نام کتاب: خاطرات حیدرخان عمو اوغلی
تحقیق و گردآوری: ناصرالدین حسن‌زاده
ناشر: آمک
تعداد صفحات: 135 صفحه
سال انتشار: 1393
قیمت: 7 هزار تومان
فرهنگ امروز: کسانی که تاریخ مشروطه را خوانده‌اند با حیدرخان عمواوغلی هستند. کسی که بعد از به توپ بستن مجلس تعدادی از داوطلبان فدایی را برای مبارزه با محمدعلی شاه و یاری مجاهدان، روانه تبریز کرد. او در بسیاری از اتفاقات مشروطه دست داشته است.
کتاب «خاطرات حیدرخان عمواوغلی» همراه با تقریرات منتشر نشده او به کوشش ناصرالدین حسن‌زاده به تازگی منتشر شده که شامل بخش‌های مختلفی از جمله عکس‌های خانوادگی عمواوغلی و برخی دیگر از سران مشروطه‌خواه است.
در این کتاب در معرفی حیدرخان عمواوغلی آمده «او از قهرمانان سرشناس و فعال حوادث دوران مشروطه است که زندگی پرفراز و نشیب و مرگ سوال‌برانگیزی داشته است. کتاب حاضر شامل خاطرات به‌جامانده از حیدرخان است که به سه بخش تقسیم شده است. بخش اول شامل خاطرات و تقریرات حیدرخان به میرزا ابراهیم خان منشی‌زاده است که شرح حال او از زمان ورود به ایران تا قتل اتابک را دربردارد، بخش دوم برگ‌هایی از خاطرات حیدرخان به زبان روسی است که نزد برادر او مصطفی تارودیف بوده است. در این بخش حیدرخان نحوه ترک تهران به طرف قفقاز پس از بمباران مجلس و پی‌گیری مبارزات خود در خارج از ایران را شرح داده است.
در بخش سوم گزارش ورود و خروج حیدرخان عمواوغلی به تبریز و آذربایجان آمده است. این بخش خاطرات، تقریرات حیدرخان به خط علی‌اکبر داور است که به گفته ناشر برای اولین‌بار منتشر شده است.
در پیش‌گفتار آمده «پس از گذشت یکصد و شش سال از انقلاب مشروطیت ایران که از مهم‌ترین وقایع تاریخ ایران محسوب می‌شود، هنوز هم در گوشه و کنار این سرزمین اسناد و اوراق و دست‌نوشته‌هایی از افراد و خاندان‌های متعدد به دست می‌آید که موجب روشنگری علل و حوادث آن دوران می‌شود. از جمله این اسناد مهم تاریخی، سرگذشت‌نامه‌هایی است که در طول این یک قرن به دست آمده و بعضی از آن‌ها چاپ شده و در اختیار علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران قرار گرفته است. حیدرخان عمواوغلی از برجسته‌ترین افراد دوران مشروطه و از قهرمانان حوادث مهم مشروطیت است که بیست و سه سال از عمر پرثمرش را وقف پیکاری دلیرانه و بی‌امان با مستبدان و دشمنان آزادی کرد.»
گویا این خاطرات بخش مهمی از مبارزات حیدرخان و دیگر آزادی‌خواهان آذربایجان در وقایع مشروطه را روشن می‌‌کند.
نظر شما