مشکلات دانشجویان و دانشگاه‌ها می‌پردازد. مخاطبان می‌توانند از طریق شماره پیامک 10000393 یا ایمیل Daneshgah@tv3.ir با این برنامه تماس حاصل کنند.