به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ آئین بزرگداشت آذرتاش آذرنوش، چهره ماندگار حوزه ادبیات عرب در ایران، شامگاه چهارشنبه (22 آذرماه) با حضور حسن بلخاری، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، سید محمدکاظم موسوی بجنوردی، رئیس دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، ژاله آموزگار، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، عنایت‌الله فاتحی‌نژاد، مدیر بخش ترجمه عربی دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، احمد پاکتچی، مدیر بخش علوم قرآنی دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، سید علی موسوی گرمارودی، علی‌اصغر دادبه، سید احمدرضا خضری، مشاور رئیس و مدیرکل حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه تهران و جمعی از اهالی فرهنگ و ادب در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.
 
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به‌عنوان سخنران افتتاحیه این آئین، بزرگداشت آذرتاش آذرنوش را یکصد و شصت و هشتمین برنامه انجمن در طول 25 سال معرفی کرد و گفت: یکی از ایرانی‌ترین نام‌ها که در تمامی جزئیات آن ایرانیت محض جلوه‌گر است، آذرتاش آذرنوش، استاد مسلم زبان و ادبیات عرب است. جایگاه بالای علمی و آثار استاد در تبیین و ترویج زبانی که زبان قرآن است در مدت زمان بیش از نیم‌قرن، بیشترین نقش را در این حوزه در ایران داشته است.
 
بلخاری ادامه داد: بسیاری معتقدند که در نسبت میان زبان و معنا، معنا ذات است و زبان عَرَض که این عرضیت زبان ساختارهای مختلفی ایجاد کرده است. این قاعده در یکجا شکسته می‌شود و آن در قرآن و زبان عربی است. اما این سوال پیش می‌آید که اگر زبان عَرَض است، پس چرا قرآن بر عربیت خود مصر است؟ این موضوع ثابت می‌کند دست‌کم در متن مقدس، زبان عَرَض محسوب نمی‌شود و ذات است. زبان عربی، زبان ساده‌ای نیست و آنکه معلم این زبان باشد، در هستی جایگاه شایسته‌ای دارد.
 
نقش آذرتاش آذرنوش در فربه کردن دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی

رئیس دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی نیز در این آئین، گفت: امروز روز آذرنوش است؛ کسی که سهم بزرگی در اعتلای زبان و ادب فارسی و عربی و رابطه این‌دو و فربه کردن دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی دارد. ایشان تاکنون 32 سال است که در دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی حضور دارد و علاوه بر عهده‌دار بودن ریاست بخش ادبیات عرب، با عضویت در شورای عالی علمی دایرة‌المعارف نیز یاری‌رسان است.
 
این مسئول فرهنگی ادامه داد: به آذرنوش می‌توان لقب ابن‌مقفع زمان را داد. در مدت 32 سال، 174 مقاله بسیار ارزشمند نوشته که برگ‌های زرینی است که بر تارک ادب ایران می‌درخشد. همچنین آذرنوش در مدت بیش از 30 سال، 553 مقاله را ویرایش کرده و نقش بسیار برجسته و سازنده‌ای در مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی داشته و دارد.
 
موسوی بجنوردی بیان کرد: کوشابودن، بازدهی علمی و تربیت شاگردان در کنار سجایای اخلاقی بسیار از جمله شاخصه‌های این استاد زبان و ادبیات عرب است. با دیدن وی روحیه گرفته و به ادامه مسیر در آینده امیدوار می‌شویم.
 
آذرنوش، یک ایرانی اصیلِ عاشق ایران است

ژاله آموزگار به‌عنوان یکی از دوستان و همکاران روزگاران گذشته تا امروز آذرتاش آذرنوش نیز در این آئین، گفت: با وجود شناخت محدودم نسبت به حوزه زبان و ادبیات عرب، می‌توانم ادعا کنم که نوشته‌ها و آثار آذرنوش ستودنی است؛ از ترجمه «فتوح‌البلدان» تا تدوین «راهنمای نفوذ زبان فارسی در فرهنگ و زبان و ادبیات عرب» و کتاب «آموزش زبان عربی» که مشکلات بسیاری از دانش‌آموزان و دانش‌آموزان را در یادگیری زبان عربی حل کرد.
 
این عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، افزود: ترجمه «موسیقی کبیر» آذرنوش نیز ماده اصلی بسیاری از درس‌های دانشگاهی ما است. بسیاری از مدخل‌های مشکل و مهم دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی به قلم ایشان است. کتاب «تاریخ چوگان» آذرنوش که میدان نقش جهان در آن جاودانه شده، با نام ایران در یونسکو ثبت شده است.
 
وی در ادمه آذرتاش آذرنوش را یک ایرانی اصیل عاشق ایران خواند و بیان کرد: این استاد زبان و ادبیات عرب، برای فرزندان این سرزمین می‌نویسد. مورد احترام همه است، دانشجویانش دوستش دارند، ما ایرانی‌ها به او افتخار می‌کنیم و از اینکه او را در کنار خود داریم، می‌بالیم.
 
نگریستن به زبان و ادبیات از منظر نقادانه 

احمد پاکتچی نیز به‌عنوان دیگر سخنران این برنامه، گفت: حدود 29 سال در دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، شاگرد استاد بودم و درس‌های بسیاری از  ایشان آموختم. کاربردی‌سازی زبان‌شناسی تطبیقی، از شاخصه‌های کار استاد در آموزش زبان عربی است. 

مدیر بخش علوم قرآنی دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، ادامه داد: رویکرد بینافرهنگی به زبان، شاخصه‌های زبان‌شناسی پیکره‌ای و تفکر عقل محور و استدلالی از دیگر ویژگی‌هایی است که در کار و قلم آذرتاش آذرنوش دیده می‌شود. استاد به ما و جامعه علمی آموخت که باید به حوزه زبان و ادبیات هم از منظر نقادانه نگریست.

دغدغه آذرنوش برای آموزش زبان عربی

عنایت‌الله فاتحی‌نژاد هم در سخنانی اظهار کرد: صحبت درباره تاثر آثار ادبی استاد کار بسیار سختی است چرا که دکتر آذرنوش بیش از 200 مقاله و چندین کتاب در زمینه‌های مختلف به ویژه زبان و ادبیات عرب نوشته است. استاد منشا خدمات بسیاری در زمینه آموزش زبان عربی و پژوهش و تحقیق در زبان و ادبیات عرب در کشور است.

مدیر گروه ترجمه عربی دایره‌المعارف بزرگ اسلامی افزود: یکی از معضلات دانش‌آموزان و دانشجویان آموختن زبان عربی بوده چراکه در مدارس و دانشگاه‌ها، اساس آموزش زبان عربی، قواعدی خشک و بی روح است. این شیوه فرسوده مربوط به حدود 600 سال پیش بوده و چیزی جز گذران وقت عاید دانش آموز و دانشجو نمی‌شود. دکتر آذرنوش سالیان سال دغدغه آموزش زبان عربی را داشته و می‌دانست این شیوه دیگر کارایی ندارد. در کتاب دو جلدی، شیوه جدیدی را پایه‌گذاری کرد. بسیاری از کسانی که امروز عربی را خوب می‌دانند یا شاگرد استاد بودند یا به طور مستقیم و غیرمستقیم از این کتاب بهره گرفته‌اند.
 
تجلیل برای سه دهه تلاش در عرصه دانش و فرهنگ 

آذرتاش آذرنوش نیز در بخش پایانی برنامه در چند جمله کوتاه گفت: این جلسات نوعی امید، اعتماد به‌نفس و اعتماد خاطر در دل ما ایجاد می‌کند که زحمات کشیده شده و عرق‌های ریخته شده، نتیجه‌ای داشته و اگر چیزی نبود این‌همه مردان بزرگِ گرفتار به امور مملکتی، وقت خود را برای آئین بزرگداشت صرف نمی‌کردند.
 
این پیشکسوت حوزه ادبیات عرب افزود: کتاب بسیار زیبایی درباره زندگی و معرفی فعالیت‌ها از سوی دست‌اندرکاران برنامه تدوین شده که انتخاب بسیار سنجیده‌ای است. افتخار می‌کنم در خدمت شما هستم و مورد لطف و تشویق شما قرار گرفتم.