به گزارش فرهنگ امروز به نقل از سایت انسانشناسی و فرهنگ؛ جیسون اور، استادیار انسان شناسی ،دانشگاه هاروارد در مقاله ای در این خصوص نوشت:
زمانی تجسم سه بعدی از چشماندازها به انحصاری از خروجیهای پر کار کامپیوتری بود. تولید یک دید مورب از چشماندازها شامل مراحل متعددی بود که هر کدام شامل مجموعه داده های گیج کننده، دانش محرمانه و نرم افزارها گران قیمت بود (که طبیعتاً به میزان زیادی پول احتیاج داشت.) این شرایط با آزاد سازی گوگل ارث در سال ۲۰۰۵ عوض شد. یک برنامه نقشه برداری و تجسم سازی جدید که جزو مجموعهی کاربردی گوگل بود. برنامهی گوگل ارث به کاربر اجازهی یک تعامل جهانی را میدهد. کاربر در آن میتواند در آن بچرخد و روی هر مکانی به صورت بسته زوم کند. در ابتدا تصاویر با کیفیت پایین بود اما با جایگزینی دید های با کیفیت بهتر، یک احساس قوی از سقوط در واقعیت به انسان دست میدهد. در جا به جایی از یک مکان به مکان دیگر چرخش زمین در زیر تصویر برای یک تحریک معده برای یک احساس تهوع کافی است!
در گوگل ارث همهی سطح زمین با یک کیفیت متوسط پوشش داده شده، شبیه سازی شده و رنگهای روی سطح به صورت صحیحی تلفیق شده است. در بعضی موارد انتخابی از جهان مانند آمریکا و شهرهای اروپای غربی تصاویر جهانی ماهواره ای با یک کیفیت بالا ارائه میشود؛ و بعضی از نواحی شهری با تصاویر هوایی پوشش داده شده است. در بعضی ا موارد کیفیت به حدی بالاست که به کاربر اجازه تشخیص مدل ماشینها را میدهد. این مجموعه تصاویر با عوارض سطح زمین پوشیده شده است و همچنین توپوگرافی سطحی نیز ارائه میشود.
این جایی است که گوگل ارث باعث حبس شدن نفسها در سینه شود. کاربر هیچ محدودیتی برای دیدگاه های عمودی ندارد و با دیدهای مورب و دیدهای با زاویه نزدیک به سطح افق، این ترکیبات تصویری و دیدگاه های سه بعدی از چشماندازها دون نیاز به کار بردن سیستم اطلاعات جغرافیایی است.
برنامه شامل یک سری نمودار های عمودی است و کاربر میتواند با پوشش جادهها، مرز های سیاسی، خطوط طول و عرض جغرافیایی و دامنهی متنوعی از نقاط (که مراکز تجاری آن برای مطالعهی گذشته اهمیت ندارد اما باستانشناسان نیز مجبور به غذا خوردن هستند) دید کاملی داشته باشد.
نشان کردن مکانها، مرتب کردن بوک مارکها برای مکانهای خاص بر روی زمین تواناییهای آشکار این برنامه است.
این نقاط نشان شده میتواند ذخیره شوند، حاشیه نویسی شوند و به صورت آنلاین در بورد بولتن جامعهی سایت گوگل ارث در http://bbs.keyhole.com منتشر شوند. (یک مثال برای مکانهای نشان شده برای محوطهها و چشم انداز های ذکر شد در متن از http://www.people.fas.harvard.edu/~jansour/saa_archrec.kmz دانلود شود) همهی این امکانات در یک نسخهی مجانی قابل دسترسی است. گوگل ارث این اجازه را به کاربران میدهد که نقاط به دست آمده توسط سیستم موقعیت یاب جهانی را آپلود کنند؛ و نسخهی حرفه ای آن دارای توانایی وارد کردن داده های شبکه ای و داده های نموداری به از برنامه استاندارد G.I.S به داخل گوگل ارث با فرمت فایلهای kml را دارد. در این سال که من از گوگل ارث استفاده ردم استفاده از ان به صورت ضروری بود. این معمولاًٌ اولین قدم من در قرار گرفتن در کار است و من رانندگی در بوستون را بدون بردن نقاط در نقشه نمیتوانستم تصور کنم. گوگل ارث سریعاًٌ در زندگی باستانشناسانه ی من به کار گرفته شد. اگر چه من فکر میکردم این وسیله اهمیت زیادی در باستان شناسی دارد اما اگر جامعهی باستان شناسی مراقب نباشد که چگونه از آن استفاده میکنیم به محوطهها زیان وارد میکند.
