به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ بهرام کلهرنیا عضو شورای هنری هشتمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر در همایش «هنر معاصر ایران و جهانی شدن» که شامگاه گذشته ۴ اسفندماه در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد با موضوع «هنر ایران در افق های دگرگونی» سخنرانی کرد.

کلهرنیا در آغاز به گذشته تاریخی هنر ایران اشاراتی کرد و گفت: ما حامل تاریخی هستیم بی آن که تاریخ خوانده باشیم و گذشته تاریخی و فرهنگی گنگ، بی همتا و رازآمیز ما از زبان دیگرانی از آن سوی دنیا برای ما معرفی شده است.

وی با تأکید بر این که ما مستقل نیندیشیده ایم و  امروز تصورات ما درباره گذشته تاریخی خودمان گنگ و آشفته است، بیان کرد: نیای تاریخی ما درباره جهان طرز تلقی داشت که جهان را به مثابه معنایی در برابر خویشتن خویش می دید و رفتاری معنادار انجام می داد که تبدیل به سند شده و آن سند امروز برای ما معنادار است، اما از جایی به بعد پیوند ما با گذشته تاریخی خودمان قطع می شود و ما توریست فرهنگی خود می شویم.

این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنانش با  اشاره به سفر کمال الملک به اروپا یادآور شد: کمال الملک سال ۱۳۱۹ در سفرش به اروپا آثار نئوکلاسیک ها را دید که گروهی فراموش شده بودند و جریان نو امپرسیونیست ها را ندید، با این حال او میخی را در جغرافیای هنر ایران کوبید که امروز این پدیده انکار نشدنی است.

وی افزود: از سال ۱۳۱۹ به بعد چشم ما به روی نئوکلاسیسم های اروپایی باز شد و بعد تلاش کردیم چیز دیگری را ببینیم و اکنون این پدیده رخ داد و موجودیت درونی ما آرایه دیگری یافته و به زبان دیگری می اندیشیم و امروز هنر ایران هنر اندیشه محور است و هنرمندان ما شاعر و فیلسوفند.

*هنر ایران الگوی زیباشناختی خاصی به جهان معرفی نکرده است

زروان روحبخشان سخنران بعدی این همایش بود که با موضوع «رسانه های جدید و جهانی شدن هنر ایران» توضیحاتی درباره مقاله خود ارائه کرد.

وی با طرح این سوال که آیا هنر معاصر ایران الگوی خاص زیبایی شناختی به هنر جهان ارائه کرده است، گفت: آن چه از هنر معاصر می شناسیم از تعاریف غربی وام گرفته ایم که می گوید آمریکا و اروپا همیشه مرکز جهان بوده و دور از ذهن نیست که جهان سومی ها در حاشیه باشند.

روحبخشان با اشاره به عناوین نمایشگاه های کشورهای جهان سوم در کشورهای غربی یادآور شد: همیشه نمایشگاه های هنرمندان ایرانی با عناوین عجیبی در غرب برپا شده است مثل «نقاشی امروز ایران» در حالی که کشورهای دیگر دنیا از عناوینی که بیشتر تماتیک است برای نمایشگاه های خود استفاده می کنند و در مقابل عناوین نمایشگاه های هنری کشورهای جهان سوم منطقه ای است.

این پژوهشگر تأکید کرد: آن چه به عنوان هنر معاصر ایران شناخته می شود الگوی زیبایی شناختی خاصی را به جهان معرفی نکرده است بلکه عناصر هنر ایرانی و اسلامی که برای غربی ها غریب است، نوعی بداعت را تداعی می کند.

روحبخشان با بیان این که آمار متناقضی را از برپایی نمایشگاه های هنر ایران در خارج از ایران از سوی نهادهای هنری مثل معاونت هنری، موسسه توسعه هنرهای تجسمی و موزه هنرهای معاصر تهران دریافت کرده است، یادآور شد: بنا بر گزارش های مختلف نهادهای فرهنگی، بعد از انقلاب تاکنون ۳۰۰ نمایشگاه از هنر ایران در خارج از کشور برگزار شده است که ۷۰ درصد آنها به هنر معاصر ایران پرداخته اند و ۸۰ درصد این نمایشگاه ها از سوی مراکز غیر دولتی برگزار شده است.

وی افزود: اغلب این آثار مثل ویدیو از طریق اینترنت آپلود شده و در خارج از ایران به نمایش درآمده که بدین ترتیب هنرمند از طریق اینترنت با مخاطبان ارتباط برقرار کرده و کارش را ارائه می کند و بنابراین تأثیر این رسانه ها بر هنر معاصر ایران امری مشهود و قابل ردیابی است.