فرهنگ امروز/ بابک احمدی:
وجود نام تعدادی از چهره‌های دولت قبل در فهرست تحریم‌های بین‌المللی بازسازی تئاترشهر را نیز به دست‌انداز انداخته است. بنایی که یک بار در دولت سابق – سال ٨٦- به واسطه خزانه پر و پیمان دولت از فروش نفت با صرف هزینه هنگفت بازسازی شد اما به دلیل نگاه غیر کارشناسی حاکم بار بیشتری روی دوش مجموعه گذاشت. همان سالی که بهرام بیضایی و گروهش برای تمرین نمایش «افرا» ناچار بودند هر بار به سختی از میان نخاله‌های ساختمانی موجود عبور کنند؛ مساله‌ای که در نهایت اعتراض شدید نویسنده و کارگردان صاحب‌نام تئاتر ایران را به همراه داشت.
سال جدید رفته رفته فرا می‌رسد و به محض شروع فعالیت‌های مجموعه تئاترشهر در بهار سال ٩٦ ماجرای بازسازی این بنای خاطره‌انگیز نیز وارد سومین سال پیاپی خواهد شد. نشست رسانه‌ای بازسازی مجموعه تئاتر شهر با حضور مدیر وقت مجموعه و مسعود معمار، سرپرست دفتر طرح‌های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روز یکشنبه ٢٧ مهر ٩٣ در سالن مشاهیر تئاتر شهر برگزار شد. از همین‌جا بود که بازسازی مجدد این بنای اثرگذار فرهنگی، هنری و اجتماعی کلید خورد که تا امروز ادامه یافته است. گرچه روند بازسازی در طول این مدت به دلیل کمبود منابع مالی مورد نیاز بارها متوقف شد ولی کار هر بار با تزریق اندک بودجه‌ای ادامه یافت. سرپرست دفتر طرح‌های عمرانی وزارت ارشاد در آن نشست، هدف از ورود به بحث بازسازی را این‌گونه تشریح کرد. «ما تنها برای کار عمرانی به تئاتر شهر نیامده‌ایم زیرا کاری بسیار حساس و فوق‌العاده است و ما باید مکانی را بازسازی کنیم که پیشانی تئاتر ایران است و بازتاب بین‌المللی دارد.» درست یک سال بعد، یعنی در روز ٢٦ مهر ١٣٩٤ خبرنگاران و هنرمندان تئاتر با خبری شوکه‌کننده مواجه شدند. «پیشانی صحنه سالن اصلی مجموعه تئاترشهر فروریخت» و این اتفاق شاید نشانه‌ای بود که از لزوم پیگیری جدی‌تر بازسازی «پیشانی تئاتر ایران» حکایت داشت. مهدی شفیعی، مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت ارشاد نیز «رعایت نکردن نکات ایمنی برای نصب دکور نمایش» را دلیل ریزش پیشانی سالن اصلی تئاتر شهر عنوان کرد. ادامه جست‌وجوی اهالی رسانه نیز نشان داد فرسودگی ابزار فنی و کابل‌های بالابر در کنار اصرار عوامل اجرایی گروه نمایش «ترور» برای افزایش ارتفاع پیشانی و گسترش دید تماشاگران بالکن سالن اصلی موجب بروز چنین مشکلی شده است. بعد از این ماجرا خبر چندانی درباره بازسازی مطرح نشد جز خبرهایی کوتاه درباره ورود صندلی‌های تلسکوپی سالن‌های «سایه» و «قشقایی» به گمرک کشور که مدتی بعد هم نصب شدند. به هر روی امور همین‌طور با سرعت لاک‌پشتی پیش رفت و بازسازی هیچگاه وارد فاز دوم یعنی بازسازی سالن اصلی نشد. مساله‌ای که نه تنها گلایه اهالی تئاتر را به همراه داشت بلکه مدیرکل هنرهای نمایشی نیز در اظهارنظری نسبت به وضعیت پیش آمده واکنش نشان داد. «بازسازی سالن اصلی تئاتر شهر نیازمند برآوردی مجزا و حتی خرید تجهیزات قبل از آغاز بازسازی است. قرار بود فاز دوم بازسازی و تعمیرات سالن اصلی از عید ۹۵ آغاز شود که من خواهش کردم تا زمانی که تجهیزات کاملا خریداری نشده و مشاوره کامل و انجام اعتبار انجام نپذیرفته است وارد فاز دوم نشویم. درحال حاضر نیز خوش‌بین نیستم که بازسازی سالن اصلی در زمانی که اعلام شده و سر موعدی که وعده داده‌اند، انجام شود. البته با همه این اتفاقات ورود به بحث بازسازی مجموعه فرسوده تئاتر شهر یکی از اتفاقات بسیار خوب بود اما ای کاش بهتر مدیریت می‌شد.» او در ادامه نیز به وضعیت وخیم بودجه اداره کل هنرهای نمایشی اشاره کرد و گفت: «ما در سال‌های قبل با اعتباری اندک مواجه بودیم اما امسال وضعیت‌مان بدتر از بد است و این مساله باعث شده حتی در برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت نیز با مشکل مواجه شویم.»