گوگل ارث و تحقیقات باستان شناسی :
شکل ۱:صفحه ی میانجی گوگل ارث
گوگل ارث یک میانجی برای حجم عظیمی از داده های تصویری سطح زمین است. بعضی باستانشناسان از دیدن محوطهها یا نواحی مورد مطالعه با همهی جزییات و به روشنی لذت میبرند. زمانی که میان رودان باستان نخستین نقطهی تمرکز جغرافیایی من بود من یکی از خوششانسترین این باستانشناسان بودم : عراق یکی از نقاط با تصاویر با کیفیت بالا از ایالات متحده و بریتانیا بود. همین طور مکانها در شمال شرق سوریه به دلیل نا مشخصی پوشش داده شده بود. در تل براک یعنی در جایی که من در حال پیشرفت مداوم در بررسی بودم یک این برنامه میتواند تکه های مربعهای روی سطح زمین را که میتوانست در آنجا روشن کند پیش از آنکه ما در آنجا به پیاده روی بپردازیم. برای فضاهای محدود تصاویر با کیفیت بالا یک چیز نا امید کننده بود. به نظر میرسید که این پوشش محدود به فضاهای شهری و حومه و اطراف آنها باشد. اگر شما به اندازهی کافی برای کار کرد در ماساچوست، ایندیانا و نیوجرسی خوشحال باشید خواهید دید که کل آن ایالت به روشنی پوشش داده شده است. در مکانهای دیگر تنها در قطعاتی از کار با کیفیتی بالا یا متوسط پوشش داده شده است. که برای دیدن بافتهای فرهنگی بسیار بزرگ است. گوگل ارث یک سرور فایلها نیست و تصاویر با یک فرمت ژئورفرنس قابل دانلود نیست. به هر حال برای تهیه یک تصویر میتوان یک تصویر را ذخیره کرد و در فتوشاپ یا پاورپوینت برای دستکاریهای بعدی ذخیره پیست کرد. یک همکار با هوش یادآوری کرد که از زمانی که برنامه اجرا میشود مختصات همراه با مکان نما در طول صحنه حرکت میکند، که این باعث کنترل نقاط ژئورفرنس شده در طول صحنه در یک برنامه کنترل از را دور از قبیل ERDAS Imagine یا ENVI میشود. که او به این وسیله یک دیدگاه سیستمیک به ناحیه مورد بررسی خود به دست آورد، که آن نقاط مختلف در آن ناحیه را به صورت منحصر به فرد ژئورفرنس کرد و در کنار هم قرار دارد و از نقشهی خروجی که نقشهی میدان مورد بررسی وی بود استفاده کرد.
