به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از رسانیوز؛ یک دانش ادبی، از آن جهت که آموزه‌هایش در دانش دیگری مانند تفسیر یا فقه به کار می‌رود، در گونه دانش‌های کاربردی (علم‌آلی) طبقه‌بندی می‌شود. فهم متونی مانند نهج البلاغه و صحیفه سجادیه یکی از آوردگاه‌هایی است که در آن باید از داده‌های دانش‌های ادبی بهره برد، اما مشکل این است که در این آوردگاه برخی فهمندگان کوشیده‌اند تا در بهره گرفتن از دانش‌های ادبی، فعالیت ‌محور باشند؛ یعنی داده‌های دانش‌های ادبی را به کار ببرند، اما نتیجه تفسیری خود را از کاربست این داده‌ها به دست نیاورند. 

تحلیل ادبی رهیافتی است به سوی هدف‌محور بودن در کاربست داده‌های دانش‌های ادبی و در این راه می‌کوشد تبیین کند که چگونه می‌توان فهم متون دینی و آشکار کردن لطایف و معارف دینی از لایه‌ها و سایه‌های متن را مبتنی بر آموزه‌های ادبی کرد تا استظهارهای ذوقی، جای خود را به استظهارهای مستدل و روشمندی بدهد که برای موافقانش قابل اعتماد و برای مخالفانش قابل انتقاد است.

نویسنده این کتاب را از «مقدمه، و بخش‌های: نگاهی به زبان نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه، مباحث نظری تحلیل ادبی، قرائن و قواعد ادبی و کارگاه‌های متن فهمی؛ متون برگزیده‌ای از نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه» گردآوری کرده است.

این کتاب در چهار بخش سامان یافته است:‌ بخش اول: آشنایی کوتاهی با کتاب نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه، بخش دوم: شناخت چیستی تحلیل ادبی و مبادی و روش‌های آن، بخش سوم: آشنایی با قرینه‌ها و لزوم توجه به تعامل آنها با آموزه‌های دانش‌های ادبی و بخش چهارم:‌ کارگاه‌هایی در نظر گرفته شده است که دانش‌پژوهان بتوانند با تکیه بر آموزه‌های بخش‌های پیشین با نظارت استادان به تحلیل ادبی متن نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه بپردازند.

 بخش اول از درسهای: «گونه‌شناسی قالب‌های نثر، امام علی علیه‌السلام و نهج‌البلاغه، امام سجاد علیه‌السلام و صحیفه سجادیه» تدوین، بخش دوم دارای درس‌های: «چیستی تحلیل ادبی، قواعد معنادار ادبی و تحلیل ادبی، دشواری‌های تحلیل ادبی، ملازمات قواعد نحوی و تحلیل ادبی، ادبیات عصر صدور و تحلیل ادبی» و بخش سوم شامل درس‌های: ‌«جایگاه‌شناسی قرینه‌ها در تحلیل ادبی، گونه‌شناسی قرینه‌ها، قرینه‌ خصوصیات مخاطب و فضای حاکم، قرینه‌های صارفه؛ معینه، قرینه سیاق، نقش قرائن در کنار معاجم لغوی، وجوه صرفی و نقش قرائن، آموزه‌های علم نحو و قرائن، علم معانی و قرائن، علم بیان و قرائن و تأویل ادبی» است. 

در درس «امام علی علیه‌السلام و نهج‌البلاغه» آمده است: «امروزه ابزارهای ارتباطی فراوانی به وجود آمده است تا هر کس سخنی برای انتقال به دیگران دارد، بتواند از آنها بهره ببرد. برای انسانی که در عصر رسانه‌ها و در محاصره ابزارهای ارتباطی این روزگار زندگی می‌کند، دشوار است که از مشخصات و مشکلات جوامع کهنی که در آنها حتی کاغذ و قلم یا سواد کافی برای نوشتن مطالب و انتشار عمومی آنها وجود نداشت، تصور درستی داشته باشد.» 

نویسنده در درس «قرینه‌ خصوصیات مخاطب و فضای حاکم» نوشته است:‌«گاه متنی که در صدد فهم آن هستیم، گفتار کهنی را نقل می‌کند که خود فهمنده متن، مخاطب مباشر آن گفتار نبوده است، فهم و ابهام زدایی از آن گفتار کهنی که بین گوینده و شنونده‌ای به وجود آمده و پس از آن هم غبار زمان ابهامش را بیشتر کرده است، کار ساده‌ای نیست.»

بخش چهارم از کارگاه‌های: «برشی از نامه ۳۱ نهج‌البلاغه (۱)، برشی از نامه ۳۱ نهج‌البلاغه (۲)، برشی از نامه ۳۱ نهج‌البلاغه (۳)، گوهرهایی از نهج البلاغه، برشی از خطبه ۲۲۱ نهج‌البلاغه» برشی از دعای اول صحیفه (۱)،برشی از دعای اول صحیفه (۲)، برشی از دعای ۴۸ صحیفه، برشی از دعای ۴۹ صحیفه و برشی از دعای ۴۷ صحیفه» تشکیل یافته است. 

قابل ذکر است، کتاب تحلیل ادبی نهج البلاغه و صحیفه سجادیه نوشته محمد عشایری منفرد در ۲۹۰ صفحه و با شمارگان ۵۰۰ نسخه به قیمت ۹۵۰۰ تومان از سوی انتشارات مرکز جامعة المصطفی (صلی الله علیه و آله) العالمیة به بازار کتاب عرضه شده است.