اما شاید بدبین‌ترین شخص مرتبط با این بنای مدور واقع در چهارراه ولیعصر هم تصور نمی‌کرد یک سال بعد یعنی چهارشنبه شبِ ١١ اسفند ٩٥ خبر «آتش‌سوزی در تئاترشهر» منتشر شود. آتشی که وسعت چندانی نداشت و به سرعت توسط افراد حاضر در محل مهار شد اما نگرانی و اضطرابی از جنس آتش‌سوزی و ریزش ساختمان پلاسکو به جان همه انداخت. دلیل وقوع این سطح از نگرانی جز «فقدان اعتماد لازم به بازسازی صورت گرفته و نیاز مبرم ساختمان تئاترشهر به ارتقای استاندارد ایمنی در برابر آتش» چیز دیگری نبود. به این ترتیب در سه سال گذشته و به صورت جسته گریخته شاهد وقایع هرچند سطحی ولی هشداردهنده مرتبط با ساختمان تئاترشهر بوده‌ایم. خبرهایی از این دست هیچگاه درباره سالن برج میلاد، حتی تالار وحدت و دیگر اماکن فرهنگی هنری به گوش نرسیده است؛ گرچه اوضاع بنای تالار وحدت نیز تفاوت چندانی با تئاترشهر ندارد و به نوسازی ادوات داخلی نیاز دارد.
تحریم محمد حسینی و محمدعلی رامین دردسرساز شد
دفتر طرح‌های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شرکت پیکر نهاد (مجری بازسازی تئاترشهر) و مدیریت این مجموعه مشغول برنامه‌ریزی‌های خود بودند که ظاهرا افتاد مشکل‌ها! مسعود معمار، سرپرست دفتر طرح‌های عمرانی در گفت‌وگو با «اعتماد» اعلام کرد: «به دلیل کمبود منابع مالی برای سرعت بخشیدن به بازسازی مجموعه تئاترشهر و پایان دیگر بناهای در حال ساخت زیرنظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت پیشنهاد تازه‌ای پیش‌پای ما گذاشته است. اینکه تجهیزات و کالاهای مورد نیاز را به کمک فاینانس خریداری و در مدت کوتاه راه‌اندازی کنیم اما دولت تضمین می‌کند بازپرداخت‌ها در مدت ١٠ سال صورت می‌گیرد.» به این ترتیب خریداری و نصب ماشینری سالن اصلی تئاتر شهر که چیزی حدود ١٠ میلیارد تومان برآورد شده است امکان‌پذیر می‌شود و به گفته معمار «شرکت‌هایی از ایتالیا، آلمان و اسپانیا اعلام آمادگی کرده‌اند که نه تنها بازسازی ساختمان تئاترشهر که کار تمامی بناهای در دست ساخت زیرنظر وزارت ارشاد را برعهده بگیرند و در عرض دو سال تحویل دهند. به این ترتیب پروژه‌هایی که قرار است اتمام آنها سال‌ها طول بکشد در مدت کوتاهی به بهره‌برداری می‌رسند. از طرفی پولی پرداخت نمی‌کنیم و بانک مرکزی است که تضمین می‌دهد ظرف ١٠ سال تسویه کند.»اما طبق اظهارات سرپرست دفتر طرح‌های عمرانی یک مشکل ناخوانده پیش آمده است. شرکت ایتالیایی تامین‌کننده تجهیزات ماشینری سالن اصلی مجموعه تئاترشهر اعلام کرده «امکان خرید کالا به این شیوه برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود ندارد. چراکه به گفته مسوولان کمپانی مورد نظر، وجود نام سیدمحمد حسینی، وزیر ارشاد دولت دهم و محمدعلی رامین، معاون مطبوعاتی دولت محمود احمدی‌نژاد در فهرست تحریم‌های بین‌المللی مانع از بازگشایی فاینانس شده است.»سرپرست دفتر طرح‌های عمرانی می‌گوید: «با توجه به اینکه تنها ٣ میلیارد تومان اعتبار در اختیار داریم و این مبلغ تنها کفاف نوسازی سیستم فاضلاب مجموعه را می‌دهد؛ بازگشایی فاینانس برای ما بسیار اهمیت دارد. به همین دلیل خیلی سریع نامه‌ای خدمت وزیر محترم خارجه ارسال کردیم که ظاهرا به دست ایشان رسیده و در حال پیگیری موضوع هستند. امیدوارم گره به دست آقای ظریف باز شود.»
روزنامه اعتماد
نظر شما