مجید مددی

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ نشر بان کتاب‌های «فلسفه هنر از دیدگاه مارکس: با جستارهایی درباره تاثیر ایدئولوژی بر هنر» نوشته میخاییل لیف شیتز و «از خود بیگانگی انسان مدرن» نوشته فریتس پاپنهایم، هر دو با ترجمه مجید مددی را بازچاپ کرد.

«فلسفه هنر از دیدگاه مارکس» نخستین کتاب به زبان فارسی است که دیدگاه‌های زیبایی‌شناسی کارل مارکس را برای مخاطبان مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد. این کتاب به دلیل نوآوری در روش و شیوه تحقیق در رویکرد به موضوع زیبایی‌شناسی مارکس از اصالت خاصی برخوردار است و به عنوان یکی از منابع مهم و دقیق در حوزه زیبایی شناسی چپ به شمار می‌رود.



نویسنده در این کتاب با تاکید بر تغییر دیدگاه‌های مارکس درباره هنر و تکامل نظریه انقلابی او، از دوره شعر سرایی رمانتیک عاشقانه تا آستانه نوشتن کتاب سرمایه، به اثبات این نکته می‌پردازد که او پیوسته و در سرتاسر آثارش، به تکمیل و تکامل نظریه زیبایی‌شناختی خود مشغول بوده و این نظریه بخش مهم و در عین حال جدایی ناپذیری از منظومه فکری و دستگاه فلسفی مارکس را شامل می‌شود.

پیشگفتار «فلسفه هنر از دیدگاه مارکس» به قلم تری ایگلتون است. کتاب همچنین سه پیوست دارد که عناوین آن به ترتیب از این قرار است: «لئو تولستوی و دوران او» نوشته لنین، «درباره هنر: در پاسخ آندره دپره» نوشته لوئی آلتوسر و «ادبیات به مثابه فرم ایدئولوژیک» نوشته اتین بالی بار و پی‌یر ماشری. نخستین چاپ این کتاب در سال 1381 و دومین چاپ آن در سال 1386 از سوی نشر آگاه در دسترس مخاطبان قرار گرفته بود. چاپ سوم (اول نشر بان) این کتاب با شمارگان هزار و 100 نسخه، 248 صفحه و بهای 16 هزار تومان روانه بازار اندیشه در ایران شده است.



Alienation یا از خود بیگانگی یکی از واژگانی است که در عصر جدید با کتاب «دستنوشته‌های اقتصادی و فلسفی 1844» کار مارکس مطرح شد. مارکس از این واژه برای کارگران مزدبگیری استفاده کرد که با طبیعت انسانی خود بیگانه شده بودند. از این واژه بعدها بسیار استفاده شد و در بیشتر منابع انتقادی اندیشمندان چپ به کار رفت و امروزه به عنوان یکی از مفاهیم فلسفی مجادله‌آمیز شهرت دارد.

با این اوصاف اما پاپنهایم در این کتاب مفهوم بیگانگی را در دل فلسفه تحلیل نکرده است بلکه چارچوب تحلیلی او جامعه انسانی است، جامعه‌ای که در آن احترام به انسان و شان مقام او تحقق‌پذیر نیست. بنابراین بیگانگی در نگاه پاپنهایم یک مفهوم مجرد انتزاعی نیست.

«از خودبیگانگی انسان مدرن» پنج فصل دارد که عناوین آن به ترتیب عبارتند از «حالت روحی عصر ما: آگاهی از بیگانگی انسان»، «بیگانگی و تکنولوژی»، «سیاست و بیگانگی»، «ساختار اجتماعی و بیگانگی» و «نگاهی به گذشته و چشم انداز آینده». پیوست کتاب نیز «مفاهیم ایدئولوژی در آثار مارکس» نام دارد. چاپ جدید این کتاب نیز با شمارگان هزار و 100 نسخه، 216 صفحه و بهای 22 هزار تومان در دسترس مخاطبان قرار گرفت. نشر آگه در سال 1387 نخستین چاپ این کتاب را منتشر کرده بود.

مجید مددی در سال 1314 در تهران متولد شد. او از دانشگاه اسکس انگلستان دکترای فلسفه سیاسی گرفت و اکنون به عنوان مترجم، مدرس، پژوهشگر و منتقد در حوزه‌های فلسفه، سیاست و هنر به فعالیت اشتغال دارد.

از میان دیگر ترجمه‌های منتشر شده مددی می‌توان به این موارد اشاره کرد: «علم و ایدئولوژی» لوئی آلتوسر، «هایدگر» پل استراترن، «مارکسیسم و اخلاق» یوجین کامنکا، «فلسفه چیست؟» مارتین هایدگر، «جهان حقیقی دموکراسی» کرافوردرو مک‌فرسون، «علم اخلاق و پیشرفت: ارزش‌های نوین در جهان انقلابی» هوارد سلزام و «والتر بنیامین» روبرت اشتاین.