کاربران سنجش از دور سخت کوش با این رویکرد سریع و زشت از ترتیب عکسها که فاقد کیفیتی یکپارچه است تحت تأثیر قرار نخواند گرفت (اگرچه در چنینی مواردی کیفیت کافی به نظر نمیرسد) در این همکاری جهانی با دنیای دیجیتال گوگل این مشکل را با اجرای تصاویر با کیفیت ماهواره ای بالا آسان شده است. روشن کردن یک لایهی نموداری نمایش سطح بر روی صحنهها ممکن میشود و کلیک کردن بر روی سطح باعث فراخواندن نسخه های با کیفیت پایین میشود که با حک کردن تاریخ و مختصات و مختصات جوی و اطلاعات دیگر کامل میشود. بنابراین گوگل ارث این تصاویر را به طور قانون ی آسان کرده است اما به خاطر داشته باشیم که آرشیو کردن صحنهها خیلی گرانتر است. بیشتر تصاویر ماهواره ای از ایالات متحده در بین واحدهای آژانسهای G.I.S به صورت رایگان است، اما تهیه کردن آنها برای کاربرها در بعضی از وب سایتها غیر دوستانه است.
توانایی گوگل ارث برای خلق و به اشتراک گذاشتن مکانهای نشاندار برای همکاری در بین همکارانی که از هم دورند خیلی موثر است. برای مثال من اخیراً ناحیه شکل گیری مناطق باتلاقی بین ایران و عراق را که خیلی هم از بصره دور نیست را در میان بافت چشم انداز های متنوع و مطلوب یافتم. آیا آنچه دیده میشد به دلیل برنامه های زهکشی صدام حسین بود؟ یا آیا آنجا خشک شده بود و تنها باتلاقهای سرزمینهای عربی که روستا های آن ترک شده بود؟ یا آیا آنها از شرایط نظامی به وجود آمده در جنگ ایران و عراق در این منطقه در سال ۱۹۸۰ باقی مانده بود؟ من یک مکان نشان دار ساختم و آنرا برای همکار خود که ان منطقه را مطالعه کرده بود و قبلاًٌ آن منطقه را دیده بود ارسال کردم. این قابیلت گوگل ارث تبدیل به یک مهارت در بین همکاران شده است و خودم شخصاٌ از این قابلیت گوگل ارث برای تفسیر چشماندازهایی که هرگز انها را ندیدهام و قدم در انها نگذاشتهام و ایجاب میکرد که این گونه آنجا را تفسیر کنم، خیلی بهره بردهام.
گوگل ارث در کلاس درس :
شکل ۲ :تصویر باکیفی پوشش دهدنده ی خاور میانه مربع های نخودی و نوار شمال و جنوب مناطق تصاویر دیجیتالی است که با دقت کمتر از متر نشان داده می شود
از زمانی که گوگل ارث به آسانی در دسترس قرار گرفت، دارای ظرفیتهای جدیای به عنوان یک ابزار تدریس بود؛ و این جنبهی آن بسیار در باستانشناسی مورد توجه بود امکان تجسمهای پویا در گوگل ارث باعث میشود که جنبه های جغرافیایی محوطهها و مکان قرار گیری آنها بسیار روشن شود. در بیشتر تدریسها یک سری از نقشه های ایستایی را نشان میدهند. تدریسهای من با یک نما از کلاس درسمان در موزهی پیبادی آغاز میشود که از آنجا ما ر روی محوطههای باستانی و مناطق مختلف جهان پرواز میکنیم. این جابهجایی بر روی بافتهای سرزمینی باعث افزایش میزان درک دانشجویان میشود و میتوان گفت تا حدودی مشابه تجربهی آن چشماندازها در دنیای واقعیای است که ایت بار تنها در ذهن آنها اتفاق افتاده است. مقیاسهای مستقل و زاویه دیدهای قابل انعطاف به من این اجازه را میدهد که تعامل بین چشماندازها را در راههایی که منجر به درک بهتر میشود رهنمون کنم. برای مثال یک بحث دربارهی پمپئی با یک نمای عمودی کم ارتفاع برای توضیح دادن در مورد سازمان دهی داخلی آغاز میشود. انتقال به یک مقیاس کوچکتر بافت آن را در کف بندر نشان میدهد. در پایان نیز انتقال به زاویه دیدنی نزدیک به افق به طور عمده قلهی وزوو نمایش داده میشود که مسلط بر این شهر نابود شده است و توضیح اینکه یک جامعهی انسانی چگونه میتواند توسط محیط زیست نابود شود که باعث برآمدن آه از نهاد دانشجویان میشود.
دانشجویان از تماشای پرواز من بر بالای رود نیل یا زوم بر روی آند لذت میبرند و درک بالاتری نسبت به موضوع به دست میآورند. بعد از پایان درس یک مکان نشان دار از درسهای کلاس را بر روی وب سایت آپلود میکنم که دانشجویان بتوانند
شکل ۳ : نمای مورب از آتشفشان وزوو که بر شهر که بر شهر ویران شده ی پمپئی مسلط است.
در زمانهای شخصی خود در آنجا به جستجو بپردازند. برنامهی گوگل ارث بسیار بر روی کامپیوتر های شخصی دانشجویان رواج دارد و در کارگاه های کامپیوتر نیز نصب شده است. در پایان باید گفت که گوگل ارث میتواند یک قسمت از کار های کارگاهی برای لایه های مطالعاتی باشد. نرم افزار G.I.S بسیار گران است و تنها در دسترس بعضی از دانشجویان وجود دارد و مراحل یادگیری سختی نیز دارد استفاده از آن رای مرحله مطالعاتی معرفی باستانشناسانه غیر ممکن است. گوگل ارث این مشکل را حل کرده است. استاد میتواند یک مکان نشان دار را از مکانهای چشم اندازی را آپلود کند و از دانشجویان بخواهد که سؤالات پایه ای جغرافیایی را پاسخ گویند. مکان مرگ تئوری هاکان کجا بود؟
منابع آبی چگونه در کنکور سازماندهی شده بود؟ عوارض زمینهای اطراف ماچ و پیچ شبیه چیست؟ وقتی که دانشجویان به این سؤالات پاسخ دهند اهمیت جغرافیا در اینجا برای آنها بیشتر آشکار میشود.
گوگل ارث و خطر بالقوه برای باستان شناسی :
اگر کاربران به بعضی از هشدارها بی توجه باشند گوگل ارث علی رقم دو توانایی بزرگ خود میتواند به ثبتهای باستانشناسانه ضربه وارد کند. باستانشناسان مرهون عمومی کردن و به اشتراک گذاشتن یافته های ما هستند و به حق آموزش عمومی یکی از بهترین راه های امیدوار کننده برای حمایت از میراث فرهنگی است. اما ما نمیتوانیم اینگونه تصور کنیم که همهی کاربرانی که به جستجوی محوطه های باستانی هستند علاقهمند به مباحث مربوط به روزگار باستان آند. گوگل ارث میتواند به صورت بالقوه یک ابزار برای کسانی باشد که به محوطه های باستانی به چشم منابع آثار قابل فروش نگاه میکنند. گوگل ارث در اینجا میتواند ابزاری برای قاچاقچیان و غارت گران باشد. در انتشار یک نوشتار بایستی دقت شود که نقاط محوطه های باستانی منتقل شده بر روی نقشه بایستی با مقیاس ۱:۲۵۰۰۰۰ و بدون اطلاعات اضافی از محل دقیق محوطه باشد استقلال در مقیاس از رابط کاربری گوگل زمین به این معنی است که مکان نشان دار را دقیق در سطح منطقه ای یا در سطح خیابان نشان دهد. بنا بر این کاربران نیک یا بد به مختصات دقیق جغرافیاییای که به آسانی به وسیلهی دستگاه GPS برای راهنمایی به سمت محوطه باستانی آپلود شده است دسترسی دارند. شکی در این نیست که واسطه گوگل ارث با تهیه کردن قدم به قدم مسیر رانندگی حتی به طور کامل حتی زمان مسافرت را نیز تخمین بزند.
در دسترس بودن فایلهای placemark امکان پست آنها بر روی وب سایتهایی ا قبیل بولتن داخلی جامعهی گوگل ارث را آسان میکند. جستجوی در این انجمنها نشان میدهد. مکانهای نشان دار پست شده ز محوطه های باستانشناسانه و تاریخی برای توسعهی توریسم بسیار منتشر شده است باستانشناسان از وب سایتهایی بر قرار میکنند که معمولاًٌ در آنها placemark های قابل دانلود وجود داشته باشد. (بری مثال : محوطه های مهم خاور نزدیک در سایت archatlas به آدرس :http://web.arch.ox.ac.uk/archatlas/IndexAAP۲.htm).
این همکاری دقیق و راحت میتواند محوطهها را در خطر معرض خطر قرار دهد. به روشنی مشخص است که در این مورد نیاز به یک توازن وجود دارد. .تحقیقات ما در سطح وسیعی قابل انتشار است و ما باید آنچه را که یاد گرفتهایم منتشر کنیم. اما ما از خود میتوانیم این سؤال را بکنیم که این وظیفهی ما نیازمند سطحی از دقت است که توسط گوگل ارث ممکن است. اما آیا آموزش عمومی مهمتر از میزان خطر ممکن برای خیلی از منابع فرهنگی است؟ من از پست کردن placemark های مانند استون هنج و چاکو کانیون نیستم. ما باید محوطه های باستانشناسانه را برای آموزش عمومی در معرض دید همه قرار دهیم. اما از طرفی نیز باید امنیت انها را نیز در نظر بگیریم. محوطه های کاوش نشده کمتر مورد توجه مردم عامی قرار میگیرد. در بعضی موارد مأموریت باستان شناس ممکن است مردم را به یک ایده کلی از گسترش استقرارها بدون در اختیار قرا دادن راه دسترسی به آنهاست که باعث سو استفاده از ان محوطهها بشود. غارتگران به خوبی خود را با امکانات الکترونیک به روز مجهز کردهاند.
در اینجا من میتوانم یک انتقاد را پیش بینی کنم : این تصاویر آنلاین است و هر کسی میتواند آنرا ببیند. اما معاملهی بزرگ چیست؟ اما توجه داشته باشید که من مدافع استفاده از تصاویر با وضوح بالا برای حفاظت از محوطهها هستم. اما این تصاویر به طور کامل نمیتواند با بیننده صحبت کند و معمولاًٌ اغلب آنها نیاز به تفسیر دارند که بر مبنای مجموعه داده های مشاهده از راه دور است در یک بررسی میدانی باستانشناسان مهارت کنترل و استفاده از آنچه که این تصاویر در اختیار آنها قرار میدهند را با توجه به داده های بررسی به سختی به دست میآورند.
با اختراع گوگل ارث این مهارتها مسئولیتهای دیگری به خود گرفتند.
بحث : G.I.S باستانشناسانه برای همه
گوگل ارث تبدیل به یک ابزار رویایی برای باستان شناسی در سطوح مختلف شده است. اگرچه این ابزار میتواند به عنوان یکی از ابزار های بنیادی برای تحقیقات باستانشناسانه به کار روند اما به طور خاص G.I.S اهمیت خود را حفظ کرده است. با آمدن گوگل ارث دسترسی آسان به قابلیتهای انعطاف پذیر و ظرفیتهای تحلیل فضایی افزایش یافت. در آخر گوگل ارث به روشنی در باستان شناسی و برای دانشجویان و عموم مردم مطلوب است. جهان گذشته اکنون به روشنی قابل دسترسی است و این دسترسی محدود به تصاویر و نقشه های انحصاری نیست. که در اینجا یک خطر احساس میشود که ان نیز با دو اندیشی قابل حل است و مزیتهای گوگل ارث برای دانشجویان و عموم مردم به این خطرها میارزد.
جیسون اور، استادیار انسان شناسی ،دانشگاه هاروارد
مترجم : آرمان وفایی
کارشناس ارشد باستان شناسی
نظر